Буряад-монгол ороной мэдээжэ зон

Баледтэ зорюулһан бэлиг талаан

24 сентября 2024

1197

Буряадай оперо болон баледэй ордондо тоглогдодог зүжэгүүдтэ 20 гаран жэлэй туршада бэлиг түгэлдэр залуу зүжэгшэн хатаржа, үргэн олон харагшадаа баясуулжа байдаг. Энэмнай хэн бэ гэбэл, Буряад Уласай арадай артист (2019); Буряад Уласай габьяата артист (2013); Гүрэнэй шангай лауреад (2012) ба тоогүй олон мүрысөөнүүдэй дипломант, лауреад Баяр Жамбалов беэрээ

Баледтэ зорюулһан бэлиг талаан

Дэрһэтэйхэн Дэрэстэйһээ дээдын уралиг соёл руу

Бэлигтэй зүжэгшэн Баяр Жамбаловай
зохёохы замай 25 жэлэй ойн баярые угтуулан



Баир Жамбалов 
Ерээдүй баледэй хатаршан Зэдын аймагай Дэрэстэй нютагта үнэр баян айлай зургаадахи үри боложо мүндэлһэн. Абань Цырендоржо Памаевич (1944 оной) бүхы наһаараа совхозой жолоошоноор, автомеханигаар, совхозой директорэй ажахын талаар орлогшоор ажаллажа гараһан. Валентина Доржиевна (1949 оной) эжынь һомон зүблэлдэ нарин тоосогшоор хүдэлһэн. Одхон Баяр унаган нүхэдөөрөө уһа голдоо шумбаажа, хүл бүмбэгэ, лабтаа сохижо, бүхэ барилдаанда шүрбэһөө шангаажа, шуран шамбайгаар үндыһэн. Эдир хүбүүндэ зэрэлгээн соогуур гүйлгэһэн морид дэрһэнэй үзүүрээр ниидэһэншүү үзэгдэн, эртын буурал сагуудые һануулдаг һэн. Тэрэ баатарнууд тухай номуудые уншаха дуратай, илангаяа, зориг түгэлдэр үйлэ хэрэгүүдыень һайхашаадаг, сэдьхэлдээ шэнгээн абадаг бэлэй.




Баир Жамбаловай гэртэхин 

1996 ондо Улаан-Үдын хореографическа училищи бэлигтэй үхибүүдые бэдэржэ, ехэ эгэшынь Руслан хүбүүн тиишэ орохо болобо. Баяр нэгэ наһа дүү зээ хүбүүндээ нүхэр болонгоо, суг ябалсаа. Баледэй тухай һанаандаашье оруулаагүй ябаһан хүбүүн иигэжэ өөрынгөө наһанай зүргые олохо заяатай байба.

Баледэй зүжэгшэнэй бэлэн бэшэ замаар

Баяр Жамбаловые баледэй мэргэжэлтэн болгожо табиһан түрэл Һургуулинь – Буряадай гүрэнэй хореографиин училищи. Тус һургуулиин түүхэ тухай богонёор дурсабал иимэ:

1948 ондо музыкальна-драматическа театрай дарганар Гомбо Цыдынжапов ба Гомбо Бельгаев гэгшэд Ленинградай хатарай училищида 16 эдиршүүлые эдьгээһэн. Тэдэнэй тоодо Петр Абашеев, Бакалин Васильев, Алла Батубаева ба бусад байһан. 1961 ондо Улаан-Үдэдэ хореографическа училищи нээгдэжэ, хатаршадые «гэртээ» һургадаг болоо. Дэлхэйн хэмжээнэй гайхамшаг балерина Лариса Сахьянова 20 жэлэй туршада училищиин гол нюур, һүр һүлдэнь ябаа. Училищида Хальмаг, Тыва, Саха-Яхад, Эрхүү можо болон Хитад, Солонгос оронуудһаа ерэжэ һуралсадаг һэн. 1967 ондо дүүргэһэн залуушуулай тоодо Екатерина Самбуева, Алексей Павленко, Виктор Ганженко, Юрий Муруев, Татьяна Муруева гэгшэд байжа, буряад баледэй одод болоһон. 46 жэл соо тус училищи дүүргэһэн 400 зүжэгшэд Россиин олон хотонуудаар, СНГ, США, Солонгос, Хитад, Монгол ба баледэй эхэ орон Францидашье хүдэлнэ.


