Бүргэдэй хараал

Харуугай харюу

Ниитын зөөридэ обтолгын хойшолон

Сусал хаялга

Нюдэнэй хорон

Модо отололго

Гэрэй углууе тайралга

Гурбан хүбүүдэй нэгыень хүндэ үгэжэ болохогүй

Ама бардам

Аманай алдуури

Монголшууд юу сээрлэдэг бэ?

Бэлэг болгон хара үнгэтэй бүд, эд үгэхые сээрлэнэ. Монголшууд хара бараан үнгэ — хүндэ үнгэ, уй гашуудал зүгнэһэн үнгэ гэжэ үзэдэг.

Юрэнхы байдалтай холбоотой ёһо гурим

— Ушар шалтагаангүй дуулажа, эшхэржэ ябахые сээрлэдэг. Энээниие муу ёро гэдэг.

Айлшаниие угтаха, үдэшэхэ гурим

Айлшанай ерэхэдэ, шагаажа хараад, бусахадань үдэшэжэ, нэмһэгээр, үһэ гэзэгэеэ арбайлгаад гарахые сээрлэхэ.

Анханһаа зүб харилсаа, ариг сэбэрые сахижа һура

Бэеэ абажа ябаха заабаринууд

Угсаатанай һургаал

Хүндын ёһо

Буряад зон гээшэ ехэл хүндэмүүшэ байгаа юм. Зорюута айлшаар ерэһэн зониие хүндэлхэһөө гадна харгы замда ябаһан оройдоо танигдаагүй, ямаршье яһанай хүниие айлшан янзаар хүндэлөөд, хонуулаад гаргадаг һэн.

Аха захаяа хүндэлхэ ёһо

Эсэгэ, эхэеэ хүндэлэ, эдеэнэйнгээ дээжые эсэгэдээ түрүүн табидаг.

Айлшаниие хүндэлэн хонуулга

Айлшанайнгаа наһатай хүн байбал, оро заһажа, өөрыень хушаад, айлшанайнгаа унтаһан хойно эзэдынь хэбтэридээ ородог. Айлшанай унтаад һэрихэдэ: "Һайн нойрсобо гүт? Даараа, яндадаа үгы гүт?" — гэхэ мэтээр һанаагаа зобохо.

Айлшаниие угталга, хүндэлэлгэ

Айлда ерэһэн бүхы хүн, айлшад, хүршэнэр, танилнууд, аянай гү, али ябуул хүн, хэншье байг, айлай мориной сэргэдэ ерээд: "Нохойгоо хориит",— гэжэ нохойтой нохойшьегүй һаань, эзэдэй гэрһээ гаража ерэтэр, моринһоо буунгүй хүлеэдэг байгаа. Айлшанай ерэхэдэ, шагаажа хараад, гэрһээ гарангүй байлга, нэмһэгээр, үһэ гэзэгэеэ арбайлгаад гарахые сээрлэхэ ёһотой.