Шарууһа гаргаха гурим

Урда сагта сагаан эдеэтэй табагай һүүлдэ мяхан табаг табигдадаг байгаа. Худа урагуудтаа, олон айлшадтаа шарууһа гаргадаг байһан. Шарууһа гаргаха гээшэ хони гаргажа, мяхан табаг бултанда табихые хэлэнэ. Эрэшүүлэй түрүүдэ төөлэй, эхэнэрэй түрүүдэ ууса табиха.

«Хонинойнгоо мяха үе үеэрнь һайнаар булгалжа эбдэхэ юм. Һүхөөр сабшажа огто болохогүй. Төөлэй, ууса, үбсүүн гурбан түрүү нэрэтэ мяхан. Саашань 2 дала, 2 адхаал, 2 һүүжэ, 2 шагайта, 2 можо, 2 харти, 2 үргэн. Хамта 17 болохо. Амаргал табагта ородоггүй. Нюрган, хүзүүн, ханшар, һүүл, гуяын хара мяхан, гэдэһэ дотор, эльгэн, зүрхэн бүгэдые 17 табаг соо тэгшээр хубаажа хээд, эгээл дээрэнь табагай түрүү нэрэтэ мяха табиха. Мяхан табаг заһагдаба гээшэл даа. Гурбан айлшадта нэгэ табаг табихадатнай, таби нэгэн айлшадта хүрэхэ. Зуун айлшадта хоёр хонин хэрэгтэй» (Ц. Номтоев).


Эрэ хүндэ баридаг түрүү мяханууд сээжэһээ абтадаг. Нэрлэбэл: худын түрүүдэ төөлэй, саашаа 2 дала, 2 адхаал, 2 үндэр хабһан, 2 үргэн. Хамта 9 табаг болоно. Тиихэдэ үбсүү лама гү, али ноён хүндэ табидаг гээшэ. Энэ арбадахи табагынь болоно.

Эхэнэр хүндэ баридаг түрүү мяханууд уусаһаа абтадаг. Худагын түрүүдэ ууса табигдана. Удаань дамжаагаараа 2 һүүжэ, 2 можо, 2 шагайта гэхэшэлэн хамта 7 табаг табигдана. Малай доошоо хараһан гэхэ гү, али гэшхэдэг талыень айлшан руугаа харуулжа табидаг.