НЭГЭ САГААН МЭНГЭ
Иимэ мэнгэтэй хүн урда түрэлдөө Бодисадын хүбүүн байгаа. Нарин нягта, һайн хубсаһанда, үбигтэй үлэтэй эдеэ хоолдо дуратай. Элүүр энхэ бэетэй, хүсэ тамир һайтай, хоро мэхэгүй, үгэдөө үнэн, һайхан сэдьхэлтэй, гэнэн хонгор, зөөри баялиг суглуулжа шадахагүй, дээдэ зонтой үгөө ойлголсохонь хүшэр.
ХОЁР ХАРА МЭНГЭ
Урда наһандаа энэ хүн гайхамшаг томо амитад мангасуудай дунда ажаһуугаа. Энэ наһандань тэрээндэ амитадай аймагта ехэ урагшатай – олон малай эзэн, зөөри баялиг түгэс. Зүгөөр тэрэнь гансата дэгдэжэ (үгы боложо) магад. Хүсэ шадал ехэтэй, теэд тэрэнь өөртэнь һаад ушаруулдаг. Хорон һанаатай байжа магад. Тиимэ зон тухай “зөөлөөр дэбдеэд, унтахань шэрүүн” гэдэг. Энэ наһандаа һайниие бүтээжэ ябабал, хойто наһандаа нэгэ нюдэ һохор боложо түрэхэ, харин тиигээгүй һаа, дахинаа мангасуудай орондо түрэхэ. Зүүн мүр дээрэнь мэнгэ — тэмдэг байха.
ГУРБАН XҮХЭ МЭНГЭ
Урда түрэлдөө альбан шүдхэрэй орондо ажаһуугаа. Тиимэһээ заан шэнгеэр унтадаг, эреэн гүрөөһэн шэнгеэр бододог, сэдьхэл зүрхөө хүдэлгэдэг, мэхэ гохогүй, ухаатай. Һайн юумэ бодожо дуугардаг, хорогүй, этигэмгы. Эдир залуу наһандаа жаргалтай аад, эртэ хүгшэрхэ. Энэ наһандаа буян хээ һаа, һайн түрэлдэ түрэхэ, үгы һаа, адагуусанай гү, али уһанай шубуунай түрэл олохо.
ДҮРБЭН НОГООН МЭНГЭ
Урда түрэлдөө Лусуудай хүбүүн байгаа. Холын хараа бодолтой, зондо дурагүй, үһөөрхүү, дээгүүр һанаатай, нэрэ солодо дуратай. Түхэлгүй, зохидгүй хэрэгтэ орожо магадгүй. Түрэл газарайнгаа үргэмжын аша харюулхагүй. Бэеэ һайн тээшэнь хүмүүжүүлээ һаа, тон ухаатай болоод, бусад амитанай зоболониие гэтэлгэгшэ болохо. Буян хээгүй һаа, дахинаа Лусуудай хүбүүн боложо түрэхэ.
ТАБАН ШАРА МЭНГЭ
Урда наһандаа аха дүүнэрэйнь нэгэнэйнь гү, али долоон эгэшэ дүүнэрэй нэгэнэйнь хүбүүн байгаа. Тэрэнэй хүмүүжэлдэ харша зүйлнүүд тохёолдодог. Ухаатай, даруу. Тэрээндэ балар зүүдэн үзэгдэдэг. Юумэндэ этигэмжэгүй, һэжэглэдэг зантай. Үнэн сэдьхэлтэй, гэнэн, зобоо туляашье һаа, хүндэ һайн юумэ хэдэг. Хойто түрэлдөө нэгэн һаа, гэгээн болохо, үгы һаа, Газарай ба Уһанай орондо түрэхэ.
ЗУРГААН САГААН МЭНГЭ
Урдахи түрэлдөө гэгээн санаартай лама ябаһан хадаа хүнэй сэдьхэлдэ нүлөө үзүүлхэ шадабаритай. Уран үгэтэй, сэхэ зантай, хүнэй нюурта мууень, һайеньшье хэлэжэрхихэ. Тэрэнэй бодолынь урдахи, хойтохигүй (безапелляционные суждения). Дан ухаатай, дээрэлхүү, тон һайн сэдьхэлтэй бэшэ, тиимэһээ хэндэшье этигэдэггүй. Тогтууригүй, нэгэ газартаа һууха байха дурагүй. Хуушан нүхэдөө мартажархидаг, тиигээд шэнэ нүхэдтэй түргэнөөр ушаран нүхэсэдэг. Хүнгэн, һэбхи. Иимэ зониие хубсаһаарнь угтадаг. Олон үгэтэй, түргэн сухалтай. Саг зуура баяжаад, тэрэ дороо юушьегүй боложо магад. Өөрынгөө үхэлөөр үхэхэгүй. Дээрэмшэнэй гарһаа үхэхэ. Хүн зондо һайн болоо һаа, гэгээшүүлэй орондо түрэхэ, үгы һаа, бэридэй орондо түрэхэ.
(БЭРИД — гэдэһэниинь айхабтар томо аад, хоолойнь хилгааһанай шэнээн, тиимэһээ ходо үлэсхэлэн зобожо ябадаг амитан).
ДОЛООН УЛААН МЭНГЭ
Урда түрэлдөө хойто ороной улаан шубуун байһан, тиимэһээ улаан үнгэдэ дуратай. Түргэн сухалтай, зоригтой, өөрын мэдэлгүй. Түргэн баяжаха, түргэн үгырхэ. Хара ажал хэхэ дурагүй. Газарай ба Уһанай эзэн, мүн тэрээнһээ гадна эритэ мэсэһээ нүгшэһэн хүнэй һүнэһэн тэрэниие хайхардаггүй, харгалзадаггүй (не покровительствует). Хүн зонтой таарахань хүшэр. Өөрынгөө ашаг олзодо эрмэлзэдэггүй, харин хүнэй баялигта, хүнэй юумэндэ һанаагаа зободог. Хутага болон һэлмын аюулһаа үхэхэ нюуртай. Һайн хүн болоогүй һаа, альбин шүдхэрэй орондо түрэхэ. Һуга дороо мэнгэтэй — тэрэ онсо тэмдэгынь.
НАЙМАН САГААН МЭНГЭ
Урдахи түрэлдөө Майдари бурханай орондо байһан, тиимэһээ сэбэр һайхан хубсаһанда дуратай, сэдьхэл бодолынь арюун, зүб мүрэй ажаһуудалтай. Үдэхэнь хомор. Бурханда һүзэглөөгүй һаа, бүхы юумэниинь урагшагүй байха. Бурхан сахюусанаа орхёогүй һаа, тэрэ хүнэй эрдэм мэдэсэ хэзээдэшье дундархагүй. Ухаатай, харин дүтынь хүнүүд тэрэниие сэгнэхэгүй. Байн-байн һайн үйлэнь хомордожо болохо, тиигээ һаа тэрэ үгырхэ. Нэгэ хүбүүниинь аюулда орохо, урагшагүй, аза жаргалгүй, уг гарбалынь таһарха. Харин буян үйлэдэжэ, һайн юумэ хээ һаа, гэгээн боложо түрэхэ. Зүүн үбдэгтөө гү, али баруун гуядаа мэнгэтэй.
ЮҺЭН УЛААН МЭНГЭ
Урда наһандаа баян айлай дүрбэн нюдэтэй нохой байгаа, тиимэһээ хэрзэгы шэрүүн хүнэй гарһаа үхэхэ нюуртай. Хүнэй зөөридэ обтодог, юумэеэ гамнадаг, хямгададаг. Сэдьхэлынь һайн бэшэ, тиимэһээ нүхэд үсөөнтэй. Суглуулһан зөөриеэ хүн зонтой хубаалдажа, буян хээ һаа, ажаһуудалынь урагшатай байха. Һайниие үйлэдэжэ буян хээ һаа, гэгээн хүн боложо түрэхэ, үгы һаа, үгытэй хүнэй нохой боложо түрэхэ. Зүрхэн багтаа гү, али хүлдөө түрэһэн мэнгэтэй.