Цыденова Дарима

Дарима Доржиевна Цыденова Хэжэнгын аймагай Чесана тосхондо түрэhэн.

Мэргэжэлээ шэлэхэ хэрэгтэнь тэрэнэй hураhан лицей-интернадайнь багшанар ба хүмүүжэлэгшэнэр ехэ үүргэ дүүргэhэн гэхээр. 2002 ондо Дарима ВСГАКИ-н Буряадай зүжэгшэдэй студи түгэсхөө.

Мүнөө үеl’ тэрэ Буряад театрайнгаа тайзан дээрэ 10 хаhа үнгэргөөд байна. Энэ үнгэрhэн жэлнүүд соо студиингээ дипломно зүжэгүүдhээ: «Могойто намагай гайхалнууд» соо Ханда хатан, Саян, Эржена Жамбаловтанай зохёоhон, Джемма Баторовагай найруулан табиhан «Түрын дүхэриг» соо хүрьгэн хүбүүнэй Эхэ, «Гамлед» соо ордоной дэргэдэхи хатан, М. Горькиин «Васса» соо Дуняша ба Наташа гэгшэдэй рольнуудhаа эхилээд, хамтадаа 40 гаран бага ехэ рольнуудые наадажа үрдеэ.

Түрүүшынь томо ажал болохо «Түрын дүхэриг» соохи хүрьгэнэй Эхын роль гүйсэдхэхэдөө, Даримын бага бэшэ бэлиг гансата элирээ. Зүжэгэй түрүүшын үзэгдэлнүүдhээ, боохолдойнуудай гал хулууhан агшамhаа эхилээд, харагшад хүрьгэн хүбүүнэй гэртэхинтэй адли болон жэгшүүритэй мэдэрэлдэ абтажа, энэ галынь залуушуулда юу асархаб, тэдээндэ зол жаргал, баялиг асарха юм гү гэжэ туйлай ехээр мэдэхэеэ тэгүүлхэ юм. 2013 ондо зүжэг дахин hэргээгдэжэ, залуу зүжэгшэдэй дундаhаа зариман тиишэ абтаhан. Дарима 12 жэлэй урда эхилэн наадаhаараа, мүнөөшье болотор гол геройнуудые наадагшадай дунда байhаар.

Зүжэгшэнэй тон hайн ажалнуудай нэгэн болохо «Алтан түлхюурхэн гү, али Буратинын шэнэ уршагта ябадалнууд» гэhэн зүжэг соохи Буратинын роль гэжэ тэмдэглэхээр. В. Массальскын энэ зүжэг А. Толстойн алтан түлхюур ба тоомгүйхэн модон хүбүүн Буратино тухай бэшэhэн туужын үндэhөөр найруулагдан табигдаhан. Оромгүй хүбүүн хүнэй ааша гарган, тоогүй олон акробадай хүдэлсэнүүдые үйлэдэн, хатаран, хонгёо хоолойгоор мэдээжэ танил дуунуудые дуулаhаар Буратино хара hанаатай Карабас-Барабасые, Үнэгэн Алисые, Миисгэй Базилиое өөрынгөө нүхэдөөр хамтаран диилэнэ...

Дарима энэ рольдоо тон таарамаар наадажа, заримандаа тэрэ үнэхөөр модоор бэшэ пластилинаар хэгдэнхэй юм гү гэжэ hанахаар болошохо юм. Тэрэ энэ роль гүйсэдхэhэнэйнгээ түлөө республикын соёлой Яаманай зүгhөө «Найдал» гэhэн тусхайта шанда хүртэhэн байна, театрай шүүмжэлэгшэд «Эрхим Буратино» гэжэ нэрлээ бэлэй.
Мүн иимэл амжалтатайгаар «Хүбүүхэн ба Карлсон» соо Хүбүүхэнэй, «Яhан-Абгайн шэнэ жэлэй бэлэгүүд» (Баба-Яга) наадаhан юм. Зүжэгшэн олон янзата зүжэгүүд болохо Б. Брехтын «Һохор сагаанай сэнтэй сэдьхэлэй дуун», «Зүрхэн шулуун» соо Бадармаагай, А. Вампиловай «Нугаhанай агнуури» соо Витя хүбүүнэй рольнуудые наадаа.
Тон үндэр мэргэжэл харуулан, тэрэ «Се ля ви» зүжэг соо Рожегэй инаг дуратай аад, харатайгаар урбадаг hамган Катринай роль гүйсэдхээ. Тэрэ тайзан дээгүүр хиирэhэн эреэн гүрөөhэндэл гэнтэ харайна, байтараа эрхэлhэн миисгэйхэнэй дүрэ үзүүлнэ. Галзуу дошхон Роже hамганайнгаа хажууда бүрил hаа гарай, үгэ дууламгай, тэрэнэйнгээ бүтэшэгүй тэнэг юушье эрижэ нэхэбэлынь, дары бүтээхээр янзатай.

Д. Цыденова монгол драматург Мэндсайханай «Эхэ» гэhэн зүжэгтэ Арюунын дүрэ байгуулжа, 2005-2006 онуудай театрайнгаа хаhануудые эрхимээр бэелүүлhэн томохон ролёор түгэсхөө.

Театрайнгаа бүлэгтэй сугтаа Дарима Монгол, Франци (Канны) гүрэнүүдээр, Белорусай, Яхадай, Хакасай республикануудаар, Шэтэ, Эрхүү можонуудаар, Москва, Красноярск хотонуудаар ба Буряад оронойнгоо бүхы нютагуудаар ябалсаhан байна.

Болод, Жажан Динганорбоевтанаар Монголдо үнгэрэhн уласхоорондын бага хэмжээнэй театрнуудай нааданда хабаадалсаа.