Нина Ленхобоева 1953 оной январиин 1-дэ Буряадай АССР-эй Улаан-Үдын аймагай Харганаа
нютагта түрэһэн юм. 1970 ондо Харганаагай дунда һургуули дүүргээ. 1976 ондо ород, буряад хэлэ бэшэгэй багша мэргэжэлээр Буряадай Багшанарай дээдэ һургуули дүүргэнэ. 2003 ондо Буряад Уласай габьяата багша гэһэн нэрэ зэргэдэ хүртэнэ. Тэрэл 2003 оной март һара соо Москвада «Шэнэ Оросой түрүү эхэнэрнүүд» гэһэн IV ехэ хуралда хабаадалсаа. Буряад Уласай Уран зохёолшодой холбооной гэшүүн боложо
2007 ондо абтаа. Буряад Уласай Болбосоролой болон эрдэм ухаанай, Соёлой яамануудай, Болбосоролой болон эрдэм ухаанай хүдэлмэрилэгшэдэй профсоюзай хорооной, «Буряад үнэн» гэжэ хэблэлэй байшангай болон Буряад Уласай Арадай Хуралай Хүндэлэлэй грамотануудаар шагнагдаһан байха юм. «Буряад үнэн»
һониной штатнабэшэ сурбалжалагша юм.
Нина Ленхобоева 1953 оной январиин 1-дэ Буряадай АССР-эй Улаан-Үдын аймагай Харганаа
нютагта түрэһэн юм. 1970 ондо Харганаагай дунда һургуули дүүргээ. 1976 ондо ород, буряад хэлэ бэшэгэй багша мэргэжэлээр Буряадай Багшанарай дээдэ һургуули дүүргэнэ. 2003 ондо Буряад Уласай габьяата багша гэһэн нэрэ зэргэдэ хүртэнэ. Тэрэл 2003 оной март һара соо Москвада «Шэнэ Оросой түрүү эхэнэрнүүд» гэһэн IV ехэ хуралда хабаадалсаа. Буряад Уласай Уран зохёолшодой холбооной гэшүүн боложо
2007 ондо абтаа. Буряад Уласай Болбосоролой болон эрдэм ухаанай, Соёлой яамануудай, Болбосоролой болон эрдэм ухаанай хүдэлмэрилэгшэдэй профсоюзай хорооной, «Буряад үнэн» гэжэ хэблэлэй байшангай болон Буряад Уласай Арадай Хуралай Хүндэлэлэй грамотануудаар шагнагдаһан байха юм. «Буряад үнэн»
һониной штатнабэшэ сурбалжалагша юм.
Молор һайхан Буряадайнгаа уянгын хүгжэм эльгэ зүрхэндөө шэнгээжэ, уран бэлигтэнэй хуби эдлэхээр ерэһэн шүлэгшэн Нина Ленхобоева-Артугаевагай «Далита хүлэг: дуунууд» гэжэ номтой танилсалга «Буряад хэлэнэй үдэрнүүд» гэһэн энэ жэлэй үргэн дэлисэтэй хэмжээнүүдэй тоодо Буряад Уласай Үндэһэтэнэй номой санда үнгэрөө. Энэ ном хэблэхэдэ Буряад Уласай Соёлой яаман мүнгэ һомолоо.
Энэ ном соо 108 шүлэг ороо, хахадынь ноотонуудтай. Урид хэблэгдэһэн «Согтойхон мүшэдэй ялалзаан», «Дуунууд, минии далинууд» гэһэн авторай номууд соохи шүлэгүүд, мүн «Дуулыт, хүхиит», «Магтан дуулая нютагаа» гэжэ дуунуудай суглуулбаринуудта ниитэлэгдэһэн Н.Т.Ленхобоева-Артугаевагай дуунууд болоһон шүлэгүүдынь шэнэ захата боложо мүндэлөө.
Эгээл иимэ дулаан намарай үе тухай Нина Ленхобоева-Артугаева нэгэ шүлэг соогоо бэшээ һэн:
Нюусатайхан дуунуудаймни намар
Найрлажа газаамни айлшалан ерээ...
Наһанаймни нүхэр намайгаа магтанхай,
Наашаа ерыт, үетэн нүхэдни,
Набшаһата намарайнгаа алтан
элшэдэнь дулаасаял...
«Эжымни абдар» (2002) гэжэ түрүүшын ном соогоо эжын нангин дурасхаал, басагандань үлэһэн түрэ хуримайнь абдарые тон өөрын, гүнзэгы удхатай һайхан дүрэ-бэлгэ тэмдэг болгожо, буряад поэзиин санда оруулһан байна. Эхэнэр поэдэй онсо өөрсэ харасаар энэ дэлхэйе шэртэжэ, эхэнэрэй зөөлэн гараар, нимгэн сэдьхэлээр дэлхэйе дулаасуулдаг эди шэдиие магтан түүрээгээ.
Эгээлэй сагай шэнжые харуулһан,
Элдэб угалзаар сасагтан зураглаһан,
Энээхэн бэеымни ульһые дулаасуулдаг,
Эжымни абдар углууда байдаг.
Нютагайнь уран дархан, бэлигтэй зурааша Лубсан Доржиевай бүтээһэн һайхан угалзануудтай абдар байжа болоо гэжэ юундэшьеб ухаанда орохо юм...
Бүхы наһаараа хүүгэдтэй хүдэлһэн Буряад Уласай габьяата багша Н.Т.Ленхобоева-Артугаева багашуул юугээр һонирходог бэ, ямар үгэнүүдээр сэдьхэлыень дайража болохоб гэжэ һайн мэдэхэ хадаа хүүгэдтэ зорюулагдаһан олон шүлэг бэшээ. «Буряад-Монгол ном» хэблэлээр (проектые хүтэлбэрилэгшэ Жанна Дымчикова, редакторынь Жаргал Бадагаров, уран зурааша Гүрэжаб Жалцанов) 2013 ондо «Эдир зурааша» гэжэ шүлэгүүдэй болон таабаринуудай номоо нара харуулаа һэн. Энэ номой онсолигынь гэхэдэ, гансал уншаха бэшэ, досоонь зуража болохо юм. Гадна авторай өөрөө зохёоһон таабаринууд сагайнгаа эрхэ байдал тодоор зураглаһан гээд тэмдэглэхээр:
Намайе удаан сохино,
Намайе хахална, урбуулна.
Би бэеэ баринаб...
Бултанда жаргал асарнаб,
Бултанда баярые хүргэнэб. (Газар).
Шэдитэ хүгжэмэй зэдэлхэдэ,
Шэхэндэмни нүхэрэймни
Шэнгэхэн хоолой дуулдашоо. (Утаһан).
Хүүгэдтэ зорюулагдаһан дуунуудтань Баир Батодоржиев хүгжэм зохёогоо, дуунайнгаа суглуулбарида оруулаа. Поэдэй түрэл нютаг Харганаагай дунда һургуулиин «Алтан туяа» гэжэ ансамбль эдэ дуунуудыень гүйсэдхэдэг.
Бүгэдэ буряадай ехэ наадан «Алтарганада» поэт эдэбхитэй хабаадажа, мүнөө үеын буряад дуунай урилдаанда, уран шүлэгэй мүрысөөндэ оролсодог юм. 2010 ондо «Бү уйлыш даа, инагни» гэжэ дуугаараа «Жэлэй эрхим дуун» гэжэ номинацида дипломант болоо. 2012 ондо «Намайгаа бү мартаарай» дуунайнгаа түлөө лауреадай дипломоор болон «Алтан лимбэ» тэмдэгээр шагнагдаа һэн. 2014 ондо уран шүлэгэй урилдаанда 1-дэхи шатын дипломдо, Буряадай Уран зохёолшодой холбооной Хүндэлэлэй грамотада хүртэһэн байна. Энэл жэлэй ехэ нааданда «Амар мэндээ, Буряадни» гэһэн шүлэгтэнь Ага нютагай Батор Цыпилов хүгжэм зохёожо, агынхид гүйсэдхөөд, хүрэл медальда хүртэһэн юм.
Буурал сагаан Буряадни,
Байгал үргэн далаймни,
Мянган жэлээр адислан,
Мүнгэн зула бадараажа,
Мүнхэ дуугаа зорюулнабди.
Сэсэг набшаар ургылһан
Сэнхир Байгал далайтай
Амар мэндээ, Буряадни!
Саһан дэнзэеэ үмдэһэн
Саяан, Бархан уулануудтай
Амар мэндээ, Буряадни!
Буряадаймнай мэдээжэ хүгжэмшэд Пүрбэ Дамиранов, Лариса Санжиева, Баир Батодоржиев, Цырен Шойжонимаев, Алагуй Егоров, Вера Шобосоева, Булад Бадмаев, Дылгыр Дымбрылов болон бусад шүлэгүүдыень дуун болгожо, олон мянган шагнагшадай һонорто хүргэнэ. Шэнэ ами орожо, дуунай аялгаар далижаһан шүлэгүүдынь зоной дунда тарана ха юм даа. Автор шэнэ дуунуудтайгаа танилсуулгын тоглолто наада үе үе болоод лэ үнгэргэжэ, шагнагшадые хужарлуулдаг һайн заншалтай. Тиигэжэ поэт хүгжэмшэдтэй, залуу дуушадтай хани харилсаагаа улам бэхижүүлнэ ха юм. Гадна залуу хүгжэмшэд болон дуушадта иимэ харилсаан зохёохы һургуули болоно бшуу.
Ухаан бодолойм
Уян жэгүүр
Үндэр оройһоо
Үүлые бариһай.
Замбуулинай одо,
Замай холые
Эгсэн дабаһай,
Элин ниидэһэй. ( «Уян жэгүүр»).
Үшөөл олон шүлэгүүдынь дуун болохоёо хүлеэнэ. Уян сэдьхэлэйнь уран далинууд хуурай утаһые хуурдан татажа, сэдьхэл хүдэлгэмэ һайхан буряад аялгатай дуунууд мүндэлһэй гэжэ хүсэе.