Музейнүүд
Буряад ороной байгаалиин музей
10 апреля 2014
2169
Буряад ороной байгаалиин музей харагшадтаа Буряадайнгаа байгаали, тэрэнэй шухаг талануудые болон олон янзые нээн харуулна.
Буряад ороной байгаалиин музей1983 оной июлиин 12-то М. Н. Хангаловай нэрэмжэтэ Хизаар ороноо шэнжэлгын музейн байгаалиин таһагай дэргэдэ нээгдэһэн. Мүнөө Буряад ороной байгаалиин музей – байгаалиинзүйлнүүдые шэнжэлгын газарнуудай дунда түрүү, «Открытый музей» (Yзэсхэлэн дэлгэдэг нээмэлгазар) гэhэн эблэлэй гэшүүн, Россиин ИКОМ-ай байгаали-түүхын музейнүүдэй Эблэлэй гэшүүн, газарай зураг байгаалида байhан хэбээрнь байгуулха аргаар баригдаһан зүйлнүүдтэй Сибириин болон Алас Дурнын нютаг можонуудай ори ганса музей.
Фото © Buryad-Mongol Nom
Тус музейе байгуулгын голзорилго – байгаалияа хамгаалгые идхалга. Ажал ябуулгын гол хараануудайнь нэгэн – үзэсхэлэнгэй зүйлнүүдые дэлгэхэ хүдэлмэри. Үнгэрһэн жэлнүүдэй ажалайнь байдал харахада энэ музейн дэлгэжэ, байгуулжа шадаха зүйлнүүдэй олон янза барагдахаар бэшэ. Суглуулбаринуудайнь эгээсэнтэй хубинууд байгаалиһаа суглуулагдажа, тэдэниие үни удаан хадагалжа шэнжэлэлгэ, тэдэнэй үндэhэн дээрэ тодорхойлогдоhон жэшэнүүд болоно.Фото © Buryad-Mongol Nom
Дабтагдашагүй байгаали, ашагта шулуунуудай зүйлнүүд, гайхамшаг ургамалай ба амитанай аймаг, Байгал далай тухай 5 танхимда дэлгэгдэһэн хори гаран мянган Буряад ороной байгаалиин шухаг зүйлнүүд харуулагдана. Байгаалиин зүйлнүүдые дэлгэдэг газарай ажал ябуулга хэдэнолон шэглэлтэй: үзэсхэлэн дэлгэлгын, жасын, гэгээрэлэй, эрдэмэй хүдэлмэриин. Энэ музейн дурадхажа боломоор элдэб янзын үзэмжэнүүд барадашагүй: нүүдэл ба тогтомол, хамтаруулагдаһан ба уласхоорондын, найр нааданай, мүрысөөнэй болон бусад танхимуудта ба нүүдэл талмайнуудта дэлгэгдэнэ.
Һүүлшын жэлнүүдтэ эгээудхатай үзэмжэнүүд: «Бабочки мира» («Дэлхэйн эрбээхэйнүүд»), «Открывая дверь юрты…» («Һэеы гэрэй үүдэ нээжэ…»), «Бурятия. Космос.Байкал» («Буряад орон, Сансар, Байгал»), «Билет в Китай» («Хитад орохо эрхэ»), «Следы былых биосфер» («Хосорhон байгаалиин мүрнүүд»), «Недра Бурятии» («Буряадай газарай баялиг»), «„Миры“ — Байкалу» («Байгалай гүнзэгыдэ шэнжэлгэнүүд»), Монгол, Хитад, Болгари гүрэнүүдтэ дэлгэгдэһэн уласхоорондын — «Селенга — река без границ» («Сэлэнгэ – хилэгүй мүрэн»), «Лошади в истории народов Монголии и Бурятии» («Монголой болон Буряадай арадуудай түүхэдэ мориной үүргэ»), «Байкал – участок всемирного наследия» («Байгал – дэлхэйн зэндэмэни»), «Эра динозавров. Находки из Гоби» («Абарга гүрбэлнүүдэй үе. Губида олдоhон зүйлнүүд»). Харагшадай дунда «Путешествие в мир воды» («Уhанай юртэмсэ рууаяншалга») гэһэн сэнхи дэлгэсээр харуулагдадаг үзэмжэнүүд ехэ мэдээжэ болонхой. Хэшээлнүүд «Мир» гэжэ уһанай гүнзэгыдэ ородог түхеэрэлгэ мэтээр хэгдэһэн танхим соо үнгэрдэг. Байгаалиин музей руу ябадаг багашуул Байгал далайн элдэб гүнзэгыдэ далайн ургамалай болон амитанай аймаг тухай мэдэнэ, далайн оёорые ба далай соохи халуун, бүлеэн, хүйтэн булагуудые «шэнжэлхэ» аргатай. ❚