Театрнууд
Буряад Уласай Дуу хатарай «Байгал» театр
6 июня 2014
2124
Дуу хатарай «Байгал» ансамблиие Буряад Уластай танилсалгын нюур гэдэг байhан юм.
Ансамбльда 2000 оной декабрь һарада Буряадай гүрэнэй дуун болон хатарай үндэһэн театр гэһэн нэрэ олгогдожо, тэрэ үеhөө театрай ажабайдал шэнэ гуримуудаар байгуулагдажа захалаа.
Театрай хүтэлбэрилэгшэ Россиин урлалай габьяата ажал ябуулагша, Росиин Засаг Газарай шангай лауреат Дандар Жапович Бадлуевай хүсөөр, тэрэнэй бэрхэ оролдолгоор «Байгал» театр гүрэн дотороо ехэ мэдээжэ болонхой. Театрай бүридэлдэ ганса дуушадай, хатаршадай бүлэгүүд бэшэ, мүн республика дотороо өөрын түүхэтэй Чингис Павловай нэрэмжэтэ буряад арадай хүгжэмэй зэмсэгүүдэй шуулга ороно. Хүтэлбэрилэгшэнь – бэлигтэй хүгжэмшэн Жаргал Токтонов. Гүрэнэй шангай, Россиин ба Буряад Уласай үндэр нэрэ зэргэтэй хүгжэмэй, дуу болон бүжэгэй мэргэжэлтэд театрайнгаа нэрэтэй суг оронойнгоо нэрэ hүлдые үргэжэ ябанад..
Театрай тоглолтын hанда ганса дуу, хатар бэшэ, харин ехэ хэмжээнэй бүжэглэмэл хүгжэмтэ түлэбүүд орлсодог болонхой. Нэрлэбэл хэмжүүрээрээ зүжэг гэжэ тооложо болохо үндэhэн бүжэг, үндэhэн дуурь: «Угайм һүлдэ», «Баргуужан Түкэм орон дайдын сууряан», «From Mongols to Mogols» – («Монголhоо Могол хүрэтэр») г. м. Эдэ зүжэгүүд монгол туургата арадуудай үльгэр домогууд дээрэ үндэһэлэн табигданхай. Буряад-Монгол арадай баян гэгшын аман зохёол театрай hангай гол һуури болодог. Ажабайдалтай, байгаалитай нягта холбоогоо театрай зүжэгшэд уран дуугаараа, хатар наадаараа дамжуулан, харагшын сэдьхэлдэ шэнгээнэ гээшэ.
«Байгал» театрай эгээ үндэр амжалтада хүрэһэн гэжэ тоологдодог бүтээлнүүд гэхэдэ: «Угайм һүлдэ» гэhэн зүжэг, «Хатарай шэди», «Сэдьхэлэй уянга», «Зүүн болон Баруун зүгүүд: дэлхэй нэгэдүүлhэн хүгжэм», «Эхын бадарааhан гуламта», «Гудамтадаа суглараял даа», «Нүүдэлшэн», «Эрдэни ятаг», «Аазиин толон» болон бусад.
2006 ондо «Байгал»театр Россиин Правительствын соёл болон урлалай талаар шанда хүртөө.
Нэгэнтэ бэшэ Нидерланды, Франци, Тайвань болон бусад орон түбинүүдээр наадаяа дэлгэжэ арадаа түлөөлжэ ябаһан. Байгалай залуушуулай, Байгалай ажахы эрхилэлгын, Байгалай эрдэм һуралсалай, Байгалай мэдээсэлэй хэмжээ ябуулгануудта, Бүгэдэ Буряадай Уласхоорондын «Алтаргана» нааданда саг үргэлжын хабаадагша, түрүүшын республикын хэмжээнэй «Ёохорой һүни» ба Уласхоорондын хэмжээнэй мүнөө үеын дуунай «Байгалай алтан аялга» гэhэн ехэ наадануудые эмхидхэгшэ, тэрэ наадануудаа жэлдээ нэгэ удаа эмхидхэн үнгэргэжэ байдаг. «France concert» эмхитэй ба «France TV-2» гэhэн сэнхир дэлгэсэй хамтаралигтай суг хүдэлнэ.
Тиихэдэ Буряадай гүрэнэй филармонитой суг хүдэлжэ, шэнэ түлэбүүдые бүтээнэ.
Театрай хүтэлбэрилэгшэ Россиин урлалай габьяата ажал ябуулагша, Росиин Засаг Газарай шангай лауреат Дандар Жапович Бадлуевай хүсөөр, тэрэнэй бэрхэ оролдолгоор «Байгал» театр гүрэн дотороо ехэ мэдээжэ болонхой. Театрай бүридэлдэ ганса дуушадай, хатаршадай бүлэгүүд бэшэ, мүн республика дотороо өөрын түүхэтэй Чингис Павловай нэрэмжэтэ буряад арадай хүгжэмэй зэмсэгүүдэй шуулга ороно. Хүтэлбэрилэгшэнь – бэлигтэй хүгжэмшэн Жаргал Токтонов. Гүрэнэй шангай, Россиин ба Буряад Уласай үндэр нэрэ зэргэтэй хүгжэмэй, дуу болон бүжэгэй мэргэжэлтэд театрайнгаа нэрэтэй суг оронойнгоо нэрэ hүлдые үргэжэ ябанад..
Театрай тоглолтын hанда ганса дуу, хатар бэшэ, харин ехэ хэмжээнэй бүжэглэмэл хүгжэмтэ түлэбүүд орлсодог болонхой. Нэрлэбэл хэмжүүрээрээ зүжэг гэжэ тооложо болохо үндэhэн бүжэг, үндэhэн дуурь: «Угайм һүлдэ», «Баргуужан Түкэм орон дайдын сууряан», «From Mongols to Mogols» – («Монголhоо Могол хүрэтэр») г. м. Эдэ зүжэгүүд монгол туургата арадуудай үльгэр домогууд дээрэ үндэһэлэн табигданхай. Буряад-Монгол арадай баян гэгшын аман зохёол театрай hангай гол һуури болодог. Ажабайдалтай, байгаалитай нягта холбоогоо театрай зүжэгшэд уран дуугаараа, хатар наадаараа дамжуулан, харагшын сэдьхэлдэ шэнгээнэ гээшэ.
«Байгал» театрай эгээ үндэр амжалтада хүрэһэн гэжэ тоологдодог бүтээлнүүд гэхэдэ: «Угайм һүлдэ» гэhэн зүжэг, «Хатарай шэди», «Сэдьхэлэй уянга», «Зүүн болон Баруун зүгүүд: дэлхэй нэгэдүүлhэн хүгжэм», «Эхын бадарааhан гуламта», «Гудамтадаа суглараял даа», «Нүүдэлшэн», «Эрдэни ятаг», «Аазиин толон» болон бусад.
2006 ондо «Байгал»театр Россиин Правительствын соёл болон урлалай талаар шанда хүртөө.
Нэгэнтэ бэшэ Нидерланды, Франци, Тайвань болон бусад орон түбинүүдээр наадаяа дэлгэжэ арадаа түлөөлжэ ябаһан. Байгалай залуушуулай, Байгалай ажахы эрхилэлгын, Байгалай эрдэм һуралсалай, Байгалай мэдээсэлэй хэмжээ ябуулгануудта, Бүгэдэ Буряадай Уласхоорондын «Алтаргана» нааданда саг үргэлжын хабаадагша, түрүүшын республикын хэмжээнэй «Ёохорой һүни» ба Уласхоорондын хэмжээнэй мүнөө үеын дуунай «Байгалай алтан аялга» гэhэн ехэ наадануудые эмхидхэгшэ, тэрэ наадануудаа жэлдээ нэгэ удаа эмхидхэн үнгэргэжэ байдаг. «France concert» эмхитэй ба «France TV-2» гэhэн сэнхир дэлгэсэй хамтаралигтай суг хүдэлнэ.
Тиихэдэ Буряадай гүрэнэй филармонитой суг хүдэлжэ, шэнэ түлэбүүдые бүтээнэ.