Зүүдэн. Зураг: Г. Пүрэвбат.
Зүүдэн. Зураг: Г. Пүрэвбат.
Эртэ дээрэ үеһөө эрдэмтэн мэргэшүүл зүүдэн тухай олон арадай таамаглал гаргажа, асуудал дэбшүүлжэ байһан болобошье, мүнөө болотор нюусань тайлбарилагдаагүй мүнхэ зандаа. Энээнэй талаар шудалалга хэгдэһээр байна.
Харин манай элинсэгүүд зүүдэнэй зүн бэлигые амидаралда болон ерээдүйдэ болохоо байгаа үйлэ ябадалтай харисуулан үндэр магадлалтайгаар тайлбарилһан байна. Иигэжэ хүнэй сэдьхэл һанаан, бэе хёморхо, амидаралда таагүй ябадал тохёолдохые ажаглажа тогтооһон байна. Зүүдэн гээшые зүб тайлбарилжа, алибаа муу үйлэһөө һэримжэлжэ заһаха арга домыешье баһа олоһон байха. Иимэһээ «Мунхагай харанхые гиигүүлэгшэ зула» гэхэ һударһаа танай бэе сэдьхэлдэтнай туһа дэм болохоор, үндэр магадлалтайгаар тайлбарилагдажа байһан зүүдэн, зүн бэлиг, тайлбари, дом аргые заһалтайнь түүжэ бэшэбэбди.
Уншагша таанар зүүдэлбэл, үглөөгүүр бодоһоор энээхэн номые ашаглажа, арга заһалаа хэбэл, сэдьхэл һанаан түбшэн тэнюун, амидаралдатнай лабтай туһа болоно.