Хатарай һургуулида 

Баяр Жамбалов 1996 ондо арба наһатайдаа хатарай һургуулида ороод, оролдосотой һайнаар һураһанай ашаар 2000 ондо 14 наһандаа Буряадай оперо болон баледэй театрта стажероор абтаба. Тэрэ үедэ П.И. Чайковскиин “Лебединое озеро” баледтэ па-де-труа гүйсэдхэжэ, бэеэ харуулжа шадаа. Удангүй түрэлхиин бэлигтэй, нэтэрүү ажалша хүбүүн сольно партинуудые гүйсэдхэжэ эхилээ. 2002 ондо түрэл театрайнгаа бүрин эрхэтэ артист, балетнэ труппын гэшүүн боложо, оперно театрайнгаа гастрольнуудта хабаадалсажа, Россиин олон хото можонуудаар ябалсаа. 2004 ондо Буряадай гүрэнэй хореографическа училищи түгэсхэһэнэй диплом абаба. Жэлэй туршада Москва хотодо Майя Плисецкаягай «Имперскэ ород баледтэ» урилгаар ошожо хүдэлөөд, зохёохы ажалай бага бэшэ дадал олоһон. 2009 ондо театрайнгаа ажал орхингүй, ВСГАКИ-да педагог-хореограф гэһэн мэргэжэлдэ һуралсаад, 2015 ондо Санкт-Петербург хотодо Вагановагай нэрэмжэтэ Ород баледэй Академиин “Педагогика балета” таһаг дүүргээд, баледэй багшын 2 диплом гарта абаһан. Байгаалиһаа үгтэһэн бэлигээ улам хүгжөөхэ, мэргэжэлэй талаар ургаха, эрдэм мэдэсээр баяжаха зорилго урдаа табяад, сухарингүй ябадагынь сэнтэй.


Түрүүшын туршалганууд 

Оршон сагта Буряад орондоо мэдээжэ, нэрэтэй, түрэтэй зүжэгшэн болоһон Баяр Цырендоржиевич Жамбаловта өөр тухайнь бэшэхэ һаналаа мэдүүлхэдэ, тума ямбагүй зүбшөөгөөд, һонирхоһон асуудалнуудта тодорхой харюунуудые үгэбэ:

Хуби заяанай табисуураар Улаан-Үдынгээ алдар суута хореографическа училищиин шаби болоһон байнат. Хатарай дээдын урлиг - баледэй эхин шатын ойлгосонуудтай хэн анхан танилсуулжа, онсо орёо хүдэлгөөндэнь дадхаажа, түрүүшын дүршэл олгоо һэн гээшэб?

“Хореографическа училищиин шалгалтын 3-хи турта оролсоходоо, досоо түгшүүритэй һэн. Юундэб гэхэдэ, энэнһээ урда бидэндэ үзэгдөөгүй тад ондоо юртэмсэ угтажа байгаа ха юм. Хубсаһаа тайлагты гэжэ, бэеымнай байгуулга хараад, саашаа хэр уян нугархайб, хүгжэмдэ хэр һонор бэ гэжэ шалгаа. Намтай нэгэ энеэртэй ушар болоо: утаашаа (продольно) шпагат хэ гэхэдэнь, шпагат хоёр ондоо байдаг гэжэ мэдэхэгүй байжа, хүндэлөөшөө (поперечнэ) шпагадта һуушооб. Тиибэ яабашье Руслан бидэ хоёрые тус һургуулида абаа һэн.

