Бадма Самбава гэжэ багшын юһэн хороор бүтөөһэн архи тухай айладхалые дурдаһуу: галзуу сагаан арсаланай тархи, дошхон мунхаг заанай хөөһэн, хорото могойн хэлэн, галзуу хэдэгэнээнэй бааһан, хиирэһэн нохойн шүлһэн, шолмос бүжэгшэ хүнэй сэмгэн, үхээри эдиһэн шонын нюдэнэй сүсэгы, үхээри бэеын мяхан, эмэ рагшын умайн шуһан. Юунһээшье муухай, ямар ехэ шуналтай ундан бэ гэжэ ойлгохо байбал, эдэ бүгэдэһөө бүрилдэһэн архи уужа болохо гү? Ухаагаараа бодохо хэрэгтэй.
Архи уугаад, ама бардам, ала салдан болодог гэжэ мэдээжэ. Тиимэһээ архи хэрэглэбэл, арбан нүгэлтэй юм. Арбан нүгэл, арбан буян тухай хүн бүхэн һанажа байха ёһотой.
Нүгэлтэ архи ууһанһаа боложо, хүнэй һүнэһэндэ аргагүй ехэ хохидол үзүүлнэ. 2,5 граммһаа 6,6 грамм хүрэтэр шэгнүүртэй һүнэһэмнай хойто наһандаа түрэлөө олонгүй ямараар зобожо, тулина гээшэб? "Комсомольская правда" газетэ дээрэ "Тамын орон олдоо" гэһэн статья соо 14,4 километр малтаһан гүнзэгы нүхэн соо миллион хүнэй шашхаха хашхарха, һүхирхэ хуугайлха, һугшаха бархирха абяан дуулдаа гэжэ бэшэһэн байдаг.
Зөөри зөөшын хойноһоо шуналтай зон һүни үдэргүй архиин сэн тэнгэридэ хүрэтэр үргөөд, абаха һаа аба, болихо һаа боли гээд наймаалжа, олзодоо урматай, хойтынгоо ябадалые хараха сүлөөгүй ябана гээшэ.
Архи ууха, архяар баалаха, архи дурадхаха, архиин сэн нэмээхэ, архида хорхойтохо — долоон янзын үйлын нүгэл тон адли. Эрлиг хаанай (Чойжол сахюусанай) урда алтан һабаяа татуулхадаа, хүйтэн гү, али халуун гү тамада унажа болохош.
Бурхан шажанай номнолые бэедээ шэнгээбэл, сэдьхэл бодолоороо бэлэхэнээр архиин зүйлнүүд хаягдаха, хуулиин ёһоор хара уһаяа хаяха гээшэ хүндэшэг байха даа.
Яла янгада унангүй — архияа,
Яама нүхэ бэдэрэнгүй — тамхияа,
Ямбатай, хүндэтэй байһандаа,
Ябаһан шэгээрээ хаяя даа.
Зоргоороо ороһон наймаашад
Зохихо хэмжээндэ хүртэхөөр болоо.
Унтаанаг байһан ноёд
Уураг тархяа хүдэлгэхөөр болоо.
Архи уугаад, ама бардам, ала салдан болодог гэжэ мэдээжэ. Тиимэһээ архи хэрэглэбэл, арбан нүгэлтэй юм. Арбан нүгэл, арбан буян тухай хүн бүхэн һанажа байха ёһотой.
Нүгэлтэ архи ууһанһаа боложо, хүнэй һүнэһэндэ аргагүй ехэ хохидол үзүүлнэ. 2,5 граммһаа 6,6 грамм хүрэтэр шэгнүүртэй һүнэһэмнай хойто наһандаа түрэлөө олонгүй ямараар зобожо, тулина гээшэб? "Комсомольская правда" газетэ дээрэ "Тамын орон олдоо" гэһэн статья соо 14,4 километр малтаһан гүнзэгы нүхэн соо миллион хүнэй шашхаха хашхарха, һүхирхэ хуугайлха, һугшаха бархирха абяан дуулдаа гэжэ бэшэһэн байдаг.
Зөөри зөөшын хойноһоо шуналтай зон һүни үдэргүй архиин сэн тэнгэридэ хүрэтэр үргөөд, абаха һаа аба, болихо һаа боли гээд наймаалжа, олзодоо урматай, хойтынгоо ябадалые хараха сүлөөгүй ябана гээшэ.
Архи ууха, архяар баалаха, архи дурадхаха, архиин сэн нэмээхэ, архида хорхойтохо — долоон янзын үйлын нүгэл тон адли. Эрлиг хаанай (Чойжол сахюусанай) урда алтан һабаяа татуулхадаа, хүйтэн гү, али халуун гү тамада унажа болохош.
Бурхан шажанай номнолые бэедээ шэнгээбэл, сэдьхэл бодолоороо бэлэхэнээр архиин зүйлнүүд хаягдаха, хуулиин ёһоор хара уһаяа хаяха гээшэ хүндэшэг байха даа.
Яла янгада унангүй — архияа,
Яама нүхэ бэдэрэнгүй — тамхияа,
Ямбатай, хүндэтэй байһандаа,
Ябаһан шэгээрээ хаяя даа.
Зоргоороо ороһон наймаашад
Зохихо хэмжээндэ хүртэхөөр болоо.
Унтаанаг байһан ноёд
Уураг тархяа хүдэлгэхөөр болоо.