Зүжэгүүд ба хэмжээ ябуулганууд

Алтаргана-2006. Хаалга

17 августа 2020

1045

2006 оной июль һарын 2-то Буряад Уласай ниислэл Улаан-Үдэ хотодо үргэнөөр үнгэрһэн «Алтаргана» нааданай хаалгын хэмжээ ябуулга.

Алтаргана-2006. Хаалга
СЦЕНАРИЙ
ЦЕРЕМОНИИ ЗАКРЫТИЯ И
ГАЛА-КОНЦЕРТА ФЕСТИВАЛЯ
«АЛТАРГАНА-2006»
г. Улан-Удэ
Стадион им. 25-летия БурАССР
2 июля 2006 г. 20 ч. 00 мин.
Авторы сценария
Туяна Зондуева,
Николай Шабаев
ОФИЦИАЛЬНАЯ ЧАСТЬ
ФАНФАРЫ

Муз. Фон «Шествие открытия из бурятских песен»

ВЕДУЩИЙ — М. Елбонов: Буряад арадай эблэрэлгын агууехэ hайндэр «Алтарганадаа» бүмбэрсэг дэлхэйн бүхы гүрэнүүдhээ, хүршэ можо, тойрогуудhаа, республикын бүхы аймагуудhаа буужа ерэhэн айлшадтаа амар мэндэ! 
ВЕДУЩИЙ — Л. Егорова: Глубоки корни алтарганы, напоенных живительной влагой земли. Потому и не страшны алтаргане невзгоды засухи, холода и бури. Бурятский народ, жестокой волей судьбы рассеянный по разным странам, нашел свои общие корни на исторической родине! На седьмом международном всебурятском фестивале «Алтаргана»!
ВЕДУЩИЙ— Д. Лубсанова: Үнгэрhэн энэ дүрбэн үдэрэй туршада Буряад орондоо, Байгалайнгаа эрьедэ ажаhуужа байдаг буряадууд Хитадай Арадай Республикын Хүлэн-Буйр аймагай Шэнэхээн сомоной, Монголой, Эрхүү можын, Усть-Ордагай тойрогой, Шэтэ можын, Агын тойрогой, Киев, Красноярск, Москва, Новосибирск, Санкт-Петербург хотонуудай, Саха-Яхад болон Тыва Республикануудай түлөөлэгшэдые алтан сэргэдээ угтаба.
ВЕДУЩИЙ— Л. Егорова: Четыре праздничных дня сияла радуга разноцветья культуры и традиций бурят. На огромной территории от Китая и Монголии, Иркутска и Усть-Орды, Читы и Аги кочевали наши предки. Они оставили нам в дар потомкам нетленное богатство — силу духа в родных мелодиях, традициях и обрядах. Печаль ностальгии и слезы радости от встречи с родной землей в глазах представителей бурятских диаспор Москвы и Санкт-Петербурга, Киева, Новосибирска и Красноярска, Саха-Якутии и Тывы.
ВЕДУЩИЙ— М. Елбонов: Эдэ 4 үдэрнүүдтэ эжэлшэн танилсабабди, эльгэлэн хөөрэлдэбэбди, уг гарбалаа удхалан домоглобобди, хойтынгоо үетэндэ үльгэр жэшээ болохо харилсаа тогтообобди, мүрысөөнүүдэй дүнгүүд гаража, илагшадаймнай нэрэнүүд тогтобо.
ВЕДУЩИЙ — Л. Егорова: Бүлэг бүлэгөөрөө гаража, газар дэлхэйгээр дүүрэн таража ошоhон буряадууд, дүтыншье, холыншье хари гүрэнүүдээр яhатан бүриин хүбүүд басагадаар эжэлэн ханилжа, эбтэй эетэй, хүндэтэйшье ябажа байдаг.
ВЕДУЩИЙ — М. Елбонов: Ганса манай Буряад Республикада хэды олон яhатан ажаhууна гээшэб? Олон тоото ородуудhаа гадна тэдэнэй нэгэ таhардаhан — өөрын онсо заншал гуримуудтай шэмээшэгүүд, Хойто Зүгэй үсөөн тоото арадуудай түлөөлэгшэд — эвенкнүүд, hоёдууд болон бусад яhатан хоорондоо эб нэгэн ажаhууна. 
ПРИВЕТСТВЕННЫЙ БЛОК: «Байкал», «Судьбинушка», «Осикта».
(Л. Егорова перед каждым номером объявляет название исполнителей). 
ВЕДУЩИЙ — М. Елбонов: Маанарай хоорондын найрамдал
Мандатугай мүнхэдөө!
ВЕДУЩИЙ— Д. ЛУБСАНОВА:
Дуулим энхэ Буряад ором,
Дуугаа шамдаа үргэн бодоном.
Дэбжэлтынгээ дээдэ шата hүрин
Дабшан гарахыш аhан ехэ хүсэнэм.



