Зүжэгшэд ба хүгжэмшэд
Вампилов Буда
- Буряадай Гүрэнэй Ажалай Улаан тугай орденто Х. Намсараевай нэрэмжэтэ академическэ драмын театрай зүжэгшэн
- Буряадай АССР-эй габьяата зүжэгшэн (1945)
- Буряадай АССР-эй арадай зүжэгшэн (1957)
- Россиин холбоото уласай арадай зүжэгшэн(1959)
Оросой Холбооной Уласай арадай зүжэгшэн, буряадай тайзанай ветерануудай нэгэн Буда Николаевич Вампилов ерээдүй мэргэжэлдээ Улаан-Үдын дунда мэргэжэлэй урлалай һургуулида һураһан юм. Тиихэдээ курсдань табигдаһан Солбоной Туяагай (П. Дамбинов) «Оюун бэлиг», Гольдониин «Слуга двух господ», Шиллерэй «Коварство и любовь» гэһэн зүжэгүүд соо шунан орожо наадаһан гэдэг.
Удаань Буряадай колхоз-совхозуудай театрта наадажа, элдэб дүрэнүүдые гүйсэдхэдэг зүжэгшэн гэжэ тодорһон байна. Ехэ һонирхолтойгоор «Хозяйка гостиницы» соо Фабрицио, «Слуга двух господ» соо Труфальдино, А. Шадаевай «Мэргэн» соо хүдѳѳгэй Онгой хүбүүн, Ж. Тумуновай «Сэсэгма» соо баян Дамба, Н. Балданогой «Байгалай загаһашад» соо Арсалан боложо наадаһан юм. Буряад театрай харагшад түргэн, согтой зүжэгшэнэй мүндэлүүлһэн Д. Батожабайн «Дойбод сохилго», Х. Намсараевай «Тайшаагай ташуур», А. Баряновай «На той стороне», М. Горькийн «Враги», Н. Гоголиин «Женитьба», А. Грибоедовэй «Горе от ума», Ц. Шагжинай «Будамшуу» гэһэн зүжэгүүд соохи дүрэнүүдтэнь ехэ дуратай бэлэй.
«Зүжэгшэн жэжэхэн, илангаяа хүхюутэй зураглал уран һайханаар наадаха гэжэ оролдодог, наадан дээрээ хүдэлдэг байгаа, тиигээд хирэ-хирэ болоод харагшадтаа хурсаханаар хандадаг һэн. Ѳѳртэнь лэ тааруу харагшадтаяа харилсаха системэ зохёоһон юм. А. Грибоедовэй „Горе от ума“ комеди соо наадаһан Фамусовай роль онсолон тэмдэглэхэ хэрэгтэй. Зүжэг Москвада үнгэрһэн Буряад уран зохёол болон искусствын II декадада
Харуулагдаһан юм. Тэндэ зүжэгшын үнэншэмэ һайхан наада, ород классика онсоор гүйсэдхэлгэ үндэр дээгүүр сэгнэгдэһэн байдаг.
Буда Николаевич зүжэгшэнһѳѳ гадуур, режиссёрой ажал хэжэ туршадаг бэлэй: Намжил Балданогой „Булагай эхиндэ“ гэжэ зүжэг табиһан юм». (Ф. С. Сахиров, Оросой Холбооной Уласай арадай зүжэгшэн, Оросой Холбооной Уласай урлалай габьяата ажал ябуулагша).
1940-дэхи онуудай эсэстэ Б. Вампилов Лениградта найруулагшын һургуули гараһан юм, 1963-1964 онуудта ГИТИС-эй найруулагшын дээдэ курснуудта һураа.
Буда Вампилов уран һайханай фильмнүүдтэ горитойхон хубитаяа оруулһан байха: «Алтан гэр» («Мосфильм» киностуди), «Пора таёжного подснежника», «Последний угон», «Пропажа свидетеля», «Сибирячка», «Инженер Прончатов» (Свердловско киностуди), «Три солнца», «Алмазная корона», «Только вдвоём», «Салават Юлаев», «Последняя охота», «Великий самоед», «Крик тишины» — эдэ бүгэдэ фильмнүүдтэ буряад зүжэгшэн наадаһан байна.
Б. Н. Вампилов Буряадай соёлой яаманай сайдай орлогшоор, филармониин уран һайханай хүтэлбэрилэгшѳѳр, Зүүн-Сибиириин гүрэнэй соёлой дээдэ һургуулиин (мүнөө ВСГИК-ин) багшаар хүдэлһэн бэлэй.
Удаань Буряадай колхоз-совхозуудай театрта наадажа, элдэб дүрэнүүдые гүйсэдхэдэг зүжэгшэн гэжэ тодорһон байна. Ехэ һонирхолтойгоор «Хозяйка гостиницы» соо Фабрицио, «Слуга двух господ» соо Труфальдино, А. Шадаевай «Мэргэн» соо хүдѳѳгэй Онгой хүбүүн, Ж. Тумуновай «Сэсэгма» соо баян Дамба, Н. Балданогой «Байгалай загаһашад» соо Арсалан боложо наадаһан юм. Буряад театрай харагшад түргэн, согтой зүжэгшэнэй мүндэлүүлһэн Д. Батожабайн «Дойбод сохилго», Х. Намсараевай «Тайшаагай ташуур», А. Баряновай «На той стороне», М. Горькийн «Враги», Н. Гоголиин «Женитьба», А. Грибоедовэй «Горе от ума», Ц. Шагжинай «Будамшуу» гэһэн зүжэгүүд соохи дүрэнүүдтэнь ехэ дуратай бэлэй.
«Зүжэгшэн жэжэхэн, илангаяа хүхюутэй зураглал уран һайханаар наадаха гэжэ оролдодог, наадан дээрээ хүдэлдэг байгаа, тиигээд хирэ-хирэ болоод харагшадтаа хурсаханаар хандадаг һэн. Ѳѳртэнь лэ тааруу харагшадтаяа харилсаха системэ зохёоһон юм. А. Грибоедовэй „Горе от ума“ комеди соо наадаһан Фамусовай роль онсолон тэмдэглэхэ хэрэгтэй. Зүжэг Москвада үнгэрһэн Буряад уран зохёол болон искусствын II декадада
Харуулагдаһан юм. Тэндэ зүжэгшын үнэншэмэ һайхан наада, ород классика онсоор гүйсэдхэлгэ үндэр дээгүүр сэгнэгдэһэн байдаг.
Буда Николаевич зүжэгшэнһѳѳ гадуур, режиссёрой ажал хэжэ туршадаг бэлэй: Намжил Балданогой „Булагай эхиндэ“ гэжэ зүжэг табиһан юм». (Ф. С. Сахиров, Оросой Холбооной Уласай арадай зүжэгшэн, Оросой Холбооной Уласай урлалай габьяата ажал ябуулагша).
1940-дэхи онуудай эсэстэ Б. Вампилов Лениградта найруулагшын һургуули гараһан юм, 1963-1964 онуудта ГИТИС-эй найруулагшын дээдэ курснуудта һураа.
Буда Вампилов уран һайханай фильмнүүдтэ горитойхон хубитаяа оруулһан байха: «Алтан гэр» («Мосфильм» киностуди), «Пора таёжного подснежника», «Последний угон», «Пропажа свидетеля», «Сибирячка», «Инженер Прончатов» (Свердловско киностуди), «Три солнца», «Алмазная корона», «Только вдвоём», «Салават Юлаев», «Последняя охота», «Великий самоед», «Крик тишины» — эдэ бүгэдэ фильмнүүдтэ буряад зүжэгшэн наадаһан байна.
Б. Н. Вампилов Буряадай соёлой яаманай сайдай орлогшоор, филармониин уран һайханай хүтэлбэрилэгшѳѳр, Зүүн-Сибиириин гүрэнэй соёлой дээдэ һургуулиин (мүнөө ВСГИК-ин) багшаар хүдэлһэн бэлэй.