Энэ училищида хатарай мэргэжэлдэ һургахаһаа гадна юрэнхы дунда һургуулиин бүхы предмедуудые үзэхэ ёһотой һэн. Һуралсал бэлэн гэхээр бэшэ, үзэхэ шудалха зүйлнүүд олон. Һуралсалай эхиндэ намайе баледэй артистда таарамжаараа дунда зэргын гэжэ үзэһэн. Зүгөөр би уруу-дуруу болонгүй, өөрыгөө хүгжөөхэ талаар маша ехээр оролдоод, удангүй һайнуудай тоодо ороо һэм. Тиин урдуур ябадаг бэрхэ шабинарай тоодо ороһоор, энэ һайхан хатарай уралиг соёлдо үнэнтөөр дурлашоо бэлэйб. Училищиингаа дэргэдэхи интернадта 8 жэлдэ байжа гараһан сагни ходол һайханаар һанагдадаг. 90-ээд онуудаар юумэнэй хомор сагта гэдэһээшье үлдэжэ үзөөбди, зүгөөр ходо диетэдэ һуудаг басагаднай өөһэдынгөө хуби үгэжэ абардаг һэн.


Б.Жамбалов, Ю. Муруев, В. Ганженко, Б. Цыдыпылов дүрбэн
Классическа хатараар түрүүшымни багша Елена Германовна Кожемяченко эхэ мэтэ дулааханаар, энхэрэлтэйгээр хандадаг байжа, гэрээшье ехээр һанахаа болёо һэм. Тэрэ юушье эхилээ һаамнай дэмжэжэ, урмыемнай заһажа, журам дүримдэ дадхаажа, зоригжуулжа, баледтэ үнэнтөөр дурлажа ябахыемнай һургажа шадаа юм.

Дунда классуудта бидэндэ РСФСР-эй арадай артист Юрий Фролович Муруев заажа захалхадаа, эрэшүүлэй хатар ямар гоё эршэ хүсэтэй, эрэлхэг зоригтой, эрэ хүнэй уужам сэдьхэл, тэбшээри харуулһан хатар гээшэб гэжэ өөрынгөө жэшээ дээрэ харуулжа һургадаг байһан юм. Багшын мэргэжэл түгэс, ханалгатай нягта хадань хэшээлынь дуратайгаар хүлеэн абадаг һэмди.

Ехэ ангинуудтамнай һая хүдэлжэ эхилһэн залуу багша Баярто Цырендоржиевич Домбаев бидэниие даажа абаа, мүнөө багшамнай Ород Уласай габьяата артист, театрайнгаа баледэй труппын хүтэлбэрилэгшэ болонхой. Эдир шабинарай нюдэндэ ажалай дүй дүршэл гүйсэд олонхой багшамнай бурханһаа өөрэгүй харагдадаг һэн. Яагаад зүжэгэй гол удхыень ойлгохо, наадаха нюурайнгаа гол шэнжынь оложо гүйсэдхэхэ, хатарайнгаа шанар дээшэлүүлхэ, мүлихэ тухай багшамнай эсэн сусангүй хэлэжэ, харуулжа, шабинар бидэнээ тоглолтын үндэр хэмжээндэ хүргэжэ шадаа һэн. Тиигэжэ гүрэнэй шалгалтануудые амжалтатай тушааһамнай багшымнай ажалай ехэхэн үрэ дүн байгаа.

Ямаршье мэргэжэлтэн ажал хүдэлмэриин талаар жэшээ абан, дээшээ ургаха, урагшань татаха өөрын “Алтан Гадаһан” одотой байдаг, Тандашье тиимэ одон байгаа бэзэ.