Г И М Н Б У Р Я Т И И
Ведущий объявляет авторов песни и артистов, исполнявших гимн.
Вячеслав Бальжинимаев — народный артист России
Батор Будаев — заслуженный артист России
Дамба Занданов — заслуженный артист России
Чингис Аюшеев — 
Татьяна Шойдагбаева — народная артистка Бурятии
Туяна Дамдинжапова — народная артистка Бурятии
Елена Аюшеева —

ОФИЦИАЛЬНЫЙ БЛОК
ВЕДУЩИЙ — Л. Егорова: приглашает Президента и глав делегаций.
1. Слово предоставляется Президенту Республики Бурятия Леониду Васильевичу Потапову

ВЕДУЩИЙ:
 
2. Слово предоставляется Председателю Народного Хурала РБ Александру Гомбоевичу Лубсанову
3. На сцене мэр столицы Бурятии, впервые принявшей у себя фестиваль «Алтаргана» Геннадий Архипович Айдаев
4. Выступление почётных гостей 
5. Награждение победителей республиканского смотра социально-культурных комплексов (вручение автомобилей).
6. Ведущий: Сейчас для награждения победителей республиканского смотра социально-культурных комплексов на сцену приглашаются ...
Перед чествованием выход 40 матерей с хадаками под свою музыку 
ЧЕСТВОВАНИЕ ПОБЕДИТЕЛЕЙ ПО БУРЯТСКОЙ БОРЬБЕ
ВЕДУЩИЙ вызывает всех борцов по бурятской борьбе. 
Муз. Фон «Начало шествия с үхэр бүреэ» 
ВЕДУЩИЙ: — Л. Егорова
Эртэ сагhаа буряад зоной дунда эрын гурбан наадан дэлгэрэнги бэлэй. Тэдэнэй нэгэн — бүхэ барилдаан!

ВЕДУЩИЙ — М. Елбонов:
Бара-оо, бара, бара даа!
Баатар бүхэ энэл даа!
Һахалтай, hамбайтай томоотой үбгэд ушарбал, хөөрэлдөө эхилхын тэмдэг — мана хөөргэеэ андалдан, забилжа hуугаад хөөрэлдэхэ, эдир хүбүүд ушарбал, хам оролсожо барилдаад абаха — иимэ hайхан заншал арадаймнай дунда байhан юм.
Хурдан эмниг хүлэгүүдээ,
Хүдэр шамбай баатараа,
Һурша мэргэн хүбүүдээ
Һайрхан, үргэн омогорхохо 
Һайхан заншал байгаал даа. (Н. Ш.) 
ВЕДУЩИЙ — Дарима Лубсанова: «Алтарганын» наадануудай эдэ дүрбэн үдэрнүүдэй туршада дэлхэй дүүрэн таража hууhан буряадуудай дундаhаа "Биб!«,- гэhэн бүхэшүүл ушаржа хаба шадалаа туршалсаа. «Дабаха», «Дабагдаха» — бүхэ барилдаанай яашагүй жама ха юм даа. Хаба шангатан, аза ехэтэн оройлжо гараа, газардаhан бүхэшүүлэй энээхэниие гайхажа ябаhанай хэрэггүй, бэеэ hорижо, тамираа үргэжэ, тулалдаанай хибэс дээрэ дахин уулзахаяа тэсэжэ хүлеэхэ хэрэгтэй...
Ведущий: на русском языке и дает слово для награждения.
ПРЕЗИДЕНТ ОБЪЯВЛЯЕТ ИМЯ АБСОЛЮТНОГО ПОБЕДИТЕЛЯ И ПРИЗ — АВТОМОБИЛЬ.
На стадион от центральной трибуны по ходу солнца заезжает машина-приз.
«Танец орла». Танцуют все участники-борцы. Победитель садится в машину (под фанфары). 
ВЕДУЩИЙ — Л. Егорова: Найрай бүхын хүндэлэлдэ түмэр хүлэг шагнал гаража ерэбэ! Түмэр хүлэгэй жолоо бариhан бүхэдэ АЛДАР СОЛО!
Почетный круг по беговой дорожке. 
Муз. Фон — «БААТАРАЙ СОЛО» исполняет Бато Дашинамжилов.
ЧЕСТВОВАНИЕ ПОБЕДИТЕЛЕЙ ПО СТРЕЛЬБЕ ИЗ ЛУКА
Ведущая Д. Лубсанова приглашает всех лучников.
Построение лучников — БОРХУУ
ВЕДУЩИЙ — М. Елбонов: Эрын гурбан нааданай үшөө нэгэ hайхан наадан — hур харбалга! 
Бара-оо, бара, бара даа!
Баатар мэргэн эрэл даа!
ВЕДУЩИЙ — Д. Лубсанова: Элинсэг гарбалаймнай абадашье, байлдаандашье адли тэгшэхэн хэрэглэжэ ябаhан hурша номо мүнөө үедэ мүрысөөнэй hур тээшэ шэглүүлэгдэнхэй.

