Зүжэгшэд ба хүгжэмшэд
Ринчинов Баясхалан
Ринчинов Баясхалан Баирович циркдэ өөрыгөө зорюулһаар 20 гаран жэл боложо байна. Оросой Холбооной арадай зүжэгшэн М. Жапхандаевай ударидалга доро һуралсал гараад, Буряадай дунда мэргэжэлэй соёл урлалай һургуули дүүргэһэн юм.
2001 онһоо циркын татаатай аргамжа дээрэ хатаржа тоглодог зүжэгшэн боложо абтаа. Энэ хадаа эндэ һуража гараһан циркын түрүүшын мэргэжэлтэ зүжэгшэдэй тоодо оролсоно гээшэ. Дубай, Абу-Даби хотонуудта үнгэрһэн циркын урлалай уласхоорондын ехэ нааданда хабаадалсаа. Бэе бэеэ хүлөөрөө шэдэжэ тоглохо эршэмтэй уран хүдэлсэдэ онсо бэлигтэй юм. Доро хэбтэһэн хүнэй хүлнүүдһээ һүрэжэ ниидээд, нүгөөдэ хүнэй хүлнүүд дээрэ ошожо тогтодог орёо наада харуулжа һуранхай. Энэнь хүүгэдэй «Тараканище» гэжэ зүжэг соо харуулагдадаг болооһон юм. Энэ тоглолтодо ородог бүлэг Якутск хотодо үнгэрһэн «Дахатай заанай зулзаган» гэжэ уласхоорондын ехэ нааданай нэгэдэхи шатын дипломдо хүртэһэн юм. Циркын хүүгэд болон эдиршүүлэй хабаадалгатай «Үльгэрэй орон» гэжэ Красноярск хотодо үнгэрһэн уласхоорондын хоёрдохи ехэ нааданда харбажа түлхихэ хабтагай дээрэ эршэмтэй уран хүдэлсэнь эрхим тоглолто гэжэ сэгнэгдэһэн юм. Тиигэжэ үргэлжэ дээгүүр хүдэлдэг уран хүдэлсын зүжэгшэн болоо гээшэ. Циркын зүжэгүүд соо Базилио миисгэйе харуулжа наадаһан, «Жабар үбгэн Саһан хүүхэн хоёрой аяншалга», «Сагаан һарын домогууд», «Джунглиин дуудалга», «Питер Пэн», «Джуманджи», «Белоснежка и семь гномов», «Маугли», «Байгалай домогууд», «Шэнэ жэл хаана байдаг бэ?», «Юһэн һалаа» гэһэн зүжэгүүдтэ наадаһан юм. Буряад Уласай Засагай Газарай, Буряад Уласай Юрэнхылэгшын дэргэдэхи Зүблэлэй Баярай бэшэгтэ хүртэһэн. Байгалай мэдээсэлэй, эдэй засагай болон болбосоролой хэмжээ ябуулгануудта барандань хабаадалсажа байдаг. 2009 ондо Медведевэй Буряад орон ерэхэдэ табигдаһан тоглолтодо хабаадалсаа бэлэй. «Буряадай Орос ороной бүридэлдэ һайн дураараа ороһоор» 350 жэлэй ойн баярай хэмжээ ябуулгануудта хабаадалсаа.
2012 ондо Якутск хотодо үнгэрһэн «Дахатай заанай зулзаган» гэжэ уласхоорондын III ехэ нааданда хабаадлсаа, Буряадай циркын Улаан-Үдэдэ үнгэргэжэ байдаг «Циркын юртэмсэ» гэһэн циркын уласхоорондын ехэ нааданай эмхидхэлэй хороондо оролсодог.
Циркынгээ нүүдэл тоглолтодо эдэбхитэй хабаадалсадаг, 20 жэлэй туршада ажаллажа байхадаа ябаагүй орон нютагууд гэжэ үгы гээ һаа зүб болохо.
2001 онһоо циркын татаатай аргамжа дээрэ хатаржа тоглодог зүжэгшэн боложо абтаа. Энэ хадаа эндэ һуража гараһан циркын түрүүшын мэргэжэлтэ зүжэгшэдэй тоодо оролсоно гээшэ. Дубай, Абу-Даби хотонуудта үнгэрһэн циркын урлалай уласхоорондын ехэ нааданда хабаадалсаа. Бэе бэеэ хүлөөрөө шэдэжэ тоглохо эршэмтэй уран хүдэлсэдэ онсо бэлигтэй юм. Доро хэбтэһэн хүнэй хүлнүүдһээ һүрэжэ ниидээд, нүгөөдэ хүнэй хүлнүүд дээрэ ошожо тогтодог орёо наада харуулжа һуранхай. Энэнь хүүгэдэй «Тараканище» гэжэ зүжэг соо харуулагдадаг болооһон юм. Энэ тоглолтодо ородог бүлэг Якутск хотодо үнгэрһэн «Дахатай заанай зулзаган» гэжэ уласхоорондын ехэ нааданай нэгэдэхи шатын дипломдо хүртэһэн юм. Циркын хүүгэд болон эдиршүүлэй хабаадалгатай «Үльгэрэй орон» гэжэ Красноярск хотодо үнгэрһэн уласхоорондын хоёрдохи ехэ нааданда харбажа түлхихэ хабтагай дээрэ эршэмтэй уран хүдэлсэнь эрхим тоглолто гэжэ сэгнэгдэһэн юм. Тиигэжэ үргэлжэ дээгүүр хүдэлдэг уран хүдэлсын зүжэгшэн болоо гээшэ. Циркын зүжэгүүд соо Базилио миисгэйе харуулжа наадаһан, «Жабар үбгэн Саһан хүүхэн хоёрой аяншалга», «Сагаан һарын домогууд», «Джунглиин дуудалга», «Питер Пэн», «Джуманджи», «Белоснежка и семь гномов», «Маугли», «Байгалай домогууд», «Шэнэ жэл хаана байдаг бэ?», «Юһэн һалаа» гэһэн зүжэгүүдтэ наадаһан юм. Буряад Уласай Засагай Газарай, Буряад Уласай Юрэнхылэгшын дэргэдэхи Зүблэлэй Баярай бэшэгтэ хүртэһэн. Байгалай мэдээсэлэй, эдэй засагай болон болбосоролой хэмжээ ябуулгануудта барандань хабаадалсажа байдаг. 2009 ондо Медведевэй Буряад орон ерэхэдэ табигдаһан тоглолтодо хабаадалсаа бэлэй. «Буряадай Орос ороной бүридэлдэ һайн дураараа ороһоор» 350 жэлэй ойн баярай хэмжээ ябуулгануудта хабаадалсаа.
2012 ондо Якутск хотодо үнгэрһэн «Дахатай заанай зулзаган» гэжэ уласхоорондын III ехэ нааданда хабаадлсаа, Буряадай циркын Улаан-Үдэдэ үнгэргэжэ байдаг «Циркын юртэмсэ» гэһэн циркын уласхоорондын ехэ нааданай эмхидхэлэй хороондо оролсодог.
Циркынгээ нүүдэл тоглолтодо эдэбхитэй хабаадалсадаг, 20 жэлэй туршада ажаллажа байхадаа ябаагүй орон нютагууд гэжэ үгы гээ һаа зүб болохо.