Минии анханһаа дуратай, хэзээдэшье ехээр хүндэлдэг шүтөөмни (кумир) агуу хатаршан Рудольф Нуреев юм. Тэрэ баледтэ эдир залуудаа бэшэ, харин хожомдожо ерэһэн байбашье, классическа хатарай хэмжүүргүй үндэрнүүдтэ хүрэжэ шадаһан байна. Тэрэнэй хатарай техникэнь, зүжэглэхэ бэлигынь жэншэдгүй, бүри хюмһанэй зэргэшье дутуу дундагүй. Оршон сагай артистнар тэрэнэй асари ехэ шадабариин ойро дүтэшье хүрөөдүй гэжэ тэмдэглэхээр.

Артист хүн наһан соогоо тоогүй олон зүжэгүүдтэ наадана, янза бүриин рольнуудые гүйсэдхэнэ. Тэдээн сооһоо онсо һайхан дурсамжатай, һанаан бодолдотнай үлүү дүтөөр һанагдадаг зүжэгүүд, рольнууд бии гү?

Минии тон дуратай партинуудай нэгэн гэбэл “Ромео ба Джульетта” балет соохи Ромеогой роль болоно. Зүжэгэй гол удхань – инаг дуран. Ромео һанаа амар зоргоороо ябажа байтараа, Джульетта басаганда дурлажа, тад ондоо хүн болон хубилна. Инаг дуранайнгаа түлөө харюусалга мэдэржэ, эрын зоригоор тэмсэхээр бэеэ зэһэнхэй. Эндэ айхабтар ехээр дурлаһан хүбүүнэй доторһоо бурьялһан эршэ хүсэ, залуугайнь халуун абьяас, доторойнь хүдэлөө, тэрээнтэй тохёолдоһон хатуу үйлэтэй эбсэшэгүй байһыень харуулан хатарха ёһотойб гэжэ ойлгооб.

Мүн сэдьхэлэй нарин хүбшэргэй шэнхинэтэр дайрамаар драматическа “Жизель” зүжэг дурдангүй байхын аргагүй. Гол герой Альберт хүдөөгэй гэнэхэн Жизель басагые альба мэхээр өөртөө дурлуулаад хайра гамгүй хаяна. Урбалта тухайнь мэдэһэн Жизель тэсэшэгүй байдалда орон хосорно. 2-хи актда Альберт гэмээ мэдэрэн, шаналан зобоходоо, хүлисэл гуйна. Хүлисэһэн басаганай дуран Альбертые эрид һайн тээшэнь хубилгажа, тэрэнэй һүнэһэн абарагдана. Тус роль драматическа ба психологическа талаар хүндэшье һаа, геройнгоо шанар шэнжэ элирхэйлэн зүжэглэхэдэ тон һонирхолтой. Сэдьхэлэйнь байдалые харуулхадаа, хүнэй нюур шарайн ба бүхы бэеын хүдэлсөөр, нюдэнэй харасаар, элдэб аяг ааша харуулан зураглахаяа оролдооб.


Зобоһон тулиһан үйлэнүүдтэй, драма ехэтэй зүжэгүүдэй хойно хүхюун, дорюун “Дон-Кихот”, “Коппелия”мэтэ зүжэгүүд табигдахадаа, толормо хүхюун оршон байдал, шогтой, зугаатай гол геройнууд сэдьхэл бодол һэргээдэг. Эндэ харагшадта зүжэгэй ябасаар амгалан байдал, баяр жаргал, инаг дуран дурадхагдажа, тэдэнэр сэнгүү оршондо умбадаг. Зүжэгэйнгээ үйлэдэ, бэелүүлхэ дүрэнүүдтээ харагшадаа этигүүлхэ, янза бүриин мэдэрэл түрүүлхэ гээшэ зүжэгшэд бидэнэй уялга!

П.И. Чайковскиин мүнхэ классика “Щелкунчик» балетгүй театр юу байхаб? Бүхы үхибүүдэй тон дуратай зүжэг гээшэ ааб даа. Зохёолой гол удхадань нөөхил хамагые илаха шадалтай инаг дуран, энэл мэдэрэл модоор хэгдэһэн хүүхэлдэйешье хүн болгожо шадаа ха юм. Энэ зүжэгтэ роль гүйсэдхэхэдээ, Чайковскиин агууехэ хүгжэмэй долгиндо сэдьхэлээ дэгжээн хатархаар байдаг.