ПРЕЗИДЕНТ ОБЪЯВЛЯЕТ ИМЯ ПОБЕДИТЕЛЯ-ЛУЧНИКА и приз.
Машина выезжает на стадион.
ВЕДУЩИЙ — на бурятском объявляет победителя:
Победитель садиться в машину под фанфары.
Фейерверк : Пиротехнический спецэффект — «СЕРПАНТИН»
ШАГНАЛ. МЭРГЭНЭЙ СОЛО. 
Почетный круг по стадиону.
ПОБЕДИТЕЛИ ПО КОННЫМ СКАЧКАМ
Выход конников со скакунов.
ВЕДУЩИЙ — М. Елбонов: Эрын гурбан нааданай нэгэн — эмниг гүйгөөшын ээлжээн ерэбэ.
Бара —оо, бара, бара даа!
Баhаш хурдан хүлэг даа!
ВЕДУЩИЙ: Буряад хүн морин эрдэниеэ эгээл дүтымни, эгээл найдамтай, эгээл үнэн, эгээл дуратай ханимни гэжэ энхэржэ, хайрлажа, гамнажа ябадаг юм.
ВЕДУЩИЙ — Д. Лубсанова
Хүнгэнш, хүндэш ашаатай hаа, түнхэлэн,
Хүсэ шадалай байhан сагта зүдхэнэш,
Хүдэлмэри хэжэ хүдэр бэеэ мүнхэлhэн
Хүдөө нютагайм хүлэг морин эрдэни.
Иимэл хадашни буряад зомнай шамайгаа
Эртын сагhаа эльгэндээ дүтэ hанадаг.
Эжэлшэн ябаа эмээлтэ нүхэр тухайгаа
Эгээл hайхан, эрхим дуугаа татадаг... (Ц. Ж.)
ПРЕЗИДЕНТ ОБЪЯВЛЯЕТ ИМЯ АБСОЛЮТНОГО.
Фанфары.
Выезжает приз — машина.
ВЕДУЩИЙ: Арад түмэнэй бахархажа сугларhан агууехэ «Алтаргана» нааданаймнай мори урилдаанда зулай барижа ерэhэн хурдан гүйгөөшын гэшхэжэ ябаhан газар дайда, ундалжа ябаhан уhа мүрэн ______________________________________та байдаг. Энэ гүйгөөшын эжэл хани эзэниинь _____________________________________ эрхимээр хүлэгөө hойжо, энэ ехэ урилдаанда найдажа табяад, арад зоной амаршалгада хүртэжэ байна.
Хэзээдэшье хайрата эзэнээ орхёогүй, хүнэй hэшхэлдэ урбаагүй хүлэг эрдэнидэ АЛДАР СОЛО!
ВЕДУЩИЙ: Хүлэг мориёо заhаха, гоёохо гэжэ баhа нэгэ заншал байха. Урилдаанда гараха мориёо яажа гоёодог юм гэжэ хараял даа.
МОРИ ГОЁОЛГО. ШАГНАЛ. 
МОРИНОЙ СОЛО исполняет А. Намсараев
Машина с победителем делает круг почета.
7. Вручение главам делегаций кубков Президента РБ
Выход артистов в национальных костюмах и с кубками в руках. 
Каждый артист поднимается дает Президенту, он вручает.
ВЕДУЩИЕ называют имена и фамилии.
Церемония спуска флага.
ВЕДУЩИЙ: Баярай, бахархалай оршон байдалда нааданайнгаа 
туг буулгажа, эндэ сугларhан тойрог, можо, гүрэнүүдэй нэгэндэ «Алтарганын» ээлжээтэ нааданда гуламтын эзэн боложо газар дэлхэйгээр дүүрэн байhан буряадуудаа дахин лэ эблэрүүлэн угтажа абахыень дамжуулха, сагнай тулажа ерэбэ.
