Зүжэгшэд ба хүгжэмшэд

Арбакова (Мантатова) Татьяна

Буряад Уласай габьяата зүжэгшэн

Соёл урлал хүгжөөхэ хэрэгтэ габьяатай байһанайнгаа түлөө Т. В. Мантатаова Буряад, Саха Уласуудай Соёлой яамануудай, Оросой Холбооной соёлой хүдэлмэрилэгшэдэй мэргэжэлтэ эблэлэй түб хорооной Хүндэтэ үргэмжэнүүдээр шагнагдаһан юм.

Улаан-Үдын СССР-эй арадай зүжэгшэн Л. Сахьянова РСФСР-эй арадай зүжэгшэн П. Абашеев хоёрой нэрэмжэтэ дунда мэргэжэлэй хатарай һургуули 1984 ондо дүүргэжэ, Буряадай гүрэнэй дуун болон хатарай «Байгал» шуулгада хатаршан боложо абтаһан байна.

Тайзан дээрэ зохидоор харагдаха, хурдан, түргэн, бэеэ зүбөөр абажа тоглохо, арадай болон дэлхэйн жэшээтэ хатарнуудай эрилтэнүүдые мэдэхэ байһандаа айхабтар түргэн тоглолтын түлэбтэ ороһон юм.
Байгаалиһаа бэлигтэй залуу хатаршаниие В. Ляпаев, С. Сүхэбаатар гэһэн хатар найруулагшад анхарһан байдаг. Тайзан дээрэ байгуулһан дүрэ бүхэниинь хоорондоо илгаатай, өөрын маягтай, дабтагдашагүй байһан. Ганса хүнэй хатардаг «Баяд», «Дугы дээрэ», «Һойрнууд», «Аягтай эмээл моритон», «Монгол хатар», «Залуу наһан» болон бусад. «Аягтай замай хани», «Дугы дээрэ» гээд лэ үшөөшье ондоо хатарнууд өөртэнь эгээл таараһан хатарнууд бэлэй.

Хори гаран жэлнүүдэй туршада энэ шуулгадаа ажаллахадаа хэдэн олон газарнуудаар нүүдэл тоглолтонуудта ябаһан: Киев (1993), «Москва» (1983, 2001), Новосибирск (1991), Нерюнгри (1998), Ленинград, Казань хотонууд, Саха Улас, Шэтэ, Эрхүү можонууд, Казахстанай, Хойто Кавказай, Сибиириин болон Алас Дурнын олон хотонуудаар ябаһан байха.

Татьяна Мантатова 1983 ондо Москвада үнгэрһэн Буряадай соёл урлалай үдэрнүүдтэ хабаадаһан юм. Москва хотодо үнгэрһэн Оросой Холбооной арадай шуулгануудай мүрысөөндэ, 1985 ондо мүн лэ Москвада үнгэрһэн бүхэдэлхэйн залуушуул болон оюутадай XII ехэ нааданай дипломдо хүртэгшэ (1985).
1986 ондо Буряад урлалаа скандинавиин оронуудаар дэлгэжэ гараһан байна: Швеци, Норвеги. Дани, ФРГ, Шотланди. 1987 ондо Чернобыльдо үнгэрһэн тоглолтодо хабаадалсаа.

Шуулгынгаа үндэһэн «Байгал» театр гэжэ нэрлэгдээд байхада уласхоорондын ехэ наадануудта хабаадажа Хитад, Монгол (1991), Франци (1997), Болгари, Греци (2001), Итали (2002) гүрэнүүдээр ябалсаа.
Т. В. Мантатова сухаридаггүй ажалша, эхилһэн хэрэгээ заабол дүүргэжэ гарадаг зантай юм.
Олон удаан жэлнүүдтэ ажаллаһан дүршэлынь тэрэнэй багшын ажал ябуулхадань хэрэгтэй болоно. Улаан-Үдын бишыхан хүүгэдтэ хатарай нюусануудые заажа байдаг. Мүнөө үедөө дуу хатарай «Саран туяа» шуулгада һорилго хэдэг багшаар ажаллана.