Имагтал, зүжэгүүдтэ гол герой гансааран бэшэ, тайзан дээрэхи “амидаралдаа” заатагүй эжэл ханитай байдаг гээшэ аабза. Тиимэһээ тантай хамта голлон хатарһан партнер басагадтаяа хэр тааража хатарһан тухайгаа дурдахагта?

Минии тон түрүүшын суг наадагшам Буряад Уласай арадай зүжэгшэн, бэлигтэй бэрхэ балерина Вероника Миронова юм. Баледтэ анха түрүүн сольно парти гүйсэдхэхэдээ, “Ромео Джульетта” ба “Жизель” зүжэгүүдтэ Вероникатай хатарһандаа тон баяртайб. Энэ партинуудые гүйсэдхэхэ үедөө бидэ хоёр жэгтэй һайнаар тааража, ямаршьеб доторой нарин мэдэрэлээр холбоотой шэнги байжа, зүжэглэхэдэ ехэл урматай байһан. Суг хатархадаа, Вероника өөрынгөө баян дадалһаа хубаалдажа, мэргэжэлэй талаар хэрэгтэй зүйлнүүдые зааһаншье. Тиимэһээ Вероника Миронова баледэй шэдитэ юртэмсэ руу намайе хүтэлжэ оруулһан шэдитэ фея гэхээр.


Саашадаа Буряад Уласай арадай зүжэгшэн Л. Балданова, Буряад Уласай габьяата зүжэгшэд А. Цыбина, Е. Гармаева, Е. Хишектуева, мүн Айко Дой гэгшэдээр олон зүжэгүүдтэ дуэт болон хатарһамди. Суг тоглоһон эдэ нүхэдни зүжэгүүдтэ бэлдэжэ, наадажа байхадаа, намайгаашье һургаха, намһаашье һуралсаха, бэе бэеэ арга шадалаараа дэмжэхэш. Тиимэһээ хоёр часай туршада зүжэгэй удхаар дурлажа ябаһан эмэгтэй партнернуудаа сэдьхэлдээ һайханаар һанажа, баясхалантай ябадагби”.

Кинодошье наадажа, шэнэ дадал олоһон байнат, хэр һонирхолтой байгаа гээшэб, тиин хожом иимэрхүү дурадхалай ороболнь, тоглохоор бэлэн гүт?

Кинодо тоглохо ушар нэгэтэ тохёолдоһон. Москвагай “Вверх” телекомпани “Слезы дракона” гэжэ кино найруулжа гаргахадаа, намда Суранзан гэжэ ехэ хаанай жанжан, ноён Доржо гэжэ залуу хүбүүнэй роль дурадхаа һэн. Фильмын гол удха 16-хи зуунжэлнүүдээр Байгал далайн эрьеэр оршодог багахан тосхонуудай нэгэндэ үнгэрхэ ёһотой байгаа. Сценариин ябасаар эндэ һайн-муу, эрэлхэг зориг-урбалта, хардалта ба хамагай һайхан инаг дуран! Кино һаяар манай ороной сэнхир экрануудта гараха ёһотой.

 "Слезы дракона" гэһэн кино буулгаха сагта 

Буряад Уласай соёлой яаманай дэмжэлгээр манай киношодой зохёон найруулһан тус фильмдэ буряад артистнар, тамиршад, юрын зон хабаадалсажа, морёор гүйлгэлджэ, һур харбажа, эгээлэй нүүдэлшэдэй байдал харуулагдажа, ехэ һонирхолтой үйлэ болоһон. Кино яагаад буулганаб гэжэ экранай саанаһаа адаглан, өөртөө шэнэ юумэ нээхэдэ, нэгэ олзо һэн. Буряад кино тииһээр хүгжэхэ байха гэжэ найдахаар байна.