ВЕДУЩИЙ: За годы проведения фестиваля «Алтаргана» сложилась прекрасная традиция — передавать флаг в другой регион или страну, чтобы крепли связи народа, появлялись новые друзья, рождались новые песни и танцы, красавицы и богатыри. В 2004 году флаг «Алтарганы», проходившей в Дорнодском аймаке Монголии был передан республике Бурятия. В эти дни мы впервые приняли у себя соплеменников и почетных гостей разных стран и регионов. По традициям нашего гостеприимного народа мы приготовили для них лучшие места и песни, показали самых красивых девушек и самых могучих богатырей. Мы усладили их слух и взор лучшими песнями и танцами. Настала пора передать флаг «Алтарганы», попрощаемся с ним до скорого будущего! Проводим благодарными аплодисментами флаг, под которым в эти праздничные дни мы собирались вместе, чтобы вспомнить прошлое и подумать о будущем!
Выезжает машина, мужчина и женщина в нац. костюмах спускают флаг, под плюсовку народной песни «Алтаргана».
Машина делает круг по стадиону. В это время читаются стихи.
ВЕДУЩИЙ: Алан-гуа эжынгээ
Арюун һургаал сахижа,
Эб нэгэтэй байхамнай
Эгүүридэ мүнхэ болтогой!
Алтан наранай мандаа сагта,
Алтарганын ургаа сагта
Монгол, буряад арадуудай
Моридой түбэрөөн бү таһараг!
ВЕДУЩИЙ: Үүлэн хатан эжынгээ 
Үгын һайханиие сахижа,
Зам нэгэтэй байхамнай,
Замбида мүнхэ болтогой!
Бурхан халдунай байгаа сагта,
Бурьялаа Ононой долгилоо сагта,
Монгол, буряад арадуудай
Моридой түбэрөөн бү таһараг!
ВЕДУЩИЙ: Балжан хатан эжынгээ
Бата замые сахижа,
Түрэл түтим байхамнай
Түбидэ мүнхэ болтогой!
Байгал далайн миралзаа сагта,
Бархан уулые тэбхыгээ сагта
Монгол, буряад арадуудай 
Моридой түбэрөөн бү таһараг! (Д.Б.)
Флаг передают Президенту, он отдаёт главе администрации Усть-Ордынского национального округа.
По решению международного жюри и оргкомитета фестиваля следующий восьмой международный фестиваль бурят-монголов «Алтаргана» пройдет на древней земле Усть-Орды. Президент Бурятии Леонид Васильевич Потапов вручает флаг Алтарганы главе Усть-Ордынского Бурятского автономного округа Валерию Малееву! 
(флаг передают Президенту, он отдаёт главе администрации Усть-Ордынского национального округа)
Выступление главы принимающей стороны.
Главы уходят на трибуну.
Ведущие объявляют спонсоров под муз. Фон.
С П О Н С О Р Ы
ВЕДУЩИЙ: Организационный комитет благодарит за оказанную помощь в организации фестиваля «Алтаргана-2006»:
1. КРЫЛЬЯ ФЕСТИВАЛЯ: Авиакомпанию «Крас-аэр»

