Монголшууд юу сээрлэдэг бэ?

— Бусалһан халуун уһа, галтай үнэһэ газарта адхахые сээрлэнэ. Адхабал, гэмгүй хорхой шабхай, ургамал, амитаниие һүнөөн, нүгэл хуряана гэнэ.
— Бүрхэг үдэр хүлһэтэй мори уяан дээрэ зогсоохые сээрлэнэ. Тэнгэриин дуунда харша гэхын ушар тэрэ болоно.
— Эхэнэрэй бүһые эрэ хүнэй бүһэлхэдэ сээртэй. Бүһэлбэл, хии мориндо муу гэнэ.
— Эхэнэрэй бэлхүүһэнһээ доошо үмдэдэг хубсаһан доогуур эрэ хүнэй гарахые сээрлэнэ. Сээрлээгүй болбол, эрэ хүнэй һүлдэ — хии морин доройтоно.
— Бүһэ шэрэжэ ябахые сээрлэнэ. Үлэн гэдэһээ субуулжа, үншэрхые ёрлоно гэнэ.
— Бэлэг сэлэг барихадаа, ганса тоотой эд юумэ үгэхэ, үргэхые сээрлэнэ. Тэгшэ тоотой эд юумэ бэлэглэхэдээ, арьбажаха, үлзытэй болохые хэшээнэ.
— Бэлэг болгон хара үнгэтэй бүд, эд үгэхые сээрлэнэ. Монголшууд хара бараан үнгэ — хүндэ үнгэ, уй гашуудал зүгнэһэн үнгэ гэжэ үзэдэг.
— Бэлбэһэн эхэнэр хурим найр дээрэ түрүүлхэ ба бэриин үүдэ сахихые сээрлэнэ.
— Бэлбэһэнэй хугасаанда найр хурим, баяр сэнгэл хэхые ёһо бурууда сээрлэнэ.
— Бэлбэһэнэй хугасаанда үһэ, һахал, хюмһаа абаха, мори урилдуулха сээрлэнэ.
— Бэлбэһэнэй хугасаанда эрэ хүн дэгэлэй эгэмэй тобшоо тобшолхо, эхэнэр хүн толгойн, гоёл шэмэглэл зүүхые сээрлэнэ. Энэ ёһо сахяагүй һаа, бэлбэһэнэй ёһодо харшалаа гэнэ.
— Бэлшэжэ байгаа мал һүрэг үргээхэ, сошоохо, дундуурнь мори унаатай гарахые сээрлэнэ. Сээрлээгүй һаа, мал һүрэгэй хэшэг буян харина, таһарна гэнэ.
— Бэлшэжэ ябаа мал һүрэгэй урдуур хүндэлэн гарахые сээрлэнэ. Заалһаа араарнь гарана.
— Бэри хүн хадамайнгаа дэргэдэ толгой, хүлөө нюсэгэлхэ, эбһээлхэ, хэхэрхэ, үнэр танар гутуулхые сээрлэнэ. Сээрлээгүй һаа, хүндэгүй болоно.
— Бэри бологшо хадам эсэгэ, эхэһээ хожомдожо үглөөгүүр бодохые сээрлэнэ. Хожомдобол, залхуу гэгдэхэ ба ямбань хэтэрһэн гэнэ. (Аргагүйн ушар тохёолдобол, ушараа хэлэжэ, зүбшөөл абана).
— Бэри хүн хадам эсэгэ, эхэтэеэ ама урилдан яриха, үгэ хэлэхые сээрлэнэ.
— Бэриеэ доромжолхо, шоо үзэхэ, шүүмжэлхэ — сээртэй. Сээрлээгүй һаа, бэриин заяа гомдоно гэнэ.
— Вачир (Очир), хонхо, дамааряар наадахые сээрлэнэ. Хурал, номой хэрэгсэл, бурхан, тахилаар наадабал, алдуу, нүгэл болоно гэнэ.
— Гааһанай толгой хээрэһээ олобол, абахые сээрлэнэ. Хаягдамал гааһанай толгой хараал дагадаг ба хэлэ ама, хэрүүл шууяан болоно гэнэ.
— Гааһанай тамхи аһаахадаа, гааһанай толгой, нарин хүзүүнһээнь барихые сээрлэнэ. Сээрлээгүй һаа, гааһанай эзэнэй толгой, хүзүүнһээ бариһанһаа өөрэгүйдэ тоологдоно.
— Гааһанай тамхи андалдахадаа, һоруулыень аршангүй үгэхэ, толгой талаарнь үгэхые сээрлэнэ. Заал һаа аршажа, һоруул талаарнь үгэнэ.