Зүжэгшэд ба хүгжэмшэд
Абашеев Пётр
- РСФСР-эй арадай зүжэгшэн
- М.И. Глинкын нэрэмжэтэ РСФСР-эй Гүрэнэй шангай лауреат (1972 он) 1955 онһоо СССР-эй арадай зүжэгшэн, Г.Ц. Цыдынжаповай нэрэмжэтэ Буряадай гүрэнэй академическэ оперо болон баледэй театрай солист
- Буряадай гүрэнэй хатарай училищиин уран һайханай хүтэлбэрилэгшэ (1986-1997 онууд)
Пётр Тимофеевич Абашеев Ленинградай А.Я. Вагановагай нэрэмжэтэ хатарай училищи эрхимээр 1955 ондо дүүргэһэнэй удаа Буряадай оперо болон баледэй театрта ерэһэн намтартай. Буряад оронһоо ерэһэн үхибүүдэй (аяар тэрэ холын 1947 ондо Буряадһаа Нева мүрэн дээрэ оршодог хото 16 хүн эльгээгдэһэн) классическэ хатарай түрүүшын багшань агуу Энрико Чеккетиин шаби Е.П. Вечеслова-Снеткова болоһон байна. Чеккетиин шабинарынь Вагановашье өөрөө, Павлова, Кшесинская, мүн Фокин, Нижинский, Карсавина, Горский гэгшэд байhан байдаг. Дэлхэй дээрэ мэдээжэ бэлигтэйшүүлэй үлгы боложо суурхаһан, музейнYYд болон театрнуудай хото гэжэ нэршэһэн Лениград хотын (мүнөө Санкт-Петербургын) оршон байдал ерээдүй зүжэгшэннарай саашанхи ажабайдалдаа хандаса мүн зохёохы соёл хүмүүжүүлгэдэ нилээдхэн нүлөө оруулһан гэжэ мэдэрхээр. Вагановка дүүргэгшын хубиин архив соо олон тоото шагналай грамотануудшье байха. Дунда ангинуудта һуража байхадань, тэрээн тухай иигэжэ тэмдэглэгдэнхэй: «Шадабари болон ажалдаа хандасаарнь һайн хатаршан болохо гэжэ хэлэмээр байна».
Дүүргэхэдээ, Петр Абашеев «Улаан сэсэг (мак)» гэһэн баледэй фениксын мэдээжэ ехэ адажиодо хатарһан байна. «Эгээ бэрхэшүүлэй нэгэн, ехэ ажалща, мэргэжэлэй талаар тон һайн, түрэхэһөө бии гэхээр бэлигтэй: һүрэхэньшье, бэеэ баряд байхань, хүдэлхэнь, үһээ дээрэ, агаарта гү эрьелдэхэньшье онсо. Хоёроороо хатархада, тон һайн хатарша партнер, хатарай ямаршье янзануудые тон түргөөр хадуужа абадаг, багшалха шадабаритай», — гэжэ училищида үгтэһэн түгэсхэлэй характеристика соонь бэшээтэй. Энэ бүхы шадабарииень училищиеэ дүүргэһэнэнэйшье удаа тэрээндэ адагламмар байгаа.
Буряадай баледэй эгээл элитэ хатаршадай нэгэн һэн хойноо Петр Абашеев театрай бүхы шахуу репертуар гүйсэдхэһэн байна. Гол рольнуудайнь дунда Яруллинай «Шурале» зүжэгэй Али-Баатар, Чайковскиин «Хун шубуудай нуурай» Зигфрид, «Унташаһан дангинын» Дезире, Глазуновай «Раймондын» Абдерахман, Хачатурянай «Спартагай» Спартак, Красс, Шостаковичой «Барышня ба хулиганай» Хулиган, Меликовэй «Дуран тухай домогой» Фархад, Аданай «Жизелиин» Альберт, Асафьевэй «Бахчисарайский фонтанай» Гирей, Минкусаэй «Дон Киходой» Базиль, «Баядеркын» Солор байха. Мүн тиихэдэ Л.Книппер Б. Ямпилов хоёрой зохёоһон РСФСР-эй М.И. Глинкиин нэрэмжэтэ Гүрэнэй шанда хүртэһэн гансахан буряадай балет «Ангара дүүхэй» соо Енисеийн роль гүйсэдхэhэн юм ааб даа.
Олон жэлэй туршада Пётр Тимофеевич Абашеев хатарай бүлэгэй найруулан хүтэлбэрилэгшэ, балетмейстер-репетитор, багшаар ажаллаһан намтартай. СССР-эй арадай зүжэгшэн Лариса Сахьяноватай суг хамта хэдэн мянган зүжэгтэ хатарһан, гастролёор олон гүрэнүүдээр ябаһан юм. СССр-эй арадай зүжэгшэн Гомбо Цыдынжаповтай, Лариса Сахьяноватай Буряадай хатарай училищи байгуулһан, тэндээ классическа хатар заадаг байһан, мүн олон тоото бэрхэ хатаршадыешье бэлдэжэ гаргаһан байха. Мүнөө дээрээ эдэл олон шабинарынь Буряад ороной баледэй заншал тон һайн хэмжээндэ абаад ябахаһаа гадна, саашаа хүгжөөнэ гэжэ тэмдэглэмээр.