2. ОФИЦИАЛЬНЫЙ НАПИТОК ФЕСТИВАЛЯ: «Молоко Байкала»
Торговая марка «Янта»

3. ОФИЦИАЛЬНОГО ПАРТНЁРА ФЕСТИВАЛЯ: Акционерный ком —
мерческий банк «Русь-Банк»
4. ГЕНЕРАЛЬНОГО ПАРТНЁРА КОНКУРСА «ДАНГИНА»:
ОАО «Байкалфарм»
ВЕДУЩИЙ: 
5. ОФИЦИАЛЬНОГО ПАРТНЁРА ВОЛОНТЁРСКОГО ДВИЖЕНИЯ 
ФЕСТИВАЛЯ: ТД «Гевс»
6. БЛАГОТВОРИТЕЛЬНУЮ ОРГАНИЗАЦИЮ «Пища для жизни»
7. ЛИЧНО ЧЛЕНА СОВЕТА ФЕДЕРАЦИИ Виталия Борисовича
Малкина
8.РОССИЙСКИЕ ЖЕЛЕЗНЫЕ ДОРОГИ
9. СЕТЬ МАГАЗИНОВ «МВ-МАРКЕТ»
ГАЛА-КОНЦЕРТ
ВЕДУЩИЙ: Арадай hайндэр «Алтарганын» тайзан дээрэ нааданай шэмэг — аялга hайхан дуун!
Буряадаймнай гургалдай, Шэнэхээн нютаг тоонтотой Бадма-Ханда Аюшеева! Шэдитэ хүгжэм, hайхан дуугаа угтаял, нүхэд!
1.Бадма-Ханда Аюшева. «Наян-Наваа»
ВЕДУЩИЙ: Арбаад жэлэй саада тээ
«Алтарганын ехэ наадан»
Хэнтэй аймагай Биндарhаа
Хэтын замаа эхилээ hэн.
Энэ нааданай эхиндэ,
Эгээл дээдэ манлайдань
Ажалай Баатар Пүрэвдорж,
Агаhаа гарбалтай Жаргалсайхан,
Урагшаа hанаатай Бэлигсайхан
Утынь харгы зааhан юм. 
ВЕДУЩИЙ: Тэрэ гэhээр лэ «Алтарганамнай» алтан дэлхэй дээгүүрээ алхалжал ябанал даа. Монголой арадай дуушан, профессор, «Алтарганын» наадануудые анха түрүүн эмхидхэлсэгшэдэй нэгэн Дэмбэрэлын Жаргалсайхан гуай манай наадануудай хүндэтэ айлшан боложо буугаад байна
Д. ЖАРГАЛСАЙХАН: ҮГЭ ХЭЛЭНЭ.
. «Баабай Чингис» гэhэн нэрэтэй буряад арадай дуун Жаргалсайхан гүйсэдхэхэнь. Альгаа ташажа угтая! 
Поёт народный артист Монголии Жаргалсайхан
ВЕДУЩИЙ: «Алтаргана» наадан нэн түрүүн эжы абынгаа дуулажа ябаhан урданай дуунуудые hэргээхэ, нютагаа магтаhан шэнэ дуунуудые бии болгохо гэhэн нангин уялгатай эхилhэн юм. Тиимэhээ арадай дуунуудые гүйсэдхэлгэ манайшье наадануудай гол шэмэг боложо үнгэрөө. 
Мүнөө танай анхаралда арадай дуунуудые гүйсэдхэгшэдэй мүрысөөнүүдтэ 4 илагшадай дундаhаа эрхимыень шэлэжэ абаха дабхар мүрысөөн дурадхагдана. 
Ведущий: Внимание! Внимание! Внимание! Сейчас вам всем предстоит превратиться из зрителей в членов жюри. Только вы решите, кто же из четырех победителей конкурса народной песни получит приз от нашего сенатора Виталия Малкина — путевку в Австрию, в столицу вальса — город Вена. Внимательно посмотрите на листочки, которые Вам раздали на входе. После поединка четырех певцов вы напишете имя одного из них. Пусть вас не смущает разница в возрасте участников поединка. Каждый из них стал победителем в своей возрастной номинации. 
ВЕДУЩИЙ: Арбан наhанhаа арбан дүрбэ хүрэтэр дуушад сооhоо Хайлаар хотоhоо ерэhэн Шэнэхээнэймнай айлшан Балдандоржын Бальжан эрхимлэжэ гараа. Шагнаял даа: «Алтаргана».
Б. БАЛЬЖАН: ДУУН. «АЛТАРГАНА»
ВЕДУЩИЙ: Мүнөө 15 наhанhаа 18 хүрэтэр дуушад сооhоо шалгарhан Алдар Дашиев — Зэдын аймаг!
«Ара-Тори»
А. ДАШИЕВ: ДУУН. «АРА-ТОРИ»
ВЕДУЩИЙ: Ээлжээтэ дуушамнай Усть-Ордагай тойрогhоо ерэнхэй. 19 наhанhаа 30 хүрэтэр дуушад сооhоо Игорь Жертаков илажа гараа. ?? «Название песни нужно»????
И. ЖЕРТАКОВ: ДУУН. «__________________________»
ВЕДУЩИЙ: 31 наhанhаа дээшэ дуушадай дундаhаа Альбина Цымпилова «Алтан hайхан богоhыетнай» гэжэ дуугаараа илгарба. Шагнаял даа. (Хаанахиб?)
