Зүжэгшэд ба хүгжэмшэд

Тудупова Оюна

Тудупова Оюна
  • Буряадай гүрэнэй Ажалай Улаан тугай орденто Хоца Намсараевай нэрэмжэтэ академическэ театрай зүжэгшэн
  • Хари хэлэнүүд дээрэ дуу гүйсэдхэгшэдэй уласхоорондын урилдаанай түгэсхэлэй тэмсээндэ илагша, «UniverseBestSongs» гэжэ шанда хүртэгшэ
  • «DIVAS» гэжэ шоу-нааданда хабаадагша (Улаан-Үдэ, 2011)
  • Цао Юйин «Залинта аадар» гэжэ зүжэгтэ зараса басаган Сы-Фынэй дүрэ харуулжа, «Театрай хаhын эрхим дебют» гэhэн шагналда хүртэhэн юм
1988 ондо Агын тойрогой Могойтын аймагай Ага-Хангил нютагта түрэһэн байна. 2005 ондо Ага-Хангилай Б. Барадинай нэрэмжэтэ дунда һургуули дүүргээ. Һургуулида һуража байхадань, зохёохы бэлиг шадабаринь харагдажа эхилээ. Һургуулиин зүжэгүүдтэ наададаг болоо, уран шүлэгшэдэй, хатаршадай, дуушадай тэмсээнүүдтэ хабаададаг һэн.

ВСГАКиИ-гай театрай зүжэгшэдые бэлдэдэг таһагта орожо һураһаниинь гайхалтай бэшэ. Гурбадахи ангида һуража байхадааа, «Максар. Шуhата тала» гэжэ зүжэгтэ Долгёоной дүрэ наадажа туршаа. Энэнь мэргэжэлтэ тайзан дээрэ тэрэнэй наадаһан түрүүшын хүдэлмэри болоно.

2009 ондо дээдэ һургуулияа эрхимээр дүүргээд, Х. Намсараевай нэрэмжэтэ буряад театрай зүжэгшэнөөр ажалда абтаа бэлэй. Тэрэ гэһэн сагһаа хойшо Оюна олон зүжэгүүдтэ хабаадаа. Хитад драматург Цао Юйин «Залинта аадар» гэжэ зүжэгтэ Сы-Фынай дүрэ байгуулаа. В. И. Кондратьев энэ зүжэг найруулан табиhан юм.

«Шүдэрлэгдэһэн зуун жэл» гэжэ зүжэгтэ Должодой, Ц. Шагжинай «Будамшуу» зүжэгтэ Гэрэлэй, Шэнэ жэлэй зүжэгтэ Саhан хүүхэнэй, тиихэдэ «Онтохон онтохондоо» гэжэ О. Юмовай найруулан табиһан зүжэгтэ тэнгэриин хүүхэнэй дүрэдэ ехэ тааража наадаhан байдаг.

Хүгжэмдэ һонор зүжэгшэн театрай бэлдэһэн тоглолтонуудта буряад, ород, англи хэлэн дээрэ дуунуудые дууладаг.
Шэлэн абалгын гурбан шата дабажа, Эрхүү, Шэтэ можонуудай, Буряад Уласай 150 дуушадай дундаһаа уласхоорондын тэмсээндэ онсо шалгарһан, хари хэлэн дээрэ дуу дуулажа тон ехээр һайшаагдаhан юм.

Залуу зүжэгшэн бүхэн Гэрэлэй дүрэ байгуулха гэжэ хүсэдэг гээшэ. 1954 онһоо хойшо энэ зүжэг буряад театрта табигдана. Аяар жаран жэлэй туршада тайзанһаа буудаггүй энэ зүжэгтэ театрта хүдэлһэн, хүдэлжэ байһан зүжэгшэд булта хабаадаа. Энэ хугасаада Гэрэлэй дүрэ олон бэрхэ зүжэгшэд байгуулһан габьяатай. Нэрлэбэл, 1954 ондо Цыремжэ Уладаева, тэрэнэй удаа Дагзама Чимитова, Сэсэг Шарапова, Дарима Дамдинова гүйсэдхөө. Залуу халаанһаа Оюна Тудупова энэ роль гүйсэдхэхэ талаанда хүртөө.

2012 ондо уран зохёолшо, драматург Даша-Рабдан Батожабайн дурасхаалда зорюулагдаhан Б. Ширибазаровай «Энэрил хайра» гэжэ зүжэгтэ тэрэ Сэсэгэй дүрэ байгуулаа.

Хонгор сэхэ зантай, доторой ехэ эрилтэтэй зүжэгшэн оюутан ябахадаашье багшанараа баясуулдаг һэн. Тайзан дээрэ нааадажа байхадаа, эдэ шэнжэнүүдээ дүй дүршэлөөрөө, дээшэлжэ байһан бэлиг шадабаряараа батадхажа ябана.