Хүгжэмэй зохёолшод

Цыдыпов Владимир

Цыдыпов Владимир
Онон мүрэн, Баатар хада, Тогоон шулуун, Сэрэг нарhан... Агын баян түүхэтэй тала дайдада Владимир Батомункуевич Цыдыпов түрэhэн юм.

Владимир Цыдыповэй зохёоhон — «Сэлгеэ hүни» гэжэ дуун хүгжэмшэнэй тон лэ түрүүшын найруулгань болоно. Энэ дуу анха түрүүн нютагайнь басаган — мэдээжэ дуушан Намгар Лхасаранова гүйсэдхөө юм. Агада, Буряад орондо мүнөөшье энэ дуун зэдэлhээр. «Сэлгеэ hүни», «Хүсэл», «Улаалзай», «Энхэрэл» болон бусад олохон дуунуудай үгэнүүдые Хүнхэрэй уран зохёолшо Шуя-Ханда Базарсадаева бэшэhэн байха.

- Володя хүбүүмнай үнэр hайхан бүлэдэ түрэhэн. Абань — Цыдып Цыбикович Батомункуев колхозой ахамад инженерээр наhаараа хүдэлhэн, эжынь — биолгиин багша Цырегма Иролтуевна Намсараева нютагайнгаа соёл урлалай найр нааданда эдэбхитэй хабаададаг, бэлигтэй бэрхэ хүн байгаа. Владимир Цыдыпов залуудаа Улаан-Yдэ нүүжэ ошоhон, тиибэшье нютагайнгаа соелой байшангай захирал Николай Гуродармаевич Бадмадоржиевэй хүсэлөөр булта ханилжа, зохеохы ажалаа нэгэдүүлээ hэмди, — гэжэ уран шүлэгшэ Шуя-Ханда Базарсадаева хэлэhэн юм.

Владимир Цыдыпов хани нүхэдэйнгөө дунда ехэ хүндэтэй байhан, сугтаа hураhан нүхэдынь, хамта ажал хэhэн зон ехэ дуулааханаар хүгжэмшэн тухай дурсадаг юм. Зохёохы ажалайнгаа түлэг дунда, таби наhа хүрэншьегүй бэлигтэй хүгжэмшэн алтан дэлхэйтэй хахасаhан, тэрэнь хэзээшье халагламаар. Амиды мэндэ ябахадаа, Владимир Цыдыпов Шуя-Ханда Базарсадаевада хандажа, үетэн нүхэд тухаймни шүлэг зохёогыт гэжэ гуйhан байна. Тиин «Уляангир» гэжэ дуун мүндэлөөд, дүтын нүхэдтөө Владимир Цыдыпов ехэ дуратайгаар өөрөө дуулагша hэн.

Ага нютагай нүхэдэй, нютагай зоной туhаламжаар «Дуунууд соо мүнхэрөөб» гэжэ Владимир Цыдыповэй дуунуудай диск гаранхай. Энэ диск соонь гансашье дуунай аялга бэшэ, харин видео-клип дуун бүхэндэ бyтээгдэнхэй.
Владимир Цыдыпов поэт Бальжинима Юндуновтай олон дуунуудые бэшэhэн. «Уран дуран», «Сонхынш гэрэл», «Улаан-Yдэ», «Хоюулаа» болон бусад дуунууд олондо мэдээжэ болонхой. Философиин гүн удхатай, ульгам буряад үгын баялигтай поэдэй шүлэгүүд хүгжэм зохёогшын сэдьхэлэй хүбшэргэйе дайраа, дуунай аялгаар бурьяалан урдаа...

Владимир Цыдыпов олон hайхан дуунуудые бэшэhэншье hаа, өөрыгөө тиигэжэ олон зондо мэдүүлдэггүй, олон үгэгүй, даруу номгон зантай байhан. Суг хамта hураhан нyхэдынь Владимир Цыдыповые залуудаа шуран шамбай тамиршан байhан гэжэ хэлэдэг. Хоккей наадаад, Шэтэ можын чемпион болоhон намтартай, Агын тойрогой мурысөөнүүдтэ жара, зуу метрэй зайда урилдахадаа, нэгэтэ бэшэ түрүү hууринуудые эзэлдэг байhан.

Буряадайнгаа ниислэл хотодо наhанайнгаа нүхэр Елена Сергеевнатай хуби заяагаа ниилүүлhэн. «Инаг дуран мүнхэ заяан» гэhэн дуу Эрхүүдэ Туяна Баларьевагай үгэ дээрэ зохёожо, наhанайнгаа ханида зорюулhан юм. Россин эрхим багша гэhэн нэрэ зэргэдэ хүртэhэн Елена Сергеевна хани нүхэртэеэ хоер үри хүүгэдые үндылгөө. Улаан-Yдэдэ «Сэлэнгэ» ансамбльда наададаг байгаа.

hүүлэй жэлнүүдтэ Эрхүү хотодо ажаллахадаа, Владимир Цыдыпов Арюна Дармаева гэжэ залуу дуушантай хамта хүдэлжэ, уянгата дуунуудай «Хуби заяанайм аялга» гэhэн шэнэ диск гаргаhан байна.
Автор: Ечигма Цыбенова