Зүжэгшэд ба хүгжэмшэд
Субанова Людмила
- Буряадай Гүрэнэй үндэһэтэнэй дуу хатарай “Байгал” театрай баледэй хатаршан (1969 – 1994)
- Буряадай АССР-эй габьяата зүжэгшэн (1978)
- Буряадай АССР-эй арадай зүжэгшэн (1985)
- Москва хотодо залуушуулай болон оюутадай ХII ехэ нааданда хабаадалсаһанай түлөө дипломоор шагнагданхай (1985)
- Буряадай үндэһэтэнэй дуу хатарай “Байгал” театрай ветеран
Людмила Борисовна Субанова 1951 оной январиин 5-да Улаан-Үдэ хотодо түрэһэн юм. Буряадай дунда мэргэжэлэй хатарай һургуули 1969 ондо дүүргээд, Буряадай гүрэнэй филармониин дэргэдэхи дуу хатарай «Байгал» ансамблиин хатаршадай бүлэгтэ ажалда абтаа.
Мэргэжэлэй талаар һайн бэлэдхэлтэй, түрэлхиин бэлигтэй, ажалша бэрхэ, залуу басаган олон хатаршадай дундаһаа илгарма гоеор хатаржа, тэдэнэй манлайда хатарха эрхэдэ оло дахин хүртэһэн байдаг. Нэрлэбэл, «Цветок Байкала», «Семейские», «Глухари», «Наадан», «Калмыцкий», «Забайкальская лирическая», «Сибирское гуляние», «Баяр», «Ликование», «По мосточку», «Эвенкийский», «Узбекский», «Башкирский», «Манай басагад», «Встреча в родном улусе». Тэрэшэлэн «На берегу Онона», «Любовь в степи», «Соперники», «Уянгата дурасхал», «Колхозная сюита», «Сибирское гуляние», «Наездники», «Приветственный», «Орёл» болон бусад.
Л. Б. Субанова зөөлэн ба нугархай гарнуудтай, хүгжэмдэ һонор хурса, хүдэлсэ бүхэниинь тодо зүб байһаараа, тогтууритай эрьелдэлгээрээ илгардаг һэн. Тиимэһээ зүжэгшэнэй урда ехэ тэсэмгэй байха болон сэдьхэл дотороо шэнэ уран дүрөөр бэелүүлхэ эрилтэтэй орёо хатарнуудые гүйсэдхэхыень тэрээндэ даалгадаг байгаа.
Людмила Субанова «Байгал» гэжэ дуу, хатарай ансамбльда үшөө Зүблэлтэ засагай үедэ хүдэлхэ үедөө олон хото городуудай, хүдөө нютагуудай тайзан дээрэ хатар наадаяа харуулһан байна. Буряад Республикада, Усть-Ордагай болон Агын буряад тойрогуудта тэрэниие харагшад һайн мэдэхэ, бэлигынь сэгнэдэг байһан юм. Москва хотодо 1985 ондо үнгэргэгдэһэн бүхэдэлхэйн залуушуул болон оюутадай ХII ехэ нааданда хабаадаһанайнгаа түлөө дипломоор шагнагданхай. Тиихэдэ Монгол сайхан орондо, Италида, Бельгидэ, Францида болон бусад гүрэнүүдээр буряад соёл урлалые амжалтатайгаар түлөөлэлсэжэ ябаа.
1978 ондо Л. Субановада «Буряадай АССР-эй габьяата зүжэгшэн» гэһэн хүндэтэ нэрэ зэргэ олгогдоо. Харин 1985 ондо тэрэ «Буряадай АССР-эй арадай зүжэгшэн» гэһэн хүндэтэ нэрэ зэргэдэ хүртөө һэн.
«Байгал» ансамблиин баледэй зүжэгшэнэй зохёохы ажалһаа таһалгаряагүйгөөр һуража, тэрэ 1986 ондо Зүүн-Сибириин гүрэнэй соёлой дээдэ һургуули эрхим сэгнэлтэнүүдтэйгээр дүүргээд, энэл институдай хореографиин кафедрада ахалагша багшаар хүдэлжэ эхилээ. 1994 ондо 25 жэлэй үнэн сэхэ алба хэһэнэйнгээ түлөө болзорһоо урид наһанайнгаа амаралтада гараа.
Мүнөө үедэ Людмила Субанова Буряадай гүрэнэй университедэй «Байгалай долгинууд» гэһэн оюутадай дуу болон хатарай ансамблиин уран һайханай хүтэлбэрилэгшэ, балетмейстер юм. Тэрэ залуу үетэндэ бүхы дүй дүршэлөө, эрдэм мэдэсэеэ дамжуулха гэжэ эрмэлзэн хүдэлнэ. 2006 оной июнь һарада ансамбль Францида үнгэргэгдэһэн уласхоорондын фестивальда дипломдо хүртөө. Харин Л. Субанова эрхим хореографиин түлөө медаляар шагнагдаһан юм.