1995 оной декабриин 25-да «Буряти» сониндо «П.Т. Абашеевые Буряад Уласай Хүндэлэлэй грамотаар шагнаха тухай» гэһэн Буряад Уласай Президентын Зарлиг толилогдоһон байна. Тэрээн соо «Театрай соёлой ажалда гаргаһан габьяагай, ашатайгаар багшалһанайнь түлөө Улаан-Υдын хатарай училищиин орлогшо, Россиин Федерациин арадай зүжэгшэн Абашеев Петр Тимофеевичые Буряад Уласай Хүндэлэлэй грамотаар шагнаха » гэжэ хэлэгдэнхэй байгаа. Энэ наһан соохи гүрэнэй талаһаа хүртэhэн һүүлшын шагналынь байгаал даа.
Дүүргэхэдээ, Петр Абашеев «Улаан сэсэг (мак)» гэһэн баледэй фениксын мэдээжэ ехэ адажиодо хатарһан байна. «Эгээ бэрхэшүүлэй нэгэн, ехэ ажалща, мэргэжэлэй талаар тон һайн, түрэхэһөө бии гэхээр бэлигтэй: һүрэхэньшье, бэеэ баряд байхань, хүдэлхэнь, үһээ дээрэ, агаарта гү эрьелдэхэньшье онсо. Хоёроороо хатархада, тон һайн хатарша партнер, хатарай ямаршье янзануудые тон түргөөр хадуужа абадаг, багшалха шадабаритай», — гэжэ училищида үгтэһэн түгэсхэлэй характеристика соонь бэшээтэй. Энэ бүхы шадабарииень училищиеэ дүүргэһэнэнэйшье удаа тэрээндэ адагламмар байгаа.
Буряадай баледэй эгээл элитэ хатаршадай нэгэн һэн хойноо Петр Абашеев театрай бүхы шахуу репертуар гүйсэдхэһэн байна. Гол рольнуудайнь дунда Яруллинай «Шурале» зүжэгэй Али-Баатар, Чайковскиин «Хун шубуудай нуурай» Зигфрид, «Унташаһан дангинын» Дезире, Глазуновай «Раймондын» Абдерахман, Хачатурянай «Спартагай» Спартак, Красс, Шостаковичой «Барышня ба хулиганай» Хулиган, Меликовэй «Дуран тухай домогой» Фархад, Аданай «Жизелиин» Альберт, Асафьевэй «Бахчисарайский фонтанай» Гирей, Минкусаэй «Дон Киходой» Базиль, «Баядеркын» Солор байха. Мүн тиихэдэ Л.Книппер Б. Ямпилов хоёрой зохёоһон РСФСР-эй М.И. Глинкиин нэрэмжэтэ Гүрэнэй шанда хүртэһэн гансахан буряадай балет «Ангара дүүхэй» соо Енисеийн роль гүйсэдхэhэн юм ааб даа.
Олон жэлэй туршада Пётр Тимофеевич Абашеев хатарай бүлэгэй найруулан хүтэлбэрилэгшэ, балетмейстер-репетитор, багшаар ажаллаһан намтартай. СССР-эй арадай зүжэгшэн Лариса Сахьяноватай суг хамта хэдэн мянган зүжэгтэ хатарһан, гастролёор олон гүрэнүүдээр ябаһан юм. СССр-эй арадай зүжэгшэн Гомбо Цыдынжаповтай, Лариса Сахьяноватай Буряадай хатарай училищи байгуулһан, тэндээ классическа хатар заадаг байһан, мүн олон тоото бэрхэ хатаршадыешье бэлдэжэ гаргаһан байха. Мүнөө дээрээ эдэл олон шабинарынь Буряад ороной баледэй заншал тон һайн хэмжээндэ абаад ябахаһаа гадна, саашаа хүгжөөнэ гэжэ тэмдэглэмээр.
1995 оной декабриин 25-да «Буряти» сониндо «П.Т. Абашеевые Буряад Уласай Хүндэлэлэй грамотаар шагнаха тухай» гэһэн Буряад Уласай Президентын Зарлиг толилогдоһон байна. Тэрээн соо «Театрай соёлой ажалда гаргаһан габьяагай, ашатайгаар багшалһанайнь түлөө Улаан-Υдын хатарай училищиин орлогшо, Россиин Федерациин арадай зүжэгшэн Абашеев Петр Тимофеевичые Буряад Уласай Хүндэлэлэй грамотаар шагнаха » гэжэ хэлэгдэнхэй байгаа. Энэ наһан соохи гүрэнэй талаһаа хүртэhэн һүүлшын шагналынь байгаал даа.