Бүргэдэй хараал

Дэрхээнтэн Бишыхан горхондо буусатай, Болдогто сабшалантай һэн ха. Намарай үе. Түрүүшын саһан ороод байгаа. Дэрхээн түргэн сухалтай, мэргэн ангуушан ябаһан гэхэ. Түрүүшын саһанаар гүрөөһэшэлхэ гэжэ сахюурта буугаа үргэлөөд, ябагаар Болдог зорибо. Энэ үедэ дүрбэ-табан гүрөөһэн голлоод ерэбэ ха. Сахюуртаяа дээрэ дээрэһээнь һомолжо, гурбан гүрөөһэ унагаагаад модондо үлгэбэ. 

Удаань мори шаргаяа хүллөөд, һөөргөө ерэхэдэнь, хоёр бүргэд модондо үлгэһэн нэгэ гүрөөһыень газарта унагаагаад, шорой шохой, саһа уһанда худханхай, һахы һалаг зулгаажа байбад. Дэрхээн сухал дундаа нэгэ бүргэдынь буудажархиба. Тэрэнь шархатаад, бургааһан шугы руу тэрьелшэбэ. Нүгөөдэнь ниидэжэ арилаа һааб даа. Дэрхээн хоёр гүрөөһэеэ шэрээд, гэртээ харяа һэн ха. Үглөөнэй улаан наранаар Дэрхээнэй үбһэндөө Болдогоо ерэн гэһээнь, далияа хуха буудуулагша бүргэдынь һүри дээрэнь гарашанхай, урдаһаань дохиг-дохиг гэжэ мэндэшэлжэ байһандал Дэрхээндэ үзэгдэбэ. Сухал дундаа бастаригаараа бүргэдые сохижо алаад, Чисаанын гол соо хаяа хаш. Дэрхээн шаргадаа үбһэеэ ашаад, гэртээ хүрэн хүрэтэрөө, харгыдаа нюдэниинь бүры бүрыһөөр, гэртээ хүрэхэдөө хараагүй болошоо һэн гэхэ. Бүргэдэй хараал хүрөө, тиигээдшье уһа гол бузараагаа гэхэ. 

Аман байнал гэжэ тураг ба бүргэд шубуудые хараахада, сохижо алахада, хараалынь хүрэхэеэ һанадаг юм. Дэрхээниие тэрэ бүргэдэй харааһан хараал мүнөөшье табадахи, зургаадахи үедэ үзэл абаралда ородог байгаа.
 
Тиимэһээ тайгын, талын, нуур, намагай шубуудые, илангаяа бүргэд, хун, тохорюун, ангир, хирээ, шаазгай мэтые алажа огто болохогүй. Агнажа ябаһан агнуушадта, олзодо обтогшодто ойлгон татахаар лэ хаш. 

Эхэ эсэгын буянгаар гү, нүгэлөөр гү бүрилдэдэг үбшэн зоболон, баяр баясхалан, баяжаха үгырхэ мэтын ёһо заншалые наринаар сахиха хэрэгтэй.