Хатарта үнэн сэдьхэлээр хандадаг, зүжэгшын бэлиг шадабариие саг үргэлжэ мүлижэ байдаг, мэргэжэлдээ ехэ дуратай Л. Б. Субанова зохёохы ажалайнгаа охин соо ябана. Тиимэһээ Уласай, мүн түб хотын элдэб коллективүүдэй гүйсэдхэгшэдэй, хореографуудай, балетмейстернүүдэй дунда ехэ хүндэтэй хүн юм.
Мэргэжэлэй талаар һайн бэлэдхэлтэй, түрэлхиин бэлигтэй, ажалша бэрхэ, залуу басаган олон хатаршадай дундаһаа илгарма гоеор хатаржа, тэдэнэй манлайда хатарха эрхэдэ оло дахин хүртэһэн байдаг. Нэрлэбэл, «Цветок Байкала», «Семейские», «Глухари», «Наадан», «Калмыцкий», «Забайкальская лирическая», «Сибирское гуляние», «Баяр», «Ликование», «По мосточку», «Эвенкийский», «Узбекский», «Башкирский», «Манай басагад», «Встреча в родном улусе». Тэрэшэлэн «На берегу Онона», «Любовь в степи», «Соперники», «Уянгата дурасхал», «Колхозная сюита», «Сибирское гуляние», «Наездники», «Приветственный», «Орёл» болон бусад.
Л. Б. Субанова зөөлэн ба нугархай гарнуудтай, хүгжэмдэ һонор хурса, хүдэлсэ бүхэниинь тодо зүб байһаараа, тогтууритай эрьелдэлгээрээ илгардаг һэн. Тиимэһээ зүжэгшэнэй урда ехэ тэсэмгэй байха болон сэдьхэл дотороо шэнэ уран дүрөөр бэелүүлхэ эрилтэтэй орёо хатарнуудые гүйсэдхэхыень тэрээндэ даалгадаг байгаа.
Людмила Субанова «Байгал» гэжэ дуу, хатарай ансамбльда үшөө Зүблэлтэ засагай үедэ хүдэлхэ үедөө олон хото городуудай, хүдөө нютагуудай тайзан дээрэ хатар наадаяа харуулһан байна. Буряад Республикада, Усть-Ордагай болон Агын буряад тойрогуудта тэрэниие харагшад һайн мэдэхэ, бэлигынь сэгнэдэг байһан юм. Москва хотодо 1985 ондо үнгэргэгдэһэн бүхэдэлхэйн залуушуул болон оюутадай ХII ехэ нааданда хабаадаһанайнгаа түлөө дипломоор шагнагданхай. Тиихэдэ Монгол сайхан орондо, Италида, Бельгидэ, Францида болон бусад гүрэнүүдээр буряад соёл урлалые амжалтатайгаар түлөөлэлсэжэ ябаа.
1978 ондо Л. Субановада «Буряадай АССР-эй габьяата зүжэгшэн» гэһэн хүндэтэ нэрэ зэргэ олгогдоо. Харин 1985 ондо тэрэ «Буряадай АССР-эй арадай зүжэгшэн» гэһэн хүндэтэ нэрэ зэргэдэ хүртөө һэн.
«Байгал» ансамблиин баледэй зүжэгшэнэй зохёохы ажалһаа таһалгаряагүйгөөр һуража, тэрэ 1986 ондо Зүүн-Сибириин гүрэнэй соёлой дээдэ һургуули эрхим сэгнэлтэнүүдтэйгээр дүүргээд, энэл институдай хореографиин кафедрада ахалагша багшаар хүдэлжэ эхилээ. 1994 ондо 25 жэлэй үнэн сэхэ алба хэһэнэйнгээ түлөө болзорһоо урид наһанайнгаа амаралтада гараа.
Мүнөө үедэ Людмила Субанова Буряадай гүрэнэй университедэй «Байгалай долгинууд» гэһэн оюутадай дуу болон хатарай ансамблиин уран һайханай хүтэлбэрилэгшэ, балетмейстер юм. Тэрэ залуу үетэндэ бүхы дүй дүршэлөө, эрдэм мэдэсэеэ дамжуулха гэжэ эрмэлзэн хүдэлнэ. 2006 оной июнь һарада ансамбль Францида үнгэргэгдэһэн уласхоорондын фестивальда дипломдо хүртөө. Харин Л. Субанова эрхим хореографиин түлөө медаляар шагнагдаһан юм.
Хатарта үнэн сэдьхэлээр хандадаг, зүжэгшын бэлиг шадабариие саг үргэлжэ мүлижэ байдаг, мэргэжэлдээ ехэ дуратай Л. Б. Субанова зохёохы ажалайнгаа охин соо ябана. Тиимэһээ Уласай, мүн түб хотын элдэб коллективүүдэй гүйсэдхэгшэдэй, хореографуудай, балетмейстернүүдэй дунда ехэ хүндэтэй хүн юм.