Зүжэгшэд ба хүгжэмшэд
Ванданов Батор
- Буряадай Гүрэнэй Ленинэй орденто СССР-эй арадай зүжэгшэн Г. Ц. Цыдынжаповай нэрэмжэтэ оперо болон баледэй академическэ театрай найрал дуунай зүжэгшэн (1979-2009)
- Буряадай АССР-эй габьяата зүжэгшэн
Батор Галсанович Ванданов 1949 оной январиин 15-да Буряад Уласай Хэжэнгын аймагай Могсохон нютагта түрэһэн намтартай. Түрэхэһѳѳ үгтэһэн хүгжэмэй бэлигтэй, дуулаха шадабаритай Батор Ванданов Улаан-Үдэ хотын П. И. Чайковскийн нэрэмжэтэ дунда мэргэжэлэй хүгжэмэй һургуулиин найрал дуунай зүжэгшэнэй мэргэжэлээр дүүргэһэн юм.
1979 оной октябрь һарада театрай бүридэлдэ орожо, зохёохы ажабайдал руу залуу хүнэй залитайгаар шунан ороһон, тиигээд бүхы наһаяа театрта зорюулһан байна. Тэрэ үедэ, 1970-дахи онуудай эсэстэ, хоорой бүлэгтэ тайзанай олон тоото суута дуушад хүдэлдэг бэлэй, тэрэ тоодо тэрэнэй багшанарай нэгэн, Буряадай АССР-эй арадай зүжэгшэн Б. Г. Титарев, Буряадай АССР-эй габьяата зүжэгшэн В. М. Захаров. Эдэ дуушадай дүхэриг соо Батор Галсанович Ванданов, урлалда үнэн сэхэ алба хэжэ, ѳѳрын тусхай һуури эзэлһэн, нэрэнь найрал дуунай болон театрай алтан жасада оруулагданхай.
Драматическа баритоной дүүрэн хэмжээнэй хоолойтой, наадаха абьяас ехэ бэлигтэй, тайзанай салигар бэетэй Батор Галсанович олон тоото зүжэгүүд соо (А. Бородинай «Князь Игорь» соо», М. Мусоргскийн «Борис Годунов» соо, Ж. Бизегэй «Кармен» соо, Дж. Вердиин «Трубадур» соо) найрал дуунай бүхы басай-баритоной дүрэнүүдые гүйсэдхэхэһѳѳ гадна, хэдэн зүжэг соо гүнзэгы дүрэ дуулажа, зүжэгэй гол дуушан боложо хабаададаг һэн. Тэдэниие нэрлэбэл, М. Фролова «Энхэ-Булад баатар», Н. Римского-Корсаковой «Садко», А. Холминовай «Оптимистическая трагедия», С. Важовой «Души прекрасные порывы», Б. Терентьевэй «Максимка», А. Спадавеккиагай «Волшебная лампа Аладдина» болон бусад зүжэгүүд соо.
Б. Г. Ванданов тайзан дээрэ яряанай жанрай зүжэгшэн гэжэ суурхаһан, мүн онсо һайнаар шогложо гүйсэдхэгшэ бэлэй. Абьяас бэлигэйнгээ ашаар нүхэдэйнгѳѳ дунда хүхюу зугаа дэлгэдэг, суг хүдэлдэг театрайхидайнгаа дунда хүндэтэй, харгашад тэрээндэ ехэ дуратай байһан юм.
Театртаяа хамта хоорой зүжэгшэн Батор Галсанович Ванданов Владивостогһоо Брест хүрэтэр СССР-эй олон хотонуудаар ябажа, театрайнгаа бүхы тоосоото тоглолтонуудта, Москвада үнгэрһэн Буряадай урлалай болон уран зохёолой Арбан үдэртэ хабаадажа, буряадай хүгжэмэй-театральна урлалые Буряадайнгаа дэбисхэрһээ гадуур дэлгэрүүлгэдэ нилээд ехэхэн хубитаяа оруулһан байха.
Буряадай гүрэнэй филармониин лекторнүүдэй бүлэгтэй Буряад оронойнгоо, Эрхүү, Шэтэ можонуудай, Усть-Ордагай Буряадай тойрогоор ябаһан юм.
Наһанайнгаа хани нүхэртэй Батор Галсанович гурбан үхибүүдээ үндылгэжэ, бултандань дээдэ һургуули олгоһон, үри хүүгэдтээ һайхан бэлигээ дамжуулһан байна. Мүнѳѳ театрай тайзан дээрэ Галсан Ванданов хүбүүниинь консерватори дүүргээд, оперно урлал соо горитойхон һуури эзэлжэ ябана.
1979 оной октябрь һарада театрай бүридэлдэ орожо, зохёохы ажабайдал руу залуу хүнэй залитайгаар шунан ороһон, тиигээд бүхы наһаяа театрта зорюулһан байна. Тэрэ үедэ, 1970-дахи онуудай эсэстэ, хоорой бүлэгтэ тайзанай олон тоото суута дуушад хүдэлдэг бэлэй, тэрэ тоодо тэрэнэй багшанарай нэгэн, Буряадай АССР-эй арадай зүжэгшэн Б. Г. Титарев, Буряадай АССР-эй габьяата зүжэгшэн В. М. Захаров. Эдэ дуушадай дүхэриг соо Батор Галсанович Ванданов, урлалда үнэн сэхэ алба хэжэ, ѳѳрын тусхай һуури эзэлһэн, нэрэнь найрал дуунай болон театрай алтан жасада оруулагданхай.
Драматическа баритоной дүүрэн хэмжээнэй хоолойтой, наадаха абьяас ехэ бэлигтэй, тайзанай салигар бэетэй Батор Галсанович олон тоото зүжэгүүд соо (А. Бородинай «Князь Игорь» соо», М. Мусоргскийн «Борис Годунов» соо, Ж. Бизегэй «Кармен» соо, Дж. Вердиин «Трубадур» соо) найрал дуунай бүхы басай-баритоной дүрэнүүдые гүйсэдхэхэһѳѳ гадна, хэдэн зүжэг соо гүнзэгы дүрэ дуулажа, зүжэгэй гол дуушан боложо хабаададаг һэн. Тэдэниие нэрлэбэл, М. Фролова «Энхэ-Булад баатар», Н. Римского-Корсаковой «Садко», А. Холминовай «Оптимистическая трагедия», С. Важовой «Души прекрасные порывы», Б. Терентьевэй «Максимка», А. Спадавеккиагай «Волшебная лампа Аладдина» болон бусад зүжэгүүд соо.
Б. Г. Ванданов тайзан дээрэ яряанай жанрай зүжэгшэн гэжэ суурхаһан, мүн онсо һайнаар шогложо гүйсэдхэгшэ бэлэй. Абьяас бэлигэйнгээ ашаар нүхэдэйнгѳѳ дунда хүхюу зугаа дэлгэдэг, суг хүдэлдэг театрайхидайнгаа дунда хүндэтэй, харгашад тэрээндэ ехэ дуратай байһан юм.
Театртаяа хамта хоорой зүжэгшэн Батор Галсанович Ванданов Владивостогһоо Брест хүрэтэр СССР-эй олон хотонуудаар ябажа, театрайнгаа бүхы тоосоото тоглолтонуудта, Москвада үнгэрһэн Буряадай урлалай болон уран зохёолой Арбан үдэртэ хабаадажа, буряадай хүгжэмэй-театральна урлалые Буряадайнгаа дэбисхэрһээ гадуур дэлгэрүүлгэдэ нилээд ехэхэн хубитаяа оруулһан байха.
Буряадай гүрэнэй филармониин лекторнүүдэй бүлэгтэй Буряад оронойнгоо, Эрхүү, Шэтэ можонуудай, Усть-Ордагай Буряадай тойрогоор ябаһан юм.
Наһанайнгаа хани нүхэртэй Батор Галсанович гурбан үхибүүдээ үндылгэжэ, бултандань дээдэ һургуули олгоһон, үри хүүгэдтээ һайхан бэлигээ дамжуулһан байна. Мүнѳѳ театрай тайзан дээрэ Галсан Ванданов хүбүүниинь консерватори дүүргээд, оперно урлал соо горитойхон һуури эзэлжэ ябана.