Зүжэгшэд ба хүгжэмшэд

Дамбаева Елена

Дамбаева Елена
  • Буряадай гүрэнэй Х. Намсараевай нэрэмжэтэ драмын академическэ театрай зүжэгшэн (1975 онһоо), найруулагшын туһалагша
  • Буряад Уласай габьяата зүжэгшэн
  • Шог зугаатай, энеэдэнэй тоглолтоор Уласхоорондын мүрысөөнэй дипломант (Улаанбаатар, 1999)
  • Оросой Холбооной Уласай Соёлой яаманай «Оросой соёл болон урлалда ехэ хубитаяа оруулһанай түлөө» гэһэн тэмдэгээр шагнагданхай
Елена Галсановна Дамбаева гоё һайхан хори-түмэдэй нютагта 1954 оной март һарада түрэһэн. Тэрэнэй түрүүшын багша, Рыбдылова Зинаида Доржиевна Еленын хүгжэмдэ ульhатай байhыень обёоржо, дуу, пластикын хэшээлнүүдые хэжэ, шүлэг уран гоёор уншаха шадабари хүгжөөжэ, урлалай уран һайхан юртэмсэ нээhэн байна. 1971 ондо амжалтатайгаар шалгалтануудые тушаажа, Алас Дурнын урлалай дээдэ һургуулиин түрүүшын зүжэгшэдэй студиин оюутан болоо һэн. Тэрэнээ дүүргээд, 1975 ондо Буряад драмын гүрэнэй академическэ театрай бүлэгтэ абтаа.

Ялас гэмэ, өөрын шанартай, уран зөөлэн пластикатай Елена гайхамшагта эмээхэй тодоор өөрынгөө дүрэнүүдые байгуулдаг. Б. Эрдынеевэй «Возвращение гусей» соо шууятай Ларисын түбхинөөгүй наһан, уян нимгэн сэдьхэл үзэгдэнэ. Өөрынгөө дүрэнүүдтэ ехэ гамтай наринаар хандалгань Е. Дамбаевада уянгата болон зоримгой зантай дүрэнүүдые гүйсэдхэхэдэнь туһална: һүбэлгэн, урагшаа һанаатай хүдөөгэй Мэдэгма Б-М. Пурбуевай «Тэргэ түлеэ юутэб?» соо, бузар Базарбайн гэмэргэн Коктурсун һамган Ч. Айтматовай «Плаха» соо (энэ дүрэнь харагшадай ба шүүмжэлэгшэдэй магтаал hайшалда хүртэһэн), һайн ба хөөрүү Уми Т. Миннуллинай «Белая ворона» соо, Б. Эрдынеевэй «Бугын дуунай үе» соо драматическа хүсэлөөр дүүрэн, мүхэжэ байһан байгаалида һанаагаа зобоһон Сэндэмэ. Шанга гоё хоолойтой, уран һайхан хүдэлсэтэй зүжэгшэн Ш-Н. Цыденжаповай «Инаг дуранай харгы», «Дуранай хүсэн» гэhэн хүгжэмтэ зүжэг-дилоги соохи Дулмын дүрэ уран тодоор харуулжа шадаа.

Зохёохы замдаа Е. Дамбаева дэлхэйн, ород классикын ба үндэһэн драматургиин 60 гаран зүжэгүүдтэ элдэб янзын дүрэнүүдые гүйсэдхэһэн юм.

Нэгэшье хүүгэдэй зүжэг, театрай шоу, Сагаалганда зорюулагдаһан антреприз тэрэнэй хабаадалгагүй үнгэрдэггүй. Зүжэгшын гансаараа дүүргэһэн гайхамшагта номернууд арадай ирагуу шанараар нэбтэрһэн, ошотомо шогоор баян байдаг.
Һүүлэй үеын ажалнууд сооһоонь «Шэнэ һамган» соохи дүрэ тэмдэглэмээр.

1999 ондо суг хүдэлэг нүхэдөөрөө Улаан-Баатарта үнгэрһэн Уласхоорондын шог энеэдэнэй мүрысөөндэ «Пионеры военных лет» скетчтэй хабаадажа, дипломант болоһон.

Мүн тиихэдэ Улаан-Баатар болон Улаан-Үдэ хотонуудта үнгэрһэн Уласхоорондын монгол хэлэтэнэй театрнуудай фестивальда хабаадалсаһан. Хэдэ дахин Монголоор нүүдэл тоглолтодошье ябалсаа.

Һүүлэй жэлнүүдтэ Е. Г. Дамбаева найруулагшын туһалагша гэһэн харюусалгата тушаал эзэлнэ.