Уран зохёолшо, ирагуу найрагшад
Шойдоков Бадма
- Буряадай АССР-эй габьяата багша
- СССР-эй гэгээрэлэй эрхим хүдэлмэрилэгшэ
- СССР-эй Уран зохёолшодой холбооной гэшүүн
- Буряадай арадай уран зохёолшо
- Хани Барисаанай орденой кавалер
Бадма Шойдокович Шойдоков-прозаик, Захааминай аймагай Далахай нютагта 1921 оной февралиин 24-дэ түрэһэн юм.
Дайнай хүнгэн бэшэ харгынууд, хахад зуун жэлэй туршада багшын ажал ябуулга, уран зохеолшын ашаг үрэтэй зохёохы зам—эдэ бүгэдэ сэрэгшэ, багша, уран зохеолшын наһанайнь намтар болоно.
Хяагтын багшанарай училищи дүүргээд, 1938-1940 онуудта Утаата-Далахайн эхин һургуулида багшалаа. 1940-1941 онуудта Шара-Азаргын, 1941-1942 онуудта Дабаатын һургуулинуудта ажаллаһанайнгаа удаа Эсэгэ ороноо хамгаалгын дайнда мордожо, 1946 он хүрэтэр ябаа. Великие Луки, Новосокольники, Старо-Русь, Невеля хотонуудые, Пустошко станци сүлөөлэлгын байлдаануудта хабаадажа, гурба дахин шархатаһан юм, Дайшалхы гаьяагай түлөө Сэрэгшын Алдар Солын III шатын орденоор, Эсэгэ ороноо хамгаалгын орден болон медальнуудаар шагнагдаһан байна.
Дайнай һүүлээр Бадма Шойдокович 1946-1947 онуудта Дабаатын һургуулида, 1947-1996 онуудта Санагын һургуулиин буряад хэлэнэй болон уран зохёолой багшаар, һуралсалай талаар директорэй орлогшоор ажаллаа. Буряадай багшанарай дээдэ һургуули түгэсхөө. 1953 ондо «Уран Дүшэ» гэжэ уран зохеолой нэгэдэл байгуулагшадай нэгэн юм. Наһанайнгаа 50-аад жэлые тэрэ багшын ажалда зорюулаа.
Б. Ш.Шойдоков 50-аад шахуу зохеолнуудай автор юм.1950-аад онуудһаа тэрэнэй зохеохы зам эхилнэ: М. Пришвинэй" Лисичкин хлеб"(1953), Е.Голубевагай "Мальчик из Уржума«(1956) гэһэн зохеолнуудые буряад хэлэн дээрэ оршуулжа, Буряадай номой хэблэлээр гаргаа. 1960-аад онуудай һүүл багаар тэрэ уран зохеол эдэбхитэйгээр бэшэжэ эхилээ. Эдэ жэлнүүдтэ тэрэ Санага һууринай ажаһуугшадай дайнай урда тээхи, дайнай һүүлээрхи хүндэ хүшэр ажабайдал тухай түрүүшынгээ зохеолнуудые толилуулаа: «Урогуудай һүүлдэ» гэжэ нэрэтэй рассказуудай суглуулбари (1956), "Эсэгын туһалагша«(1966) гэһэн туужа. Дайнай темэ хадаа тэрэнэй зохеохы замай гол шэглэлнүүдэй нэгэн болобо, зохеолнуудайнь үйлэдэгшэ нюурнууд—алдар суута нютагаархидынь. Сэрэгшын Алдар Солын орденоор дүүрэн шагнагдаһан нютагай хүбүүн Бато Дамчеев тухай «Дархан соло» (1971 ) гэһэн туужань олоной һайшаалда хүртөө, Буряадай уран зохеолшодой холбоон тэрэниие үндэрөөр сэгнээ. Удаадахи жэлнүүдтэнь «Хилын харуулшан» (1987), "Шэрнин багша«(1999) гэжэ туужануудые хэблүүлбэ. Уран зохеолшын зохеохы шадабари трилоги болоһон романууд соо бүримүһэн элирээ: «Үхэл ба амидарал» (1994), «Дайсанай ара талада» (1995), «Тоонто нютаг» (2000). "Гургал мэргэн ба тэрэнэй хүбүүн"(1992)гэжэ нэрэтэй үльгэрнүүд болон онтохонуудай , "Санага — тоонто нютагнай"(1993) гэһэн уянгата шүлэгүүдэй суглуулбаринууд уран зохеолшын алишье талаар зохеохы бэлигтэй байһые гэршэлнэ.
