Эгэтэдэ багшалжа байхадаа, Бүдэ Базаржапов гэжэ бэрхэ ангуушан аха нүхэртөө Түрхэл тухай һонирхон хөөрэхэдэм, тэрэ нүхэрни:
— Һургуулияа тараажа сүлөө ороо ха юмши, Түрхэл хүрэтэр ошоод ерэел. Холо газар бэшэ юм. Нохоонидо хоноод, хойто үдэрынь буухалди. Газарай уужамые, ангай олониие гайхахаш. Минии намар бүри агнадаг нютаг юм. Тэрэ түүхэтэ газарнуудыш хуу харуулхаб. Би хоёр бугын эбэр тушааха хэлсээ хээд, Нохоони хүрэтэр ошохоо байнам. Саашаа ошоод ерэхэбди. Бугын тарган сэмгэ сохихобди. Мяха асархаа үлүү мори хүтэлжэ ошохобди,— гэбэ.
Тиигэжэ 45 жэлэй саана, 1947 оной зун, Түрхэлэй уужам дайдые, ургаса ногоонойнь баялигые, ан гүрөөлэйнь олониие нюдөөрөө хаража һонирхоо бэлэйб. Айлнуудай гэр байра, хорёо хото түймэртэ шатажа сэбэрлэгдэнхэй, хооһон дайда нэмжын харагдажа угтаа һэн. Ганса нэгэ айлай бүдүүн шэнэһэн сэргын үлөөд һууһые харахада жэгтэй байжа, хөөрэлдөөнэй һабагша гаргадаг һэн. Ноёной хужар, Ноёной тохой, дабаанай шулуу, ангуудай ехэ хужарнуудые хуу харуулаа, мэдэхэеэ хэлээ бэлэй. Энэ ябахадаа «Нохоони» гэжэ шүлэгөө бэшээ бэлэйб. Нүхэрни Нохоони нуурай арада буужа, сэржэм үргөөд:
— Ангуушадай заатагүй буудаг газар гээшэ. Эхэнэр эзэтэй газар гэдэг юм. Эндэ мүргөөл һаа, дайдынгаа баялигһаа үгэдэг юм, — гэхэдэнь, Дамба ноёной зүүдэлээ гэһые һанаандаа оруулаа бэлэйб. Урданай зон аха захынгаа нэрые үргэн хүндэлдэг, нангин газартаяа холбодог ямар һайн заншалтай байгаа гээшэб, — гэжэ һанаа бэлэйб.