Урданай зүжэгүүдһээ мүнөөнэй зүжэгүүд тайзанай шэмэглэл, хубсаһанай талаар илгардаг. Тайзанай декораци тааруулхадаа, зүжэг соохи эпохын бодото байдал (реализм) харуулалтай гү, али хуряангы (минимализм, символизм) шэглэл барилтай гү, юун гэхэ байнат?

Театральна костюмууд түүхын бодото шэнжэ баримталан оёгдодог, тиимэ хубсаһа үмдэһэн зүжэгшэн рольдоо хүнгөөр орожо, геройнгоо дүрые зүбөөр нээхэ аргатай болоно. Ямаршье зүжэгтэ тайзанай шэмэглэл, хубсаһан зохёол соо хэлэгдэһэн оршон байдал, стиль гэхэ мэтые тааруулжа шадабал, артистнар рольдоо бэлээр шунган (проникновение в роль) орохо аргатай. Эндэ мүн нюурай шэрэ будаг, үһэ заһалган, элдэб акссесуарнууд, зайн гэрэл, ая хүгжэм гэхэ мэтэ зүйлнүүд өөр өөрын уялга дүүргэнэ.

Баледэй артистын ямар шэнжэ шанар танда үлүү һайхашаагдахаб? Гайхамшаг сэбэр шэг шарай, гоолиг бэе бэлдэр гү, али хатарай эрдэм өө-мөөгүй шудалһан мүлимэл техникэ гү?

Тайзан дээрэ гараһан хатаршан нэн түрүүн зүжэгшэн гээшэ. Оршон сагта хатарай техникэ урданайхиһаа холо урагшаа ошонхой гэбэшье, гүйсэдхэһэн рольдоо артистын сэдьхэлээ оруулангүй тоглобол, харагшад тэрээндэ этигэхэгүй! Тоглогшын гадаа дотоо юртэмсэнүүд хоёр тээшээ гал хаян, тэгшэ тааралдаха ёһотой бшуу. Баледэй зүжэгүүдэй гол геройнуудта өөр өөрын амплуа байха. Зүжэгүүдтэ лирическэ, драматическа, героическа ба комическа гээд партинууд байдаг. Эндэ артистнар абари зангаараа али нэгэндэнь үлүү таарама байжа болохо. Харин шогтой гү, уйдхартай гү илгаагүй, алишье дүрэнүүдые тэгшэ наададаг артист ёһотой мастер гээшэ!

Баяр Жамбаловай тоглоһон зүжэгүүдынь, бэелүүлһэн дүрэнүүдынь

2005 ондо СССР-эй арадай артист Лариса Сахьянова ба РСФСР-эй арадай артист Петр Абашеев хоёрой нэрэмжэтэ баледэй урлигай Уласхоорондын 2-хи фестивальда хабаадажа, Буряад Республикын Хүндэлэлэй грамотаар шагнагдаа. 2006 ондо С. Прокофьевой “Ромео Джульетта” баледтэ Ромео, Тибальт, Меркуциогой дүрэнүүдтэ зэргэ наадаба. Б. Ямпилов Л. Книпперэй «Красавица Ангара» баледтэ сэрэгшэдэй удамаршын, Черный Вихрь (Хара Шуурган) гэгшын рольдо; Г. Доницеттиин «Арлекинада» балет-буффонадада Бригеллын рольдо наадаба. П.И. Чайковскиин “Щелкунчик” – Король мышей; И. Штраусай “Король вальса” – Маэстро; А.Аданай “Жизель” –граф Альберт; А. Кадрулева «Юки» - Юки ба Луна; Амировай «Тысяча и одна ночь» - Атаман; Г. Ковтунай «Проделки сатира» - Сатир; Л.Книппер ба Б. Ямпилов «Красавица Ангара» (“Арюун гоохон Ангара дүүхэй”) - Черный Вихрь (Хара Шуурган) гэхэ мэтэ зүжэгүүдтэ гол партинуудые гүйсэдхэһэн. “Франческа да Римини” зүжэгтэ Паолын роль наадаад, соёлой яаманай Хүндэлэлэй Грамота ба сэнтэй бэлэгтэ хүртөө. “Воспоминания” концертдэ, “Кошки” мюзиклда хабаадалсаа. Элдэб янзын концерт наадаар хари гүрэнүүдээр гастрольнуудта ябаһан. Жэшээнь, Украина, Беларусь, Хитад, Монгол, Хорвати, Испани, Шэнэ Зеланди гэхэ мэтэ. Урдань үшөөл олон харгы замууд угтаха, газар бүриин харагшад хүлеэжэл байха.


