Зүжэгшэд ба хүгжэмшэд
Гусев Василий
- Гүрэнэй Н. А. Бестужевэй нэрэмжэтэ ород драмын театрай зүжэгшэн
Василий Семёнович Гусев ХХ зуун жэлэй эхеэр Ярославщинын багахан Плишки нютагта түрэһэн. Бага балшар наһаниинь тэндэл үнгэрөө. Ленинград ошожо, электромеханическа заводто ажалда ороод, сүлөө сагтаа заводой клуб ошожо, һайн дуратанай зүжэгтэ наададаг һэн.
1932 ондо Ленинградай театрай уран һайханай техникумдэ ороо. Б. М. Малаховский, Б. М. Сушкевич, В. Н. Соловьев, С. Э. Радлов гэгшэ тайзанай мэргэжэлтэ багшанарта заалгаһан. Шалгалтануудаа эрхим һайн бариһан Василий Гусевые 1937 ондо найруулагша А. В. Миронский Буряад Улас руу ажалда уряа һэн.
Залуу зүжэгшэнэй тайзан дээрэ түрүүшын гаралга Улаан-Үдын театрта Н. Виртын «Земля» гэһэн зүжэгтэ болоhон юм. Дунда шадалтай таряашан Фрол Баевай дүрэдэ хурса, тодо зантай дүрсэ олгожо шадаhан гэдэг. Театрта түрүүшын гурбан жэл ажаллахадаа, Василий Гусев арбаад дүрэ гүйсэдхөө («Человек с ружьём» Н. Погодиной, «Таня» А. Арбузовай, «Поздняя любовь» А. Островскийн, «Собака на сене» Лопе де Вегын болон бусад спектакльнууд).
Дайнай жэлнүүдтэ, театрайнгаа бага бүлгэмдэ бүхы шахуу спектакльнуудта наадажа, харагшадтай магтаал hайшаалда хүртэhэн юм.
Н. А. Бестужевай нэрэмжэтэ ород драмын гүрэнэй театрай бэлигтэй зүжэгшэ В. С. Гусевай бүхы шахуу зүжэгүүдтэ хабаатайень репертуар дээрэнь үндэһэлэн харамаар: Галкин В. Розовой «Неравный бой», подполковник Бахметьев Л. Шейнинай «Игра без правил», Чуфаров А. Салынскийн «Барабанщица», загаһашан-үбгэн Б. Костюковскийн «Кто будет жить», электропильщик Крутких Я. Липовичой «Несносный характер», Дандарон Н. Балдано С. Метелица хоёрой «Конец семьи Шаралдая», Сүгсэ үбгэн Ц. Шагжинай «Клятва»...
«Театрай эгээ эрхим зүжэгүүдэй нэгэн М. Шо¬лоховой романаар табигдаһан „Поднятая целина“ болоно. Тэрэнэй амжалтада Щукарь үбгэниие наадаhан В. Гусевай hонирхолтой ажал горитой нэмэри оруулһан байна. Энэ хадаа зүжэгшын эгээ дура буляама хурсаар бүтээhэн дүрэнүүдэй нэгэн болоно. Элдэб онол арга хэрэглэжэ, тэрэ өөрын геройн шанар шэнжэ гаргажа шадаhан: арга мэхыеньшье, юунhээшье мултаран гараха шадалыеньшье, хүхюу зангыеньшье, хөөрүү шадабарииеньшье» — гэжэ урлал шэнжэлгын эрдэмэй дэд доктор Е.А. Гильмулина бэшэһэн байдаг.
1932 ондо Ленинградай театрай уран һайханай техникумдэ ороо. Б. М. Малаховский, Б. М. Сушкевич, В. Н. Соловьев, С. Э. Радлов гэгшэ тайзанай мэргэжэлтэ багшанарта заалгаһан. Шалгалтануудаа эрхим һайн бариһан Василий Гусевые 1937 ондо найруулагша А. В. Миронский Буряад Улас руу ажалда уряа һэн.
Залуу зүжэгшэнэй тайзан дээрэ түрүүшын гаралга Улаан-Үдын театрта Н. Виртын «Земля» гэһэн зүжэгтэ болоhон юм. Дунда шадалтай таряашан Фрол Баевай дүрэдэ хурса, тодо зантай дүрсэ олгожо шадаhан гэдэг. Театрта түрүүшын гурбан жэл ажаллахадаа, Василий Гусев арбаад дүрэ гүйсэдхөө («Человек с ружьём» Н. Погодиной, «Таня» А. Арбузовай, «Поздняя любовь» А. Островскийн, «Собака на сене» Лопе де Вегын болон бусад спектакльнууд).
Дайнай жэлнүүдтэ, театрайнгаа бага бүлгэмдэ бүхы шахуу спектакльнуудта наадажа, харагшадтай магтаал hайшаалда хүртэhэн юм.
Н. А. Бестужевай нэрэмжэтэ ород драмын гүрэнэй театрай бэлигтэй зүжэгшэ В. С. Гусевай бүхы шахуу зүжэгүүдтэ хабаатайень репертуар дээрэнь үндэһэлэн харамаар: Галкин В. Розовой «Неравный бой», подполковник Бахметьев Л. Шейнинай «Игра без правил», Чуфаров А. Салынскийн «Барабанщица», загаһашан-үбгэн Б. Костюковскийн «Кто будет жить», электропильщик Крутких Я. Липовичой «Несносный характер», Дандарон Н. Балдано С. Метелица хоёрой «Конец семьи Шаралдая», Сүгсэ үбгэн Ц. Шагжинай «Клятва»...
«Театрай эгээ эрхим зүжэгүүдэй нэгэн М. Шо¬лоховой романаар табигдаһан „Поднятая целина“ болоно. Тэрэнэй амжалтада Щукарь үбгэниие наадаhан В. Гусевай hонирхолтой ажал горитой нэмэри оруулһан байна. Энэ хадаа зүжэгшын эгээ дура буляама хурсаар бүтээhэн дүрэнүүдэй нэгэн болоно. Элдэб онол арга хэрэглэжэ, тэрэ өөрын геройн шанар шэнжэ гаргажа шадаhан: арга мэхыеньшье, юунhээшье мултаран гараха шадалыеньшье, хүхюу зангыеньшье, хөөрүү шадабарииеньшье» — гэжэ урлал шэнжэлгын эрдэмэй дэд доктор Е.А. Гильмулина бэшэһэн байдаг.