Театрнууд

Буряадай гүрэнэй филармони

6 июня 2014

1904

Хүгжэм дуунай байшан Улаан-Үдэ хотын түбтэ байдаг.

Буряадай гүрэнэй филармони

Фото © Buryad-Mongol Nom

Буряадай гүрэнэй филармони 1938 оной мартын 9-дэ Буряад-Монголой АССР-эй Арадай Комиссарнуудай Зүблэлэй 174 дугаарай тогтоолоор байгуулагдаа. Тэрэнэй байгуулга соо гурбан бүлэг бии һэн: симфоническэ оркестр, миндаhата зэмсэгүүдэй квартет ба колхозой циркын бүлэг. 1939 ондо найрал дуушадай ба 1940 ондо Москва хотодо үнгэрһэн 1-дэхи уран зохёолой болон уран һайханай декада хабаадаһан 80 хүгжэмшэдһөө бүридэһэн буряад арадай зэмсэгүүдэй шуулга байгуулагдаһан юм.

1942 ондо, Эсэгэ ороноо хамгаалгын Агууехэ дайнай эгээ хүшэр сагта, филармонидо дуу хатарай «Байгал» ансамбль байгуулагдаа. Энэ ансамбльтай буряадай элитэ дуушадай, хатаршадай – РСФСР-эй арадай зүжэгшэд Ц. Хоборков, Ч. Шанюшкина, Б. Егоров, РСФСР-эй габьяата зүжэгшэд Н. Таров, Т. Гергесова, К. Шулунова, СССР-эй арадай зүжэгшэд И. Моисеев, И. М. Годенко, РСФСР-эй урлалай габьяата ажал ябуулагша М. Арсеньев ба М. Заславский гэгшэдэй зохёохы ажал нягта холбоотой.

Буряадай үндэһэн мэргэжэлэй хүгжэм дуунай уран һайханай байгуулгада болон хүгжэлтэдэ филармони ехэ нүлөө үзүүлээ. Тэрэнэй уран һайханай хүтэлбэрилэгшөөр СССР-эй арадай зүжэгшэн, Социалис ажалай Герой Б. Б. Ямпилов, Россин арадай зүжэгшэн Ж. А. Батуев, Россиин болон Буряад Уласай урлалай габьяата ажал ябуулагшад Б. О. Цырендашиев, А. А. Андреев, В. В. Маймескул, Ж. Д. Дандаров, В. А. Усович гэhэн элитэ хүнүүд ажаллаhан байха юм.

Мүнөө Буряадай гүрэнэй филармони – нааданай хаhын үедэ 400 тоглолто үнгэргэжэ, 33 мянгаад харагшадые хангадаг гээшэ. Тэрэ тоодо фестивальнууд, мүрысөөнүүд, хүгжэмтэ һайндэрнүүд, Россиин хүгжэмшэдэй ба уласхорондын нэрэ зэргэтэй дуушадай бага хэмжээнэй концернүүд ороно. Эдэ хадаа Буряадта ажаһуудаг зониие баруун Европын, ородой классикатай, мүнөө үеын урлалтай, арадай аман зохёолтой, Буряадай композиторнуудай хүгжэмтэй танилсуулна..