Балет Байгал дээрэ 
Бүхыдөө 20 гаран гол партинуудта тоглоһон. Ямаршье зүжэгтэ наадахадаа, Баяр Жамбалов нэн түрүүн аргагүй харюусалгатай хандасаараа илгардаг. Суг хүдэлдэг зонойнь хэлэһээр, артист тайзан дээрэ гарахынгаа урда, хүшэгын саана бэеэ зэһэжэ эхилдэг, нюур шарай, нюдэниинь эндэ бэшэ, тад ондоо болоод, рольдоо оронхой гэжэ мэдэхээр, гар хүлынь эжэлүүдгүй һорилгоо хэжэ байха. Тэрэнэй шангааһан номондол бэе, хүдэлсэнь, һүрмэн хурса шэг шарайнь тайзан дээрэл тааруу (сценичный, фактурный), хэнэйшье нюдэ гансата буляадаг, наадажа эхилхэдээ, харагшадай сэдьхэл зүрхынь сүм эзэлдэг юм.

Зүжэгшэн бүхэн зүрхэнэйнгээ гүн соо хадагалжа байдаг мүрөөдэлтэй байдаг. Харин Баяр Жамбаловай һанаан бодол соо - Арам Хачатурянай “Спартак” баледэй гол парти! Урданай дайша нүүдэлшэдэй, мүн хасаг сэрэгүүдэй удам байгаад, һүр жабхаланта Спартагай дүрые бэелүүлжэ шадахагүй гэжэ юу байхаб! Эрэлхэг зориг бадаруулһан түхэл шэнжэ, эршэ ехэтэй эрмэлзэл, эрхим багшанарайнь зааһан һургуули, аба эжынь үршөөһэн талаан бэлиг – хуу бии. Тиимэһээ һанаһан хүсэлынь заатагүй бэелхэнь дамжаггүй!

Театральна шүүмжэлэгшэдэй нюдөөр:

Анастасия Кадрулёва, “Юки” зүжэг найруулан табигша хореограф: «Баир Жамбалов наадаха рольнуудаа хэдэн тээһээнь шэнжэн үзэдэг ёһотой шударгы, һонюуша, ханалга ехэтэй мэргэжэлтэн. Өөрынгөө оролдолгын хүсөөр классическа хатарһаа гадна хатарай ондоо шэглэлнүүдтэшье оролсожо амжалта туйладаг. Хүн талаар гүнзэгы бодолтой, ажалдаа бэеэ үгэнги элитэ хатаршан”.

Елизавета Дюкина, театрай шүүмжэлэгшэ: “Мүнөөдэр Альбертын дүрые бэелүүлһэн танай залуу хатаршан Баир Жамбалов яаха аргагүй бэрхэ зүжэгшэн! Нэн түрүүн би тэрэниие бэлигэй талаар түгэс түгэлдэр зүжэгшэн байһыень хараадаа абааб. Гол геройн орёо гэгшын дүрые ямар бэрхээр гаргажа шадаа гээшэб. Тиимэһээ зүжэгэй хоёрдохи акт драматургиин талаар хэлэшэгүй һайхан болоо!

Арнольд Беркович, театр шэнжэлэгшэ: “Баир Жамбалов Ромеогой роль наадахадаа, хүнгэхэнөөр, изагууртын бэеэ баринги түхэл гарган, онсо бэлиг шадабаритайгаар тус дүрэ бэелүүлээ. Энэнь тайзан дээрэхи арсалтагүй амжалта мүн. Саашадаа Меркуциогой партида баледэй хатаршанай арга боломжые үндэр хэмжээндэ хүргэжэ, актерой бэлиг шадабариие ялас гэмээр харуулаа. Тэрэ Меркуциогой дүрые нэгэ сагта шогтой хүхюутэйгээр гүйсэдхэжэ, харин драматическа эсэсыень сэдьхэл хүдэлгэмэ хүсэтэйгөөр, гүнзэгыгөөр зураглажа шадаа”.


Манай Буряад ороной, оперо болон баледэй театрай урдаа хараха залуушуулай нэгэн, бэлиг түгэлдэр Баяр Жамбалов ноябриин 1-дэ зохёохы замайнгаа 25 жэлэй ойн баярые тэмдэглэхэнь. Энэ дэмбэрэлтэ үйлэ хэрэгээрнь амаршалаад, саг бүри удхатай һайхан зүжэгүүдтэ тогложо, өөрынгөө хүндэлдэг агууехэ Рудольф Нуриевай урлиг соёлой орьёлдо хүрэхыень үнэн зүрхэнһөө хүсэе!

Баир Юлия хоёрой түрэ 1-дэхи канал дээрэ харагты https://www.1tv.ru/shows/igraem-svadbu/vypuski/buryatiya-igraem-svadbu-vypusk-ot-21-09-2024.

Гэрэл зурагууд Баир Жамбаловай архивһаа 

Другие статьи автора

Нааданууд

318

Үндэһэн нааданууд. Шагай нааданай хуряангы хэшээлнүүд

Наадан бүхэн һургадаг, хүмүүжүүлдэг үүргэһээ гадуур үндэһэн ёһо заншалаа дамжуулха арга олгодог. Үбгэ эсэгэнэрэйнгээ байгуулһан угсаата соёлоо хүндэтэй дээрэ тогтоон абаагүй хүн ямаршье арадуудай жаяг заршам сэгнэжэ шадахагүй гэдэг гээшэ

Буряад-монгол ороной мэдээжэ зон

456

Гунга Чимитовай 100 жэлэй ойдо

Буряад арадай элитэ уран зохёолшо, ирагуу найруулагша Гунга Гомбоевич Чимитовай бүхы зохёолнууд буряадай уран зохёолой мүнхэ һарьдагуудай тоодо орохоороол оронхой. Тэрэнэй ном бүхэниинь уһан торгон уран буряад хэлэнэй үндэр жэшээ, алтан жаса

Уралиг

617

Сэлэнгын хабсагай шулуунда Сагаан үбгэнэй дүрсэ олдобо

Бууралхан Буряадаймнай хангай дайдын таабаринь дундаршагүй, үе-үе болоод лэ байгаалиһаа тодорһон гү, али нэгэ эртэ урдын сагта хүнэй гараар бүтээгдэһэншье түүхэ шажанда хабаатай шухаг зүйлнүүд олдоод лэ байдаг: шулуун дээрэ өөрөө гараһан Аранжин маани, Янжима бурханай дүрсэ, Алтан сэргэ, хабсагай шулуунууд дээрэхи эртэ урдын зурагууд, бэшэгүүд гэхэ мэтэ

Болбосоролой, эрдэм ухаанай ажал ябуулагшад

439

Буряад хэлэеэ сахин хамгаалха түсэлнүүд

Түрэлхи хэлэн гээшэ хүн бүхэнэй сэгнэшэгүй ехэ баялиг, тэрэнэй ямар уг угсаатанда, ёһо заншал, соёлдо хабаатай байһыень илгаруулха тэмдэг. Хүнэй гараха түрэхэ сагһаа хойшо гарайнь арбан хургануудые тамгалһан угалза хээдэл баларшагүй онсолиг зүйл