25 апреля 2022

Буряад-монгол ороной мэдээжэ зон

542

Уласта эрдэмэй болон соёл гэгээрэлэй hуури табигша

Монголшо, түбэдшэ эрдэмтэн, уран зохёолшо, БМАССР-эй гэгээрэлэй түрүүшын нарком (сайд), Буряад Уласта академическэ эрдэмэй үндэhэ hуури табигша Базар Барадинай үүргэ сэгнэшэгүй ехэ юм.

21 апреля 2022

Эрын гурбан наадан

800

Эрын нэгэ эрдэм — агнуури

Буряад арад хүбүүдээ хүмүүжүүлхэдээ «эрын юһэн эрдэмдэ» багаһаань һургахаяа оролдодог: элдэб түрэлэй ан агнаха, модоор, түмэрөөр дархалха, мори һургаха, урилдаанай мори унаха, бүхэ барилдаа эрхилхэ, номо годлёор харбаха, һээр шааха, түүхэй арһаар найман гүрлөө ташуур, шүдэр тушаа хэхэ.

20 апреля 2022

Буряад-монгол ороной мэдээжэ зон

714

Академик Бямбын Ринчен

Элитэ эрдэмтэн, уран зохёолшо, оршуулагша, Монголой түрүүшын академик, Гүрэнэй шангай лауреад Бямбын Ринчен (Ринчин-Доржо Раднажапович Бимбаев) угаараа Хяагтын аймагай орос-монгол хилэ дээрэхи Булсарай нютагта (мүнөө Монголой Алтанбулаг сомон) сонгоол угай хасаг айлда 1905 ондо түрэһэн.

19 апреля 2022

Буряад-монгол ороной мэдээжэ зон

477

Бэлиг бадаруулма сэдьхэлэй эршэ хүсэн

Буряадай АССР-эй, РСФСР-эй соёлой габьяата хүдэлмэрилэгшэ, арадай дүрбэн театр байгуулhан аша габьяатай Баргажан голой хүдөө ажахын хүгжэлтэдэ горитой хубитаяа оруулhан хүтэлбэрилэгшэ, журналист Владимир Цыдыпович Баторовай түрэhөөр 90 жэл гүйсэнэ.

15 апреля 2022

Угсаата арадаймнай алтан һургаалнууд

762

Чингис Богдын заабари һургаалнууд

«Мянган жэлэй Хүн» гэгдэһэн агууехэ асуури, хахад дэлхэйе эзэмдэһэн дайшан байбашье, хүн талаараа гайхамшаг уужам сэдьхэлтэй, гүнзэгы бодолтой, арад иргэн, улас түрэдөө үнэнтөөр сэдьхэлээ табидаг, жэжэ томошье асуудалнуудые зүб мүрөөр шиидхэдэг тон үнэншэ, сэсэн мэргэн хүн байгаа.

12 апреля 2022

Буряад Улас

884

Нютаг ороной нэрэнүүд (топонимика)

Хорбоо дэлхэйдэ хүнүүд тогтон түбхинэһэн дайдынгаа хада уула, тала нуга, уһа мүрэнүүдтэ тааруу нэрэнүүдые олгодог.

11 апреля 2022

Буряад-монгол ороной мэдээжэ зон

464

Доржи Банзаровай уг залгамжын баялиг

Март hарын hүүлшын үдэрнүүдэй туршада Улаан-Үдэ хотомнай зүүн зүгые шэнжэлэгшэ эрдэмтэдэй ниислэл түб болоод байгаа.

5 апреля 2022

Түүхэһээ

796

Үндэһэн буряад-монгол үүлтэрэй нохойнууд

Талын нүүдэлшэ угсаатан мори нохой хоёргүй байжа шадахань бэрхэтэй, хэр угһаа энэ хоёрой хүсөөр табан хушуун малаа үдхэжэ, дайдын уудамаар ажамидаржа ябаһан гээшэ.

25 марта 2022

Хүгжэм

5907

«Юндэнгөөгөө» дуунай мүрөөр...

Сагай холоһоо салгидангүй, мүнөө сагта хүрэһэн энэ дуун монгол туургатанай дунда үнинһөө мэдээжэ. Олон лэ дуушад орёохон аялгатай домогто энэ дуу дуулажа туршадаг, дуулахаяа хүсэдэг.

22 марта 2022

Гоёл шэмэглэлэй уралиг

5095

Арадай уг урлалые hэргэн мандуулагша

2021 оной hүүл багта соёл болон урлалай hалбарида Буряад Уласай Гүрэнэй шанда хүртэгшэдэй нэрэнүүд тодоруулагдаа hэн.

11 марта 2022

Буряад-монгол ороной мэдээжэ зон

466

Солото нэрэнь мүнхэрөө

Буряад арадай солото хүбүүн Доржи Банзаровай түрэhөөр 200 жэл энэ хабар гүйсэнэ.

5 марта 2022

Буряад-монгол ороной мэдээжэ зон

445

Түрын түүхын эхиндэ

Түрэл уласаймнай байгуулагдаhаар жабхаланта зуун жэл ойртожо байна. Энэ түүхэтэ үйлэ хэрэгтэ зорюулагдаhан толилолгонуудые таанарай анхаралда дурадханабди.

10 февраля 2022

Буряад-монгол ороной мэдээжэ зон

532

Буряад сэдхүүлшэд — эрдэмтэд

100 жэлэйнгээ алтан ой угтаhан «Буряад үнэндэ» ажаллаhан зохёолшод тоогүй олон гэхээр. Харин эрдэмэй замаар дабшажа, амжалта туйлаhан хурса гуурhатан үсөөншэг, тэдээн тухай хуряангыгаар хөөрэхэмнай.

4 февраля 2022

Сагаалган

1373

Доржи Банзаров Сагаан hара тухай

200 жэлэй саана, 1822 оной хабар Зэдын зэрэлгээтэ талын Үшөөтэй нютагта буряад арадай солото хүбүүн Доржи Банзаров түрэhэн юм.

16 января 2022

Уран зохёолшод тухай

2291

Үндэhэн уран зохёолой үлгы — түшэг

«Буряад үнэн» сонин улад зоной гэгээрэл, соёл болбосорол, оюун бэлиг хүгжөөлгын асари ехэ ажалда горитой хубитаяа оруулжа, арадайнгаа түүхэ шудалха, хэлэ, ёhо заншалнуудые hэргээхэ, хүгжөөхэ талаар харюусалгатай үүргэеэ 100 жэлэй туршада дүүргэжэл байна.