Буряадай АССР-эй габьяата багша, СССР-эй гэгээрэлэй эрхим хүдэлмэрилэгшэ, СССР-эй Уран зохёолшодой холбооной гэшүүн, Буряадай арадай уран зохёолшо, Хани Барисаанай орденой кавалер.
Дайнай хүнгэн бэшэ харгынууд, хахад зуун жэлэй туршада багшын ажал ябуулга, уран зохеолшын ашаг үрэтэй зохёохы зам—эдэ бүгэдэ сэрэгшэ, багша, уран зохеолшын наһанайнь намтар болоно.
Хяагтын багшанарай училищи дүүргээд, 1938-1940 онуудта Утаата-Далахайн эхин һургуулида багшалаа. 1940-1941 онуудта Шара-Азаргын, 1941-1942 онуудта Дабаатын һургуулинуудта ажаллаһанайнгаа удаа Эсэгэ ороноо хамгаалгын дайнда мордожо, 1946 он хүрэтэр ябаа. Великие Луки, Новосокольники, Старо-Русь, Невеля хотонуудые, Пустошко станци сүлөөлэлгын байлдаануудта хабаадажа, гурба дахин шархатаһан юм, Дайшалхы гаьяагай түлөө Сэрэгшын Алдар Солын III шатын орденоор, Эсэгэ ороноо хамгаалгын орден болон медальнуудаар шагнагдаһан байна.
Дайнай һүүлээр Бадма Шойдокович 1946-1947 онуудта Дабаатын һургуулида, 1947-1996 онуудта Санагын һургуулиин буряад хэлэнэй болон уран зохёолой багшаар, һуралсалай талаар директорэй орлогшоор ажаллаа. Буряадай багшанарай дээдэ һургуули түгэсхөө. 1953 ондо «Уран Дүшэ» гэжэ уран зохеолой нэгэдэл байгуулагшадай нэгэн юм. Наһанайнгаа 50-аад жэлые тэрэ багшын ажалда зорюулаа.
Б. Ш.Шойдоков 50-аад шахуу зохеолнуудай автор юм.1950-аад онуудһаа тэрэнэй зохеохы зам эхилнэ: М. Пришвинэй" Лисичкин хлеб"(1953), Е.Голубевагай "Мальчик из Уржума«(1956) гэһэн зохеолнуудые буряад хэлэн дээрэ оршуулжа, Буряадай номой хэблэлээр гаргаа. 1960-аад онуудай һүүл багаар тэрэ уран зохеол эдэбхитэйгээр бэшэжэ эхилээ. Эдэ жэлнүүдтэ тэрэ Санага һууринай ажаһуугшадай дайнай урда тээхи, дайнай һүүлээрхи хүндэ хүшэр ажабайдал тухай түрүүшынгээ зохеолнуудые толилуулаа: «Урогуудай һүүлдэ» гэжэ нэрэтэй рассказуудай суглуулбари (1956), "Эсэгын туһалагша«(1966) гэһэн туужа. Дайнай темэ хадаа тэрэнэй зохеохы замай гол шэглэлнүүдэй нэгэн болобо, зохеолнуудайнь үйлэдэгшэ нюурнууд—алдар суута нютагаархидынь. Сэрэгшын Алдар Солын орденоор дүүрэн шагнагдаһан нютагай хүбүүн Бато Дамчеев тухай «Дархан соло» (1971 ) гэһэн туужань олоной һайшаалда хүртөө, Буряадай уран зохеолшодой холбоон тэрэниие үндэрөөр сэгнээ. Удаадахи жэлнүүдтэнь «Хилын харуулшан» (1987), "Шэрнин багша«(1999) гэжэ туужануудые хэблүүлбэ. Уран зохеолшын зохеохы шадабари трилоги болоһон романууд соо бүримүһэн элирээ: «Үхэл ба амидарал» (1994), «Дайсанай ара талада» (1995), «Тоонто нютаг» (2000). "Гургал мэргэн ба тэрэнэй хүбүүн"(1992)гэжэ нэрэтэй үльгэрнүүд болон онтохонуудай , "Санага — тоонто нютагнай"(1993) гэһэн уянгата шүлэгүүдэй суглуулбаринууд уран зохеолшын алишье талаар зохеохы бэлигтэй байһые гэршэлнэ.
Буряадай АССР-эй габьяата багша, СССР-эй гэгээрэлэй эрхим хүдэлмэрилэгшэ, СССР-эй Уран зохёолшодой холбооной гэшүүн, Буряадай арадай уран зохёолшо, Хани Барисаанай орденой кавалер.