Шамбуева Мария

Мария Бадмаевна Шамбуева Эрхүү можын Алайрай аймагай Щулуута тосхондо 1909 ондо түрэһэн юм.

1925 ондо Буряадай багшанарай дунда мэргэжэлэй һургуулиин бэлэдхэлэй ангида 6 һарын хүгжэмэй һургуулида һурана. Удаань Москвагай уран һайханай түбэй хүтэлбэрилэгшэ Б. П. Сальмонтын нээжэ, ударидажа байһан хоёр жэлэй хүгжэмэй һургуулида һураа.

1929 ондо Үндэһэн урлалай байшангай хүгжэмэй студида П. М. Берлинскийн ударидалга доро һурана.

1930 ондо наһанайнгаа нүхэр Б. В. Башкуевтай суг Москва ороно. Тэндээ ГИТИС-эй найруулгын таһагта орожо һурана.

1934 ондо Ялта хотодо буулгагдаһан «наместник Будды» гэжэ фильмдэ Буряадай театрай зүжэгшэдтэй суг наадалсана.

1935 ондо Солбоной Туяагай (П. Н. Дамбинов) бэшэһэн «Оюун бэлиг» гэжэ дипломно зүжэгөө табихаяа Верхнеудинск ерэнэ.

1936 оной майн 17-до Зүүн-Сибириин болон Буряад-Монголой уран зохёолшодой нэгэдэмэл суглаанда хабаадажа, элидхэлшэ Солбоной Туяагай баримтануудые үргэлжэлүүлһэн элидхэл хэнэ. Энэл ондоо «Хоёр ноёной зараса» гэһэн зүжэгөө табиһан юм.

1936 он. Буряадай түлөөлэгшэдтэй суг Москва ороно. Тэдэниие Зүблэлтэ ороной Засагай газарта хүлеэжэ абана. Тиихэдэ Ажалай Улаан тугай орденоор шагнагдаһан байгаа. Гадна алтан саг болон ашаанай машина хоёр бэлэгтэ хүртэһэн юм. Машина бэлэгээ түрэл Шулуутынгаа колхоздо дамаа бэлэглэжэ, дамжуулһан бэлэй.

1936 онһоо театрай-хүгжэмэй дунда мэргэжэлэй һургуулида зүжэгшын арга шадабаринуудаар хэшээлнүүдые үнгэргэдэг байһан юм. К. Гольдониин «Зошодой буудалай эзэн эхэнэр» гэжэ тэдэ оюутадайнгаа дипломно зүжэгые 1937 ондо табина.

1937 он. М. Горькийн «Васса Железновае» найруулан табина.

1938 он. «Мэргэн» (А. Шадаевай), «Сэсэгмаа» (Ж. Тумуновай) зүжэгүүдые табина. «Сэсэгма» гэжэ зүжэгынь Мария Шамбуевагай табиһан һүүлшын зүжэг болоо бэлэй... 

Өөрөө Корнейчугай «Платон Кречет» соо Майки Берест боложо, тиихэдэ У. Шекспирэй «Отелло» соо Дездемона боложо наадаһан байха юм.
1939 ондо Мария Бадмаевна Шамбуева оройдоол 30 наһан дээрээ мордоһон юм.