Зүжэгшэд ба хүгжэмшэд

Балданцэрэнэй Баттүвшин

Балданцэрэнэй Баттүвшин
  • Буряадай Гүрэнэй дуун болон хатарай үндэhэн «Байгал» театрай зүжэгшэн
  • «Соёлой түрүү хүн – 2012»
  • Буряадай уласай арадай зүжэгшэн
Монгол ороной Булган аймагта түрэһэн юм.

Дэлхэй дээрэ хүн боложо түрэхэһѳѳ эхилээд, хүгжэмтэй нүхэсэжэ ябадаг, долоотойдоо лимбэ дээрэ наадажа эхилээ.
Тэрэниие «хүн-шуулга» гэжэ дэмы нэрлээгүй. Лимбэһээ гадуур морин хуур, бэшхүүр, сууха хуур, хомус дээрэ уран һайханаар наададаг. Бэлигтэй хүгжэмшэн үшөө хѳѳмэй дуу гүйсэдхэжэ сууда гараhан хүн юм.

Баттүвшин хүгжэмшэн олон тоото мартагдашагүй, ѳѳрсэ шэнжэтэй зохёолнуудые мүндэлүүлээ. Энэ хадаа зүүн зүгэй литын арбан хоёр жэлэй магтаал (буддын шажантай холбожо) — «12 жэлэй магтаал» (2000 он); хѳѳмэй дуунай дүрбэн маяг (хоми, харгира, искире-харгира, искире) дамжуулһан — «Монгол хѳѳмэйн дүрбэн түрэл» (2002 он); «Серко» гэжэ ород-француз фильмдэ бэшэһэн — «Мориной соло» (2004 он); буряад болон американ арадай дуунай маягаар «Whatever happens» гэһэн зүжэг-наада (2005 г.), «Blue Mongol» гэжэ блюз түхэлэй зохёол (2005 он); «Buriat Boogie» гэжэ джаз түхэлэй ёохор (2005 он); «Camel» гэжэ джаз түхэлэй зүжэг-наада (2005 он); «Horse number one» джаз түхэлэй зохёол (2005 он). Баттүвшинай эдэ бүхы хохёолнуудынь буряад арадай хүгжэмэй зэмсэгүүд дээрэ — иочин, шаанза, морин хуур, ятаг, бас-хуур дээрэ, мүн хѳѳмэй хоолойгоор гүйсэдхэгдэдэг.

2008 ондо Бээжэн хотодо үнгэрһэн Уласхоорондын олимпиадын нээлтын болон түгэсхэлэй баяр ёһололдо Баттүвшинай хабаадаһан, энэ хүнэй аша габьяа уласхоорондын хэмжээндэ үндэрөөр сэгнэгдэнэ, тэрэ тон дээдэ гарай мэргэжэлтэн гэжэ гэршэлнэ.

2008 ондол «Бурхан багшын миһэрэл» гэһэн фильмдэ (найруулагшань Баир Дышенов) хүгжэм бэшэһэн байна. Энэ фильм Берлинэй Уласхоорондын 59-дэхи кинофестивальда эрхим хүгжэмэй түлѳѳ нэгэдэхи һуури эзэлһэн байна. Балданцэрэнэй Баттүвшин тус фильм дээрэ амжалтатайгаар ажаллаһанай, Буряад Уласай нэрэ зэргэ уласхоорондын хэмжээндэ дээгүүр үргэжэ ябаһанай түлѳѳ Буряад Уласай Захирал В. В. Наговицынай Баярай бэшэгтэ хүртэһэн байна (2009 он).

2011 ондо хүгжэмшэн, зүжэгшэн, «хүн-шуулга» Балданцэрэнэй Баттүвшин Буряад Уласай арадай зүжэгшын нэрэ зэргэдэ хүртэһэн, «Соёлой түрүү хүн — 2012» гэhэн мүрысѳѳндэ шалгарһан байна.

2014 оной мартын 31-дэ харагшадтаа хубиин тоглолто бэлэглэhэн байха юм.