А. ЦЫМПИЛОВА: ДУУН «АЛТАН ҺАЙХАН БОГОҺЫЕТНАЙ»
ВЕДУЩИЙ: Дуушадай дундаhаа эрхимэй эрхим гэжэ тодорhон, «Алтаргана» нааданай ГРАН-ПРИ шагналда хүртэhэн Сэсэгма Дугарова! Буряад арадай дуун «Уулын оройгоор»
С. ДУГАРОВА: ДУУН. «УУЛЫН ОРОЙГООР»
ВЕДУЩИЙ: Зай, бидэ мүнөө арадай дуунда шалгарhан 4 дуушадые шагнабабди. Мүнөө хүндэтэ харагшаднай эдэ 4 дуушадай хэниинь эгээл абьяастай, бэлигтэй гээшэб гэжэ шиидээд, танда тон таараhан дуушанай нэрэтэй саарhыень манай туhалагшадта үгэгты. 
ВЕДУЩИЙ: Поединок закончился. Наши волонтеры выстроились в ряд, готовые собрать их. Сейчас они пройдут по рядам. Опустите свой билет в пакет волонтера. Специальная счетная комиссия подведет итоги. И приготовьтесь судить еще один поединок за приз сенатора от Бурятии Виталия Малкина — поездку в легендарный город Ливерпуль, родину «Битлз». Поединок среди обладателей Гран-при в современной бурятской песне. Состязаются 2 победителя в номинациях «исполнитель» и «авторская, композиторская песня». Внимание — судьба и решение жюри столкнули в этом поединке двух женщин с одинаковой фамилией. Саяна Аюшева — победитель в номинации авторская. композиторская песня и Сэсэг Аюшева — победитель в номинации исполнитель. Саяна и Сэсэг — не перепутайте!
ВЕДУЩИЙ: Зай иигээд, мүнөө үеын буряад дуунай мүрысөө эхилхэмнай. Хүгжэм зохёогшодой хоорондо илажа ГРАН-ПРИ шанда хүртэhэн Хурамхаанай аймагай Саяна Аюшеева өөрынгөө зохёоhон дуу гүйсэдхэхэнь.
САЯНА АЮШЕЕВА: ДУУН. «______________________»
ВЕДУЩИЙ: «Алтарганын» тайзан дээрэ оршон үеын дуунуудые гүйсэдхэгшэдэй дунда шалгаржа, мүн лэ ГРАН-ПРИдэ хүртэhэн Сэлэнгын аймагай Сэсэг Аюшеева!
СЭСЭГ АЮШЕЕВА: ДУУН. «_________________________»
ВЕДУЩИЙ: Закончился еще один поединок. Наши Волонтеры опять идут собирать листки с именами. Призываем вас не остаться равнодушными к судьбе наших прекрасных конкурсанток! А пока волонтеры собирают ваши решения для вас поет гостья из Монголии!
ВЕДУЩИЙ: Мүнөө тайзан дээрэ Монгол оронhоо бууhан дуушан НАРАНГЭРЭЛЭЙ УНДРАЛ.
ВЕДУЩИЙ: «Алтарганын» туг доро баhа нэгэ ехэ мүрысөөнүүд боложо үнгэрөө. «Буряад хүнэй нэгэ үдэр» гэжэ нэрлэгдэhэн эдэ мүрысөөнүүдтэ Агын тойрогой Могойтын аймагай түлөөлэгшэд оройлжо, ГРАН-ПРИ шагналда хүртөө.
Эндэhээ нэгэ хэhэг танай анхаралда дурадханабди.
МОГОЙТО: «БУРЯАД ХҮНЭЙ НЭГЭ ҮДЭР»
ВЕДУЩИЙ: Буряад хэлэн дээрээ уран шүлэг бэшэдэг зохёолшодой мүрысөөндэ Захааминай аймагайхид онсо шалгараа. Эндэ түрүүшын hуурида Санага нютагай метеостанциин дарга Санжай-Ханда Дармаева гаража, хоёрдохи hуурида Мэлэ тоонтотой, Буряадай Гүрэнэй университедэй оюутан Дарима Дулмаева Улаан-Үдэhөө Цыбигмит Дамдинжапова хоёр гараа.
Гурбадахи hуурида монгол шүлэгшэн Бадраа гэдэг, тиихэдэ Үбэр-Монголой шүлэгшэн____________________ гэгшэд гарабад.
Зай, эдэ эрхимлэhэн шүлэгшэдэйнгөө зохёолнуудые шагная даа.
С-Х. ДАРМАЕВА,
Д. ДУЛМАЕВА,
Ц. Дамдинжапова,
БАДРАА,
ЗОХЁОЛШОД ШҮЛЭГҮҮДЭЭ УНШАНА
 


ВЕДУЩИЙ: Нааданай тайзан дээрэ «Мүнөө үеын буряад дуунууд», — гэhэн мүрысөөндэ нэгэдэхи hуури эзэлhэн Чингис Раднаев!
Ч. РАДНАЕВ: ДУУН. «_____________________________»
ВЕДУЩИЙ: Тайзан дээрээ «Буряад хубсаhан. Заншалнууд, оршон үе», — гэhэн мүрысөөндэ илажа гарагшадые уринабди.
ОБЩЕЕ ДЕФИЛЕ. ТРАДИЦИОННЫЙ КОСТЮМ
ВЕДУЩИЙ: Буряадуудай хубсаhан хадаа ажабайдалдаа, сагай уларилда тааруулагдажа оёгдодог. Хоорондоо хэдэн янза боложо хубаардаг байха юм. Тиихэдээ, ехэшье бэшэ hаа, нютаг нютагаараа илгаатай байхаяа hанадаг.

ВЕДУЩИЙ: Урданай буряадууд адуу малайнгаа, ангай арhа, шүрбэhэ, нооhоор хубсалжа ябаа, малша, анша буряадта тэрэнь олдожо ядамаар бэшэ элбэг байгаа. Хубсаhан мүн лэ наhанай илгаатай, эхэнэр, эрэ гэжэ байха.
ВЕДУЩИЙ: Сагай ошохо тума, бүд hад, торго хоргойн элбэг болоходо, хүнгэн хубсаhа оёжо захалаа, тэрээнээ олон үнгөөр гоёодог болоно.
ВЕДУЩИЙ: Үшөө тиихэдэ буряадуудай хубсаhан суг ажаhуужа, ажабайдалаа эрхилжэ байhан ондоо арадуудай хубсаhанай нүлөөндэ орожо, илангаяа hүүлэй үедэ, ехэхэн хубилалтануудта ороhон байдаг.
ВЕДУЩИЙ: «Алтарганын» нааданда үльгэр, магтаал түүрээгшэдэй мүрысөөн үнгэрөө. Эндэ шагналай түрүүшын hууринуудые эзэлhэн үльгэршэдые шагная:
Нэгэдэхи hуурида гараhан Москвагай «Уряал» гэhэн соёлой түбэй түлөөлэгшэ Виктор Жалсанов.
В. ЖАЛСАНОВ ТҮҮРЭЭНЭ
ВЕДУЩИЙ: Хоёрдохи шагналда хүртэгшэ Агын тойрогой түлөөлэгшэ Леонид Бабалаев, гурбадахи hуурида гараhан Хориин аймагай үльгэршэн Алдар Санжиев гэгшэд түрээбэд.
(Должен быть один номер от всех троих вместе с Витей. Выяснить ассистенту).
ВЕДУЩИЙ: Тамирай талмай дээгүүр буряад хүбүүдэй бардаастай бүдүүн хоолой баярай шэмэг боложо зэдэлхэнь хэбэртэй... Дуушадаа угтая: Константин Буинов, Шагдар Зондуев!
ВЕДУЩИЙ: В дни «Алтарганы» гостеприимно распахнули двери все музеи и театры города. Гости столицы смогли посетить множество выставок и конкурсов. В дни «Алтарганы» на центральной улице Улан-Удэ при содействии Министерства экономического развития республики проходила выставка «Бурятия-Экспо-2006», показавшая лучшие достижения нашей экономики. Выставка печатной продукции, архитектурных проектов, скульптур Даши Намдакова стала еще одной достопримечательностью «Алтарганы». Впервые в истории этого фестиваля прошел телевизионный конкурс «Алтан Сэргэ». Телекомпания «Ариг Ус» собрала лучшие телевизионные работы, посвященные культуре и традициям монгольского мира. 
Итак, победители республиканского смотра работы социально-культурных комплексов муниципальных образований «Развитие культуры — будущее народа» 

Сельский дом социально-культурного комплекса села Алтайское Кяхтинского района — директор Цыремпилова Валентина Викторовна — диплом лауреата — автомобиль УАЗ 22069 033 — одиннадцатиместный
Сельский ДК Ноехонское Селенгинский район — Цыренова Ирина Дашидоржиевна — автомобиль УАЗ 22069 033 — одиннадцатиместный
Районный ДК МО Баунтовский района — Семенова Людмила Николаевна автомобиль УАЗ 22069 033 — одиннадцатиместный
Диплом лауреата — отдел культуры МО Курумканский район — денежная премия — заведующая Монтоева Тамара Бадмаевна
Диплом ДК села Дутулур — автобус «УАЗ» 
2. Гр. «Бүргэд» «Би — Буряад»
3. Монгол дуушан ДОЛГОРЖАБ
4. Бадма-Ханда Аюшеева, 2 песни
5. Чингис Раднаев,2 песни.
ВЕДУЩИЙ: «Алтарганымнай» нааданда хаа хаанаhаа бууhан абхай hайхан дангинанар хабаадалсаа. «Дангина» мүрысөөнэй илагшад айлшадай урда.
1. Тувинский номер «Родина моих предков»
ВЕДУЩИЙ: Үнишье болоогүй, Москва хотодо үнгэрhэн «Арадай артист», — гэhэн дуушадай мүрысөөндэ бусадhаа булюу байжа илгарhан Борхүүгийн Амархүү! «Арадайнгаа артистые» угтажа абагты!
Б. АМАРХҮҮ: ДУУЛАНА
ВЕДУЩИЙ: «Улаан-Баатар — Улаан-Үдэ». Найрамдалай утаhа татаhан энэ шэнэ дууе Монголой «Хурд» болон Буряадай «Бүргэд» бүлэгүүд дуулана. Танай урда хоёр ороной дуушадай хоёр бүлгэмүүд, шагная даа.
«ХҮРД», «БҮРГЭД»: ДУУН. «УЛААН-БААТАР — УЛААН-ҮДЭ»
ВЕДУЩИЙ: Мүнөө манай Буряад дайдада үнгэржэ байhан «Алтарганын» айлшад — Монголой «Хүрд» бүлгэм.
«ХҮРД»: 5 ДУУН. 
ИТОГИ ГОЛОСОВАНИЯ
ВЕДУЩИЙ: Зай, иигээд лэ арадай дуунуудые болон оршон үеын дуунуудые гүйсэдхэгшэдэй эндэ болоhон мүрысөөнэй дүн бэлэн болоод байна. Дээрэ хойно хойноhоонь гараhан дуушадаймнай хэн гээшэдэ энэ ехэ үндэр шагнал хүртэбэ гээшэб?

ВЕДУЩИЙ: Арадай дуунуудые гүйсэдхэгшэдэй дунда _____ оноо (балл) абажа, дуушан ______________________________ Ливерпуль хото ошохо аргатай болобо. (нэрэнь оруулагдаагүй үлэшэhэн байна)
ВЕДУЩИЙ: Ёhотойл буряад дуунуудаа олошоруулха, hэргээхэ зорилготой эмхидхэгдэhэн «Алтаргана» гэжэ бүхы буряадуудай нааданай үндэр энэ шагналда хүртэhэн _____________________ амаршалаял! Альгаа шангаар ташагты, бү хайрлагты!
ВЕДУЩИЙ: Буряадай түб Улаан-Үдэ хотодо дүрбэн үдэрэй туршада үнгэрhэн мүрысөөнүүдтэ шалгарhан бүхы хүнүүдые тайзан дээрэ уринабди.
ФИНАЛИСТЫ:
ФАНФАРЫ. ФЕЙЕРВЕРК.
ВЕДУЩИЙ: «Алтарганын» соёлой болон тамирай шэглэлнүүдээр эрхимлэжэ гараhан бүхы хабаадагшадые тамирай талмай дээгүүр гороодо гарахыень уринабди.
ВЕДУЩИЙ: Найрай үндэр тайзан дээрэ Буряад республикын Президент Леонид Васильевич Потапов!
Л. ПОТАПОВ: ВЫСТУПАЕТ. ОБЪЯВЛЯЕТ О ЗАВЕРШЕНИИ
ФЕСТИВАЛЯ «АЛТАРГАНА — 2006»
ВЕДУЩИЙ: Зай, иигээд лэ дэлхэй дээрэхи бүхы буряадуудые эблүүлhэн, «Алтарганымнай» ехэ наадан эсэстээ хүрэжэ ерэбэ.
Дахин хоёр жэл болоод, Усть-Ордагай Буряадай автономито тойрогой дэбисхэр дээрэ дахин энэл хэмжээнэй уулзалгын эхилхэдэ үлгэхэ «Алтарганынгаа» тугые буулгая!
«Алтарганын» туг, Улаан-Үдэдэ үүргэеэ дүүргэбэш, ээлжээтэ наадануудтаа уулзатараа баяртай!
ВЕДУЩИЙ: «Алтаргана» гэжэ буряад арадай дуунай долгин дээгүүр нааданайнгаа тугые тамирай талмай дээгүүр гороодо үдэшэел даа!
ПАРАЛЛЕЛЬНО
ЗВУЧИТ ГИМН «АЛТАРГАНЫ»:
Үг. Д. Бальжинимаевай, хүг. Пурбо Дамиранова
ВЕДУЩИЙ: Зай, иигээд, ябаhан лэ газартаа найрамдалай үрэhэ тарижа ябаха дэмбэрэлтэй «Алтаргана» наадамнай дүүрэбэ гээшэ.
ГИМНЫН ҺҮҮЛШЫН
ПРОИГРЫШ ДЭЭРЭ
ВЕДУЩИЕ: БАЯРТАЙ! ХОЁР ЖЭЛ БОЛООД
УУЛЗАТАРАА БАЯРТАЙ!
ДУУНАЙ ҺҮҮЛШЫН БАДАГ ДЭЭРЭ: